Mięśnie agonistyczne to mięśnie, które wykonują ruch w określonym stawie. Są więc przeciwieństwem mięśni antagonistycznych, które odpowiadają za wykonywanie ruchów przeciwstawnych w określonym stawie. Przykładem mięśni agonistycznych jest mięsień dwugłowy uda, odpowiadający głównie za zgięcie w stawie kolanowym.
Czynność mięśni
Zadaniem wszystkich mięśni poprzecznie prążkowanych szkieletowych w ciele człowieka jest kurczenie się, czyli przyciąganie obu końców ku sobie, dzięki czemu możliwe jest przybliżanie się do siebie różnych kości. Co ciekawe, mięśnie nie mają zdolności rozkurczania, lukę tę wypełnia skurcz odpowiedniego mięśnia antagonistycznego lub nacisk zewnętrzny. Przyczep początkowy (pp) mięśnia jest proksymalnym odcinkiem mięśnia, zajmującym zazwyczaj większy obszar na kości. W związku z tym przeważnie jest jednocześnie mniej ruchomym fragmentem połączenia mięśnia z kością. Przyczep końcowy (pk) z kolei to silniej zbudowany odcinek dystalny, zajmujący mniejszą powierzchnię kości.
Mięśnie agonistyczne – czym są?
Mianem mięśni agonistycznych określa się takie mięśnie, które w wykonywanym ćwiczeniu pozwalają na ruch w stawie i pracują najintensywniej. Innymi słowy, podczas wykonywania ruchu każdy mięsień odgrywa konkretną rolę – mięsień agonistyczny to ten, dzięki któremu możliwy jest dany ruch. Mięśnie antagonistyczne wykonują pracę przeciwstawną do działania innego mięśnia (agonistycznego). Jeszcze inną funkcję pełnią mięśnie synergistyczne, które współdziałają z mięśniami agonistycznymi w czasie wykonywania ruchów. Alternatywną, niezwykle istotną grupą mięśni są również te działające jako stabilizatory, bez których niemożliwe byłoby prawidłowe funkcjonowanie mięśni (mięśnie stabilizujące wykonują skurcz izometryczny). Jak wygląda to więc w praktyce poparte przykładami?:
- mięsień agonistyczny – mięsień dwugłowy ramienia wykonujący zgięcie w stawie łokciowym, mięsień czworogłowy uda wykonujący zgięcie w stawie biodrowym, mięsień pośladkowy wielki wykonujący wyprost w stawie biodrowym;
- mięsień antagonistyczny – mięsień trójgłowy ramienia wykonujący wyprost w stawie łokciowym (jest antagonistą w stosunku do mięśnia dwugłowego ramienia), mięsień dwugłowy uda wykonujący wyprost w stawie biodrowym (jest antagonistą w stosunku do mięśnia czworogłowego), mięśnie biodrowo-lędźwiowe wykonujące zgięcie w stawie biodrowym (są antagonistami w stosunku do mięśni pośladkowych);
- mięsień synergistyczny – mięsień półbłoniasty i mięsień półścięgnisty są synergistami dla mięśnia dwugłowego uda, ponieważ wspierają jego czynność, mięsień ramienny i mięsień ramienno-promieniowy są synergistami dla bicepsa, ponieważ uzupełniają jego działanie polegające na zginaniu stawu łokciowego.
Ta prosta rozpiska jest szczególnie ważna dla lekarzy i fizjoterapeutów zajmujących się usprawnianiem pacjentów po urazach czy w przebiegu chorób narządu ruchu, ponieważ umożliwia określenie, które mięśnie wymagają jakiej pracy. To także istotne dla osób trenujących i sportowców. Dzięki znajomości mięśni mogą oni utworzyć efektywny plan treningowy i cieszyć się pożądanymi efektami swojej pracy.
Podsumowanie
Mięśnie, ze względu na udział w ruchu, przeważnie dzieli się na 3 grupy. Mięśnie agonistyczne (protagonistyczne) to te, których skurcz powoduje ruch w stawie. Mięśnie antagonistyczne hamują ruch wykonywany przez protagonistów, działają na dźwignię kostną siłą przeciwną do kierunku ruchu, ograniczając przez to zakres i szybkość ruchu, co zwiększa jego precyzję i płynność. Natomiast mięśnie synergistyczne współuczestniczą w danym ruchu, współpracując z mięśniami agonistycznymi i dodatkowo stabilizując staw.
Polecane produkty:
|
Kwas hialuronowy na stawy i skórę
Kwas hialuronowy zapewnia mazi stawowej właściwości lepko-sprężyste, przez co zmniejsza ból w stawach. Dodatkowo wypełnia przestrzenie w naskórku redukując zmarszczki. Sprawia, że skóra wygląda młodziej i polepsza się jej odcień, dając też efekt ... Zobacz więcej... |
|
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, Tom I, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
- Jaskólska A., Jaskólski A., Właściwości fizjologiczne i mechaniczne mięśni szkieletowych – czy są takie same w różnych mięśniach i u wszystkich osób?, Problemy Nauk Biologicznych, 4/2020.
- Roman-Liu D., Wybrane zagadnienia biomechaniki pracy, Wydawnictwo Ciop Pib, Warszawa 2015.
