Rak jajnika nie należy do najczęściej występujących i diagnozowanych nowotworów u kobiet, z całą pewnością jest jednak jednym z najbardziej zabójczych. Najczęściej jest on rozpoznawany w zaawansowanym stadium, przez co podjęte leczenie nie jest efektywne. Wyróżnia się kilka rodzajów raka jajnika, jednak ich przyczyny pozostają nieznane.
Rak jajnika – przyczyny
Przyczyny powstawania nowotworów, w tym raka jajnika, nie są współczesnym lekarzom znane. Wyróżnia się jednak czynniki ryzyka predysponujące do zachorowania. Są to przede wszystkim:
- dodatni wywiad rodzinny pod kątem raka piersi i raka jajnika;
- rodzinne występowanie niepolipowatego raka okrężnicy lub odbytnicy;
- wczesny okres pokwitania;
- późna menopauza;
- brak porodów w wywiadzie;
- stosowanie hormonalnej terapii zastępczej;
- otyłość.
Ginekolodzy onkologiczni są obecnie zgodni, iż surowiczy rak jajnika w większości przypadków wywodzi się z komórek nabłonkowych jajowodu.
Rak jajnika – rodzaje
Wyróżnia się następujące rodzaje nowotworu jajnika:
- surowiczy;
- endometrioidalny;
- jasnokomórkowy;
- śluzowy;
- mieszany;
- niezróżnicowany;
- guz Brennera.
Najczęściej, ponieważ aż w 70% przypadków, diagnozuje się raka surowiczego, a następnie (13%) raka jasnokomórkowego. Najrzadziej rozpoznaje się raka śluzowego (3%).
Rak jajnika – leczenie
Wczesna postać nowotworu jajnika rzadko daje objawy kliniczne, dlatego rozpoznanie bywa późno stawiane. W miarę rozwoju choroby mogą jednak pojawiać się:
- opuchnięcie podbrzusza;
- ucisk lub dolegliwości bólowe w okolicy brzucha, miednicy czy górnej części nóg;
- mdłości;
- niestrawność;
- wzdęcia;
- biegunki lub zaparcia;
- uczucie przewlekłego zmęczenia.
Rzadziej obserwuje się konieczność częstszego oddawania moczu oraz nietypowe krwawienia z pochwy. Wystąpienie jakichkolwiek niepokojących objawów powinno być pilnym wskazaniem do konsultacji ginekologicznej.
Diagnostyka
Podstawą diagnostyki raka jajnika jest szczegółowy wywiad oraz USG dopochwowe oraz przezbrzuszne. W celu potwierdzenia rozpoznania konieczne jest pobranie tkanki guza lub próbki płynu z jamy brzusznej i sprawdzenie czy są w nich obecne komórki nowotworowe. Zazwyczaj celem rozpoznania wykonuje się laparotomię, ale u części kobiet może być zastosowana laparoskopia. Uzupełnieniem diagnostyki są badania krwi, zwłaszcza pod kątem obecności markera CA-125 (substancja wytwarzana przez komórki raka jajnika).
Rak jajnika – leczenie
Podstawą jest leczenie skojarzone, łączące chemioterapię i postępowanie chirurgiczne. Przed wdrożeniem leczenia należy rozpoznać stopień zaawansowania nowotworu. W zależności od tego wykonuje się dokładniejszą ocenę nie tylko jajników, ale i macicy, pęcherzyka żółciowego, esicy, śledziony czy nawet pępka ze względu na możliwość przerzutów. U młodych kobiet, które chcą zachować płodność i mieć jeszcze dzieci, w przypadku zmiany ograniczonej do jednego jajnika bez nacieku torebki i zrostów wewnątrzotrzewnowych można pozostawić macicę i drugi jajnik.
Większość pacjentek z rakiem jajnika ma wskazania do systemowego leczenia chemicznego. Zazwyczaj takie leczenie obejmuje skojarzenie pochodnych platyny (karboplatyna lub cisplatyna) i taksoidu (paklitaksel), podawanych dożylnie w schemacie co 21 dni. Leczenie składa się z 3-6 cykli.
Po zakończeniu leczenia pacjentka musi regularnie stawiać się na badania kontrolne co 3 miesiące przez okres 2 lat, a następnie co 6 miesięcy przez okres 5 lat i dożywotnio co 12 miesięcy. Niestety, rak jajnika ma charakter przewlekły, co oznacza, że wykazuje tendencję do nawrotów. Większość przypadków wznowy ma charakter nieuleczalny.
Polecane produkty:
Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu
Spirulina i Chlorella to naturalny produkt, który dostarcza witaminy, minerały, a także inne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składniki odżywcze. Dodatkowo skutecznie wspomaga oczyszczanie organizmu, regulację metabolizmu i wzmacnianie układu … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Krzakowski M., Rak jajnika, Wydawnictwo Primopro, Warszawa 2017.
- Kujawa K., Lisowska K., Rak jajnika – od biologii do kliniki, Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej, 69/2015.
- Nowak-Markwitz E., Spaczyński M., Rak jajnika – nowe spojrzenie na pochodzenie i histogenezę, Ginekologia Polska, 83/2012.