Złamanie Jonesa (inaczej: złamanie V kości śródstopia) to dość częsty uraz tkanki kostnej na oddziałach ortopedycznych. Niestety wiąże się z komplikacjami i gorszym gojeniem się, na co wpływa fizjologia i anatomia tkanek tej okolicy. Zawsze wymaga odpowiedniego zaopatrzenia i późniejszej rehabilitacji ruchowej.
Złamanie V kości śródstopia – rodzaje
W ortopedii wyróżnia się 3 podstawowe rodzaje złamań w obrębie V kości śródstopia. Są to:
- I rodzaj – złamanie guzowatości V kości śródstopia. Jest to część kości zlokalizowana najbliżej pięty, w okolicy której swój przyczep ma ścięgno mięśnia strzałkowego krótkiego. Mechanizm urazu przeważnie jest awulsyjny, może towarzyszyć skręceniom stawu skokowego;
- II rodzaj – złamanie Jonesa. Szczelina złamania pojawia się około 2 cm dalej niż w poprzednim przypadku;
- III rodzaj – złamanie trzonu V kości śródstopia. Zazwyczaj przyjmuje charakter skośny bądź spiralny i jest konsekwencją urazów skrętnych stopy.
Wszystkie rodzaje złamania negatywnie wpływają na biomechanikę stopy, upośledzając chód fizjologiczny.
Zobacz również: Cechy chodu fizjologicznego.
Złamanie Jonesa – przyczyny
Złamanie Jonesa najczęściej jest konsekwencją długotrwałego lub intensywnego zmęczenia tkanki kostnej w obrębie stopy, należy więc do grona złamań przeciążeniowych. Zwiększone ryzyko pojawia się u osób wykonujących ciężkie prace fizyczne, a także u sportowców uprawiających dyscypliny wymagające biegów czy skoków. Złamanie to pojawia się wskutek intensywnego obciążenia boku stopy tzw. nieprawidłowego obciążenia / stanięcia także u pacjentów, którzy w ciągu życia nie przemęczali swoich stóp.
Złamanie Jonesa – objawy
V kość śródstopia w tym miejscu jest wyjątkowo słabo ukrwiona, co powoduje jej powolne zrastanie się i częste komplikacje. W pierwszej kolejności po urazie pojawiają się objawy typowe dla ogólnej grupy złamań:
- ból w miejscu złamania, nasilający się podczas obciążania stopy;
- zaczerwienienie i zwiększenie ciepłoty ciała w miejscu złamania;
- niewielki obrzęk pourazowy.
Niestety złamanie Jonesa najczęściej przebiega w sposób nietypowy. Jako że jest to złamanie o charakterze zmęczeniowym i tym samym o bardzo powolnym przebiegu, objawy mogą być słabo nasilone. Obrzęk i zaczerwienienie bywają niemal niewidoczne.
Diagnostyka złamania Jonesa
W diagnostyce złamania Jonesa kluczowe jest badanie RTG, które z dużą dokładnością uwidacznia nie tylko szczelinę złamania, ale i jej rozległość, ewentualne urazy dodatkowe, ustawienie stawów. Tym samym można ustalić typ złamania i na tej podstawie dobrać optymalne metody lecznicze.
Zobacz również: Etapy zrostu kości.
Złamanie Jonesa – leczenie
Większość przypadków złamań Jonesa najczęściej leczy się operacyjne, głównie ze względu na duży odsetek braków zrostu przy leczeniu nieoperacyjnym. Wykonuje się zespolenie odłamów, najczęściej z użyciem wkrętu umiejscowionego śródszpikowo lub z użyciem płytki i wkrętów. Po zabiegu chirurgicznym konieczne staje się zastosowanie odciążenia kończyny przez 6-8 tygodni. W kolejnym etapie leczenia w przeciągu 4-6 tygodni przechodzi się do pełnego obciążania kończyny dolnej, aby potem stopniowo zwiększać intensywności siły. Rehabilitacja ma tutaj kluczowe znaczenie. Obejmuje m.in.:
- terapię manualną;
- mobilizację blizny;
- indywidualnie dobrane ćwiczenia;
- suche igłowanie;
- kinesiotaping.
Należy pamiętać, że nawet pomimo leczenia operacyjnego nie zawsze udaje się uzyskać pełen zrost kostny. W przypadkach zastarzałych wykonuje się przeszczepy kostne oraz w niektórych przypadkach ostrzykuje się tkanki osoczem bogatopłytkowym. Każdy przypadek powinien być przeanalizowany przez lekarza ortopedę odrębnie.
Zobacz również: Zrost opóźniony.
Podsumowanie
Najczęściej diagnozowanym typem złamań V kości śródstopia jest złamanie Jonesa, które jednocześnie stanowi najpoważniejszą formę urazu. Wymaga leczenia chirurgicznego ze względu na trudności w procesie gojenia. Przyczyną jest przemęczenie stopy lub jej nieprawidłowe obciążenie, obraz kliniczny zaś może przebiegać nietypowo. W powrocie do pełnej sprawności i przywróceniu biomechaniki chodu kluczowa jest rehabilitacja ruchowa prowadzona przez doświadczonego fizjoterapeutę.
Polecane produkty:
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... | |
Kwas hialuronowy na stawy i skórę
Kwas hialuronowy zapewnia mazi stawowej właściwości lepko-sprężyste, przez co zmniejsza ból w stawach. Dodatkowo wypełnia przestrzenie w naskórku redukując zmarszczki. Sprawia, że skóra wygląda młodziej i polepsza się jej odcień, dając też efekt ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Skorupińska A., Kostorz K., Bojarska-Hurnik S., Rehabilitacja pacjentów po złamaniu V kości śródstopia, Rehabilitacja, 2/2017.
- Gaździk T., Ortopedia i traumatologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010.