Aerozoloterapia (inhalacje) jest metodą leczenia przede wszystkim schorzeń układu oddechowego. To dziedzina wiedzy medycznej zajmująca się problemem wziewań środków farmakologicznie aktywnych w celach leczniczych, profilaktycznych oraz diagnostycznych.
Aerozole stosowane w medycynie to dwufazowy ośrodek rozproszony. Fazę rozpraszającą stanowi gaz, natomiast fazę rozproszoną cząsteczki cieczy. Aerozole podzielono w zależności od wielkości zawieszonych w gazie cząstek na:
- suche – zawierające bardzo małe cząsteczki, do 5 um;
- wilgotne – zawierające cząstki w wielkości od 5 do 20 um;
- mgły lub spraye – zawierające cząstki powyżej 20 um;
Cel aerozoloterapii
Celem inhalacji jest poprawa funkcji układu oddechowego poprzez wprowadzenie do niego aerozolu. Zadanie inhalacji nie ogranicza się jednak wyłącznie do roli nośnika leku. Warto wiedzieć, że wpływa ona korzystnie na jakość surfaktantu, czyli kompleksu fosfolipidowego warunkującego właściwe napięcie powierzchniowe pęcherzyków płucnych.
Bardzo ważnym zadaniem aerozoloterapii jest wpływ na zdolność oczyszczania się dróg oddechowych poprzez poprawę właściwości fizykochemicznych śluzu oskrzelowego i funkcji aparatu rzęskowego.
Metodyka
Aby aerozoloterapia była skuteczna należy przeprowadzić ją w sposób prawidłowy z zachowaniem najważniejszych zasad. Należą do nich:
- temperatura aerozolu – optymalna wynosi od 30 do 36 stopni Celsjusza. Niższa posiada właściwości drażniące i stymuluje oskrzela do niekorzystnego odruchu skurczu, natomiast wyższa grozi uszkodzeniem termicznym błon śluzowych oskrzeli;
- pH aerozolu – musi być zbliżone do pH śluzu pokrywającego oskrzela, czyli w granicach 7,2-7,5;
- ładunek elektryczny – ujemny stymuluje aparat rzęskowy do usuwania zalegającej wydzieliny, natomiast dodatni pogarsza funkcję aparatu rzęskowego;
- wibracje – o częstotliwości 100 Hz zwiększa zdolność aerozolu do penetracji.
Inhalacja może zostać przeprowadzona za pomocą specjalnych urządzeń jak i w warunkach domowych, bez przyrządów. W tym celu należy w misce z gorącą wodą rozprowadzić kilka kropel olejków bądź zaparzyć zioła. Tego typu inhalacja będzie mieć bardziej znaczenie psychoemocjonalne.
Inhalacje ze specjalnymi maskami, inhalatorami i nebulizatorami można wykonać przy użyciu antybiotyków, leków rozszerzających oskrzela, leków przeciwzapalnych, glikokortykosteroidów, wód zdrojowych (solanka, szczawy) oraz leków mukolitycznych. Za inhalację uznaje się również oddychanie powietrzem wytwarzanym przez tężnie solankowe.
Należy pamiętać, aby nie wykonywać inhalacji po obfitym posiłku, ponieważ czynność może wywołać odruch wymiotny. Pół godziny po zabiegu nie należy narażać się na kontakt z bardzo zimnym powietrzem.
Zalety inhalacji
- Aerozoloterapia jest bezpieczniejsza od doustnego zażywania leków, gdzie musi przedostać się on przez układ trawienny. Metoda doustna wymaga podania znacznie większej dawki leku w celu osiągnięcia podobnych efektów. Dodatkowo chory narażony jest na działanie skutków ubocznych.
- Z tej metody może skorzystać każdy bez względu na wiek, o ile nie występują ku temu przeciwwskazania opisane poniżej. Nowoczesne inhalatory i nebulizatory nie wymagają koordynacji wdechowo-oddechowej, dlatego można je stosować nawet u niemowląt czy ludzi starszych i chorych.
Wskazania do aerozoloterapii
- nawracające i przewlekłe zapalenia oskrzeli
- rozstrzenie oskrzeli
- mukowiscydoza
- astma oskrzelowa
- stany po zapaleniach płuc
- zakażenia układu oddechowego o podłożu grzybiczym
- stany przed i po zabiegach operacyjnych dróg oddechowych
- przewlekły nieżyt nosa i gardła
- stany zapalne migdałków podniebiennych
- alergiczny nieżyt nosa
- grzybice jamy ustnej, gardła i krtani
Przeciwwskazania do aerozoloterapii
- ostre stany zapalne dróg oddechowych
- choroby zakaźne
- zaostrzenia przewlekłych nieżytów
- stany upośledzonej drożności wymagające leczenia operacyjnego
- niewydolność krążeniowo-oddechowa
- gruźlica
- krwawienia z dróg oddechowych
Bibliografia
- Alkiewicz J., Aerozoloterapia w chorobach układu oddechowego u dzieci, Przew Lek 2001, 4, 6:106-111.
- Kasprzak W., Mańkowska A., Fizykoterapia, medycyna uzdrowiskowa i SPA, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010.
Polecane produkty:
Olej z czarnuszki siewnej w płynie
Naturalny, nierafinowany, tłoczony na zimno olej otrzymywany z nasion czarnuszki siewnej pochodzących z ekologicznych upraw. Wykorzystuje się go przy różnego rodzaju problemach skórnych ... Zobacz więcej... | |
Czarnuszka (Nigella Sativa) w kapsułkach
Czarnuszka siewna to roślina, z której pozyskuje się olej o właściwościach potwierdzonych badaniami. W składzie zawiera m.in. niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT), czyli takie, których organizm nie jest w stanie sam wytwarzać i musimy dostarczać Zobacz więcej... |