Subterraneoterapia

Subterraneoterapia to lecznicze wykorzystanie środowiska przestrzeni podziemnych, najczęściej jaskiń i grot. Pionierem tej dziedziny był dr Mieczysław Skulimowski, który w 1958 roku założył w podziemnych komorach solnych Wieliczki pierwszy ośrodek leczniczy i naukowy.

Klimat komór powyrobiskowych Wieliczki

Mikroklimat komór powyrobiskowych Wieliczki charakteryzuje się wybitną czystością powietrza. Jest ono całkowicie pozbawione wszelkich zanieczyszczeń, szczególnie organicznych. Wilgotność powietrza 80-90% jest optymalna, a ruch powietrza nie przekracza 0,4 m/s. Temperatura 14-15 stopni Celsjusza, pomimo że jest zbyt niska w aspekcie komfortu cieplnego, jest jednak przez pacjentów dobrze tolerowana. Przebywają oni w komorach Wieliczki około 8 godzin dziennie, okresowo leżąc na łóżkach, przykryci kocami. Aerozoloterapia powietrzem komór solnych znajduje szczególne zastosowanie w leczeniu astmy oskrzelowej. Specyficzną formą subterraneoterapii są inhalacje radonowe w sztolni kopalni rudy uranowej w Kowarach.

O leczniczej wartości mikroklimatu komór solnych decydują przede wszystkim:

• zwiększone ciśnienie atmosferyczne;
• naturalna ujemna jonizacja atmosfery podziemnej;
• duże wysycenie atmosfery podziemnej naturalnymi aerozolami bogatymi w kryształki chlorku sodu, wapnia, magnezu czy manganu;
• stała niska temperatura;
• brak zanieczyszczeń środowiskowych;
• wysoka wilgotność;
• czystość mikrobiologiczna;
• całkowite wyłączenie promieniowania słonecznego, zarówno bezpośredniego, jak i rozproszonego;
• bodźcowe działanie zmian mikroklimatu (podczas wchodzenia do komór i wyjazdu z powrotem na powierzchnię ziemi).

Należy wiedzieć, że z czynników terapeutycznych największe uznanie ma zwiększone ciśnienie atmosferyczne. To niezwykle ważny bodziec biodynamiczny w subterraneoterapii. Parametry panujące w kopalni są stabilne i nie zależą od warunków atmosferycznych panujących aktualnie na powierzchni ziemi.

Gdzie można poddać się subterraneoterapii?

W Polsce zdecydowanie prym wiedzie Kopalnia Soli w Wieliczce. To ona uznawana jest za najbardziej popularne miejsce lecznicze pod ziemią w kraju. Subterraneoterapia prowadzona jest w niewielu miejscach na świecie. Popularne są również:

• Solotwino na Ukrainie;
• Zlote Hory w Czechach;
• Berchtesgaden w Niemczech.

Należy wiedzieć, że od 1964 roku w Kopalni Soli w Wieliczce działa pierwsze w Polsce i na całym świecie sanatorium alergologiczne. Na początku jedyną stosowaną tam metodą leczenia była subterraneoterapia, później jednak wzbogacono ofertę o fizjoterapię. Dokładniej, o rehabilitację leczniczą układu oddechowego, polegającą na nauce prawidłowego oddychania oraz niwelowaniu dysfunkcji układu kostno-mięśniowego w obrębie klatki piersiowej.

Wskazania

Wskazania do subterraneoterapii obejmują głównie schorzenia układu oddechowego. Są to między innymi:

• naczynioruchowe i uczuleniowe zapalenie błony śluzowej nosa i gardła;
• przewlekłe zapalenie zatok przynosowych;
• przewlekłe zapalenie krtani i tchawicy;
• zapalenie oskrzeli ostre i przewlekłe;
• przewlekła obturacyjna choroba płuc (POCHP);
• astma oskrzelowa;
• rozstrzenie oskrzeli;
• pozabiegowe zaburzenia układu oddechowego.

Wykazano, że regularne wdychanie powietrza klimatu podziemnego niektórych rejonów nie tylko łagodzi objawy chorobowe, ale również stanowi dobrą prewencję przed rozwojem licznych schorzeń górnych i dolnych dróg oddechowych. Jednocześnie subterraneoterapia ma duże znaczenie praktyczne wśród chorych ze zmianami skórnymi o charakterze fotodermatoz.

Wpływ aerozolu solnego

Aerozol solny wpływa przede wszystkim na układ oddechowy. Wywołuje tam bezpośrednie reakcje organizmu, usprawniając tym samym czynność nabłonka migawkowego górnych dróg oddechowych i oskrzeli. Ponadto wykazuje działanie przeciwzapalne (tak ogólne, jak i miejscowe), przeciwalergiczne, regulujące układ nerwowy oraz gospodarkę mineralną ustroju.

W przypadku dłuższego przebywania w tym klimacie zauważa się poprawę przekaźnictwa nerwowo-mięśniowego, a także regulację procesów enzymatycznych niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania całego organizmu. Aerozol solny warunkuje prawidłową pracę tarczycy.

Podsumowanie

Podziemne ośrodki lecznicze już od dawna cieszą się sporą popularnością. Uznaje się je za miejsce izolacji przed niekorzystnymi wpływami meteorologicznymi, wśród których największe znaczenie ma ciśnienie atmosferyczne. Czynniki klimatu podziemnego wpływają korzystnie zarówno na zdrowie, jak i na samopoczucie i sferę psychiczną.

Korzyści z tego rodzaju klimatu mogą czerpać osoby chore oraz zdrowe. Warto przynajmniej raz w życiu wybrać się do Wieliczki i samodzielnie przekonać się o zdrowotnych właściwościach mikroklimatu kopalni soli.

Zobacz również: Tężnie solankowe.

Bibliografia

1. Mika T., Kasprzak W., Fizykoterapia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2013.
2. Pośpiech S., Barucha P., Damijan Z., Błaszczyk J., Czapkowicz-Pośpiech R., Badania wpływu mikroklimatu podziemnego uzdrowiska w kopalni soli w Wieliczce na masę ciała, zawartość tkanki tłuszcowej i gospodarkę lipidową – doniesienia wstępne, Inżynieria Biomedyczna, 4/2014.

Spirulina w proszku od bioalgi Spirulina jest bogatym źródłem wielu składników odżywczych. Jej skład to wysokiej jakości białko pochodzenia roślinnego, witaminy, minerały (również pierwiastki śladowe), fitoskładniki (m.in. fikocyjanina, chlorofil, karotenoidy), kwasy tłuszczowe … Zobacz więcej...