Niedomykalność zastawki aortalnej to wada serca odnosząca się do nieprawidłowego zamykania płatków zastawki aortalnej. Konsekwencją tego zjawiska jest wsteczny przepływ krwi z aorty do lewej komory serca, co wraz z upływem czasu powoduje jej przerost. Początkowo niedomykalność zastawki aortalnej przebiega bezobjawowo, jednak w pewnym momencie dochodzi do pojawienia się pełnoobjawowego obrazu klinicznego. Diagnostyką i leczeniem zajmuje się lekarz kardiolog lub kardiochirurg.
Niedomykalność zastawki aortalnej – przyczyny
Niedomykalność zastawki aortalnej może być spowodowana pierwotną chorobą płatków zastawki aortalnej lub ewentualnymi nieprawidłowościami geometrii proksymalnej części aorty wstępującej. W krajach Europy Zachodniej za najczęstszą przyczynę uznaje się zmiany degeneracyjne trójpłatkowej lub dwupłatkowej zastawki aortalnej. Odpowiadają one niemal za 2/3 wszystkich przypadków chorobowych. Do pozostałych przyczyn można zaliczyć:
- reumatyczne zapalenie wsierdzia;
- infekcyjne zapalenie wsierdzia;
- rozwarstwienie aorty;
- wrodzoną, nieprawidłową budowę zastawki aortalnej;
- nadciśnienie tętnicze;
- miażdżycę;
- przewlekłe przyjmowanie niektórych leków.
Wyróżnia się także czynniki ryzyka, takie jak płeć męska, podeszły wiek czy nieodpowiedni tryb życia sprzyjający chorobom sercowo-naczyniowym (brak aktywności fizycznej, nadmiar stresu w życiu, dieta bogata w tłuszcze zwierzęce i sól).
Zobacz również: Niedomykalność zastawki mitralnej.
Objawy niedomykalności zastawki aortalnej
Niedomykalność zastawki aortalnej skutkuje cofaniem się krwi z tętnicy głównej do lewej komory serca podczas jego rozkurczu. Następuje przeciążenie objętościowe lewej komory serca, a zatem także jej poszerzenie. Wraz z upływem czasu dochodzi do przerostu lewej komory- ciśnienie rozkurczowe w aorcie spada, rośnie zaś w lewej komorze. Przez długi czas niedomykalność zastawki aortalnej może przebiegać całkowicie bezobjawowo, dopiero w fazie ostrej pojawiają się:
- kołatanie serca;
- duszności;
- nocne i powysiłkowe dolegliwości bólowe okolicy serca.
Do innych charakterystycznych objawów można zaliczyć:
- tachykardię;
- objaw de Musseta – zsynchronizowane w rytmem serca drżenie głowy;
- objaw Durozieza – szmer słyszalny nad tętnicą udową po jej wcześniejszym uciśnięciu;
- skurczowy szmer wyrzutu w miejscu osłuchiwania zastawki aortalnej.
Nieco rzadziej pojawiają się zawroty głowy czy omdlenia.
Diagnostyka
Podstawowym badaniem umożliwiającym ocenę budowy i funkcji zastawki aortalnej jest echokardiografia. Aby uzyskać jeszcze lepszy obraz sytuacji pacjent zostaje wysłany na tomografię komputerową i/lub rezonans magnetyczny serca. Z kolei EKG umożliwia ujawnienie cech charakterystycznych dla przeciążenia lewej komory. Na podstawie wyników badań kardiolog lub kardiochirurg ustalają dalsze postępowanie.
Niedomykalność zastawki aortalnej – leczenie
Przewlekłą niedomykalność zastawki aortalnej leczy się zachowawczo, czyli przepisując pacjentowi odpowiednie preparaty farmakologiczne mające na celu rozszerzanie naczyń krwionośnych. Ostra niedomykalność aortalna może wymagać przeprowadzenia zabiegu w trybie pilnym. Jest zazwyczaj konsekwencją infekcyjnego zapalenia wsierdzia lub rozwarstwienia aorty. Leczenie operacyjne polega na wymianie uszkodzonej zastawki aortalnej – rokowania zależą od zaawansowania niedomykalności oraz współistniejących objawów. W rzadkich przypadkach konieczne jest wszczepienie protezy aorty wstępującej. Często praktykowaną metodą jest przezskórne wszczepianie zastawki przez tętnicę udową.
Polecane produkty:
Omega 3
Olej Omega 3 to czysty, 100% naturalny produkt pozyskiwany z rośliny o nazwie Pachnotka zwyczajna (Perilla frutescens). Tłoczony jest na zimno co sprawia, że zachowuje wszystkie, cenne składniki. Stanowi m.in. wsparcie dla mózgu ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Kowalik R., Fojt A., Ozierański K., Główczyńska R., Intensywna terapia kardiologiczna, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2021.
- Łaciński M., Dytfeld D., Sarnowski W., Kardiochirurgia – historia i teraźniejszość, Wydawnictwo UM Poznań, Poznań 2002.