Tkanka mięśniowa gładka (łac. textus musculus glaber) wytwarza się u zarodka z elementów mezenchymy. Jest bardzo rozpowszechniona w organizmach zwierząt i ludzi. Jej charakterystyczną cechą jest fakt, że nie mamy kontroli nad jej aktywnością. Kurczy się i rozkurcza niezależnie od woli człowieka.
Tkanka mięśniowa gładka – lokalizacja
Tkanka mięśniowa gładka tworzy wiele struktur organizmu człowieka, do których zaliczamy przede wszystkim:
- ściany naczyń krwionośnych;
- przewód pokarmowy;
- narządy wewnętrzne, np. mięsień macicy;
- drogi oddechowe;
- gałki oczne (poszerza źrenice).
I wiele innych.
Tkanka mięśniowa gładka – charakterystyka
Pojedyncza komórka tkanki mięśniowej gładkiej przeważnie przybiera kształt wrzecionowaty, którego długość waha się w przedziale od kilkunastu do paruset mikroelementów. W środkowej części znajduje się owalne lub pałeczkowato wydłużone jądro komórkowe. W cytoplazmie natomiast znajdują się struktury takie jak: mitochondrium, aparat Golgiego, włókienka kurczliwe. Cytoplazma w komórkach mięśniowych nazywa się powszechnie sarkoplazmą.
Zdecydowanie najważniejszym elementem komórki tkanki mięśniowej gładkiej jest wspomniane włókienko kurczliwe. Składa się ono z substancji białkowej łamiącej światło podwójnie, zorganizowanej w dostrzegalne w mikroskopie elektronowym włókienka elementarne o nazwie miofilamenty. Ich wiązki w obwodowej części komórki tworzą grubsze włókienka o nazwie miofibryle.
Zdolność do skurczu tkanki mięśniowej gładkiej zależy w dużej mierze od aktyny i miozyny, które mają jednak inne położenie w komórce niż ma to miejsce w przypadku tkanki mięśniowej poprzecznie prążkowanej. Tutaj pęczki miofilamentów mogą przebiegać w komórkach także poprzecznie, a nawet mogą się ze sobą krzyżować i tworzyć sieci podobne do krat. W komórkach mięśni gładkich widać pęczki ułożone przez filamenty aktynowe o grubości 5-7 nm. Podczas skurczu komórki mięśni gładkich, cała sieć mikrofilamentów może kurczyć się jednocześnie. Poza filamentami cienkimi i grubymi, w komórce spotkać można tzw. filamenty pośrednie o grubości 10 nm. Przyczepiają się do błony komórkowej.
Budowa mięśni gładkich
W mięśniach gładkich ich wrzecionowate komórki układają się obok siebie w ten sposób, że między szersze środkowe części jednych wklinowują się cienkie końcowe części komórek sąsiednich. Tworzą one zwykle wiązki lub warstwy, z materiałem wiążącym komórki w tkankę – siateczką cienkich włókienek kratkowych. W głąb większych skupisk tej tkanki wnikają pasma i przegrody utworzone z tkanki łącznej luźnej z licznymi włóknami sprężystymi, naczynia krwionośne i nerwy. Ich najcieńsze gałązki kończą się w komórkach mięśniowych.
Tkanka mięśniowa gładka – funkcje
Skurcze mięśni gładkich są powolne i trwają dłużej niż skurcze mięśni szkieletowych, za to mięśnie te są bardziej odporne na zmęczenie. Skurcze są niezależne od woli. Tkanka mięśniowa gładka pełni funkcje żywotne, m.in. poszerza źrenice, reguluje przepływ krwi przez naczynka krwionośne, przesuwa pokarm w układzie pokarmowym. To właśnie jej skurcze odczuwane są przez kobiety podczas menstruacji i właśnie dzięki niej mięśniówka żołądka może kurczyć się i rozluźniać podczas trawienia. Bardzo ważna jest odporność mięśni gładkich na znużenie, czyli zdolność do pozostawania w długotrwałym skurczu, nawet w warunkach niedoboru tlenu. Skurcze mięśni gładkich wywołują: pobudzenie nerwowe, substancje chemiczne, rozciąganie. Mogą również występować spontanicznie.
Polecane produkty:
|
Kolagen naturalny w kapsułkach
Skład produktu to wyłącznie naturalny, rybi kolagen. Dzięki temu jest on aktywny biologicznie, a także bardzo wysokiej wchłanialności. Zobacz więcej... |
|
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, Tom I, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
- Górski J., Fizjologia człowieka, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010.
