Miozyna to oddziałujące z aktyną białka motoryczne, angażujące się w skurcz mięśni, migrację komórek i transport wewnątrzkomórkowy. Występują one we wszystkich organizmach eukariotycznych, w tym również w pierwotniakach i roślinach. W przypadku organizmu człowieka bez ich obecności niemożliwe byłoby funkcjonowanie układu mięśniowego.
Miozyna – charakterystyka
Każdy mięsień zawiera dużą ilość białek zdolnych do kurczenia się. Są to aktyna i miozyna, które wspólnie tworzą cząsteczkę motoryczną przemieniającą energię uwalnianą przy hydrolizie ATP w ruch różnych składników komórki względem siebie. Miozyna posiada dość charakterystyczną budowę – ma dwie zaokrąglone wypustki (nazywane główkami) oraz długi ogon, a także łańcuchy ciężkie i lekkie w swojej cząsteczce. Jej główki tworzą poprzeczne mostki z cząsteczkami aktyny. Zbudowane są z łańcuchów lekkich oraz części aminowej łańcuchów ciężkich. Posiadają odpowiednie miejsca umożliwiające ich wiązanie się z aktyną, a także miejsce katalityczne hydrolizujące ATP.
Cząsteczki miozyny układają się symetrycznie po każdej stronie od środka sarkomeru. Ten układ tworzy jasne pola w strefie pseudo-H. Miejsca opisywane linią M są natomiast okolicą przeciwstawnej polaryzacji cząsteczki miozyny w każdym grubym filamencie. Każdy gruby odcinek zawiera kilkaset cząsteczek miozyny.
Konwencjonalne miozyny mięśniowe występują jako heksamery o łącznej masie cząsteczkowej około 500 kDa. Obecnie wiadomo, że miozyny występują we wszystkich komórkach eukariotycznych, a ich różnorodność strukturalna i funkcjonalna jest ogromna. Dla przykładu, w komórkach Hela zidentyfikowano mRNA aż dla 16 różnych miozyn.
Miozyna – funkcje
Miozyny tworzą ogromną nadrodzinę białek motorycznych, które wykorzystują energię pozyskaną z hydrolizy ATP do wytworzenia siły generującej ruch wzdłuż filamentów aktynowych. Dzięki nim możliwy jest skurcz mięśnia i jego praca, co dotyczy zarówno mięśni poprzecznie prążkowanych, jak i mięśni gładkich. Nie są to jednak jedyne funkcje tych białek. Przykładowo miozyna I wraz z aktyną uczestniczy w ruchu keratynocytów (komórki naskórka), zaś miozyna II wpływa na sztywność błon komórkowych i bierze udział w cytokinezie.
Rodzaje miozyny
Istnieje wiele rodzajów miozyny, jednak do najważniejszych należą:
- miozyna I – genom ssaków zawiera aż 8 genów kodujących izoformy miozyny I, odpowiednio: od A do H. Regulacja jej aktywności odbywa się poprzez fosforylację reszt seryn;
- miozyna V – jedna z najwcześniej i najlepiej poznanych miozyn niekonwencjonalnych, która jednak nie występuje u roślin. Składa się z 2 łańcuchów ciężkich i 6 łańcuchów lekkich;
- miozyna II – białko konwencjonalne, występujące najpowszechniej w mięśniach ludzkiego organizmu.
Szczególnie szerokie jest grono miozyn niekonwencjonalnych, wśród których wymienia się również rodzaje: VI, VII, IX, XVIII.
Polecane produkty:
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... | |
Kolagen naturalny w kapsułkach
Skład produktu to wyłącznie naturalny, rybi kolagen. Dzięki temu jest on aktywny biologicznie, a także bardzo wysokiej wchłanialności. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Ganong W., Fizjologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008.
- Suszek M., Nowak J., Rędowicz M., Miozyny niekonwencjonalne i ich rola w mięśniach poprzecznie prążkowanych i komórkach miogennych, Problemy Nauk Biologicznych, 1/2018.