Szukaj
Szukaj

Tkanka mięśniowa – rodzaje, budowa, funkcje

Spis treści

Kolagen naturalny do picia

Kolagen naturalny do picia

Tkanka mięśniowa stanowi czynny element narządu ruchu, ponieważ jej czynność podlega kurczeniu się i rozkurczaniu.

Rodzaje tkanki mięśniowej

Wyróżnia się 3 rodzaje tkanki mięśniowej:

  • gładką;
  • poprzecznie prążkowaną szkieletową;
  • poprzecznie prążkowaną serca.

Tkanka mięśniowa - rodzaje, budowa, funkcje

Tkanka mięśniowa gładka obecna jest w ścianach naczyń krwionośnych, przewodu pokarmowego, dróg oddechowych, pęcherza moczowego, dróg rodnych i wielu innych narządów. Komórka ma charakterystyczny, wrzecionowaty kształt z owalnym lub pałeczkowato wydłużonym jądrem w środkowej części. W cytoplazmie znajdują się mitochondria, aparat Golgiego oraz cienkie włókienka kurczliwe. Podczas skurczu cała sieć mikrofilamentów może kurczyć się jednocześnie.

Tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana szkieletowa rozwija się w życiu zarodkowym z mioblastów. W cytoplazmie komórki znajdują się liczne, owalne jądra komórkowe, aparat Golgiego, mitochondria oraz siateczka śródplazmatyczna. Wnętrze włókna prawie całkowicie wypełniają włókienka kurczliwe. Tego typu tkanka mięśniowa buduje wszystkie mięśnie szkieletowe.

Ostatnim rodzajem jest tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana serca. W przeciwieństwie do włókien mięśnia szkieletowego, włókna tej tkanki tworzą rozwidlenia. W komórkach jądra ułożone są pośrodku, a nie na obwodzie jak w przypadku tkanki poprzedniej. Tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana serca, jak wskazuje nazwa, buduje mięsień sercowy.

Budowa włókna mięśniowego poprzecznie prążkowanego

Włókienko mięśniowe zwane jest inaczej miofibrylą. Posiada odcinki o większym i mniejszym współczynniku załamania światła, które występują naprzemiennie. Odcinki silniej załamujące światło noszą nazwę prążków A (prążki anizotropowe), z kolei odcinki słabiej załamujące światło – prążków I (prążki izotropowe). Prążki te sąsiadują ze sobą tworząc charakterystyczne poprzeczne prążkowanie całej komórki mięśniowej.

Sklep Spirulina
Sklep Spirulina

Miofibryla składa się z grubych i cienkich nitek kurczliwych białek. Nitkę grubą tworzą cząsteczki miozyny, z kolei nitkę cienką tworzą cząsteczki aktyny i tropomiozyny. Na tropomiozynie osadzone są cząsteczki troponiny, z których każda posiada trzy podjednostki (T, I, C). Za pośrednictwem podjednostki T troponina łączy się z tropomiozyną. Podjednostka I ma duże powinowactwo do aktyny, a podjednostka C do jonów wapnia.

Ważnym elementem w budowie włókna mięśniowego jest sarkomer. Obejmuje on cały jeden prążek anizotropowy i sąsiadujące z nim dwie połówki prążka izotropowego. Uwagę należy zwrócić również na obecność błony Z, która dzieli na 2 połówki każdy prążek izotropowy, należący do dwóch sąsiednich sarkomerów.

Mechanizm skurczu mięśnia poprzecznie prążkowanego

Pod wpływem bodźców (w przypadku każdego rodzaju mięśnia poprzecznie prążkowanego jest nim acetylocholina) dochodzi do depolaryzacji błony komórkowej. Zmienia ona swoje właściwości i dochodzi do aktywacji kanałów dla prądu jonów sodu. Następnie dochodzi do uwalniania wolnych jonów wapnia, które następnie łączą się z podjednostką C troponiny zmniejszając jej powinowactwo do aktyny. W efekcie aktyna styka się z głowami cząsteczek miozyny i dochodzi do hydrolizowania ATP. Wszystkie te czynności noszą nazwę nasuwania się ślizgowego, ponieważ dochodzi do wsuwania się cienkich nitek aktyny pomiędzy grube nitki miozyny. Powoduje to skurcz mięśnia.

Rodzaje skurczu mięśnia

Można wyróżnić 2 podstawowe rodzaje skurczów mięśni:

Skurcz izotoniczny powoduje skrócenie się komórek mięśniowych, a w efekcie całego mięśnia. Jednocześnie jego napięcie się nie zmienia. Skurcz izometryczny charakteryzuje się zwiększeniem napięcia mięśnia bez zmian jego długości.

Często mówi się również o skurczu auksotonicznych. Dochodzi wówczas zarówno do zbliżenia przyczepów mięśnia jak i do zmiany jego napięcia. Skurcze auksotoniczne powodują ruchy kończyn i całego ciała.



Polecane produkty:

Bibliografia

  1. Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, Tom I, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2018.
  2. Traczyk W., Fizjologia człowieka w zarysie, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007.

Zapisz się do newslettera!

Szukaj
Kategorie wpisów
Centrum Fizjoterapeuty
Sklep Fizjoterapeuty
Bezpłatne konsultacje
Kubek dla Fizjoterapeuty
Oferty pracy

Popularne w zdrowie

Zostań z nami

Polecane artykuły

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *