Oderwanie zginacza głębokiego palców (FDP)

Oderwanie zginacza głębokiego palców (FDP) jest urazem dotyczącym głównie palca 4, jednakże może objąć każdy palec. Do uszkodzenia dochodzi zwykle podczas nagłego i wymuszonego czynnego wyprostu zgiętego palca. Efektem jest palec typu „Jersey” – w skutek obrzęku palec ustawia się w wyproście w stosunku do pozostałych, bardziej zgiętych palców.

Typy uszkodzenia

W urazie jakim jest oderwanie zginacza głębokiego palców wyróżniamy 3 typy uszkodzenia.

Typ I

Oderwane ścięgno ulega retrakcji w okolice dłoni (bez fragmentu kostnego). Oderwaniu ulegają obydwa wędzidełka, co uniemożliwia ukrwienie.

Typ II

Typ drugi występuje najczęściej. Oderwane ścięgno ulega retrakcji do miejsca, w którym zostaje uchwycone przez skrzyżowanie FDS i zatrzymane przez wędzidełka (nie dochodzi do ich uszkodzenia). Oderwanie może (ale nie musi) obejmować fragment paliczka dystalnego.

Typ III

Duży fragment kostny paliczka dystalnego uniemożliwia retrakcję poza poziom troczka A1 paliczka środkowego. Nie dochodzi do zaburzeń ukrwienia ścięgna, jest więc ono odżywiane wewnątrz pochewki.

Oderwanie zginacza głębokiego palców – leczenie

Leczenie zależy od typu uszkodzenia, stanu pacjenta oraz jego anatomicznych cech. Sukces uzależniony jest natomiast od dokładności i szybkości rozpoznania, a także poziomu retrakcji ścięgna. Przy minimalnej retrakcji występują zwykle duże fragmenty kostne, a przy dużej retrakcji ścięgno traci ukrwienie.

Podczas uszkodzenia typu I najlepsze rezultaty daje wczesne wszczepienie ścięgna w kość (przed upływem 10 dni). Jest to bardzo ważne, ponieważ po 2 tygodniach zmniejsza się elastyczność ścięgna i nie można go wówczas podciągnąć do paliczka dystalnego.

W typie II leczenie można odroczyć nawet na 3 miesiące, ponieważ ścięgno jest prawidłowo odżywiane. Aby nie dopuścić do upośledzenia należy jednak jak najszybciej podjąć leczenie naprawcze.

W typie III leczenie polega na nastawieniu i zespoleniu kości. Bardzo dużą rolę odgrywa tu rehabilitacja pooperacyjna.

Rehabilitacja po mocnym zespoleniu odłamów

Przez pierwsze 10 dni wymagane jest unieruchomienie nadgarstka w zgięciu 30 stopni. Staw MCP powinien być zgięty do 70 stopni, natomiast stawy PIP i DIP muszą znajdować się w wyproście. Należy rozpocząć delikatne ćwiczenia biernego zginania w stawach PIP i DIP do 40 stopni. Po 10 dniach następuje usunięcie szwów.

Po upływie tego czasu do 3 tygodni po operacji unieruchamia się nadgarstek w zdejmowanej szynie przy zgięciu stawu MCP do 50 stopni. Kontynuuje się ostrożne i bierne zginanie stawu DIP do 40 stopni i PIP do 90 stopni. Pacjent czynnie zgina staw MCP do 90 stopni.

Przez kolejne 3-5 tygodni wykonuje się czynne i wspomagane ćwiczenia w stawach PIP, DIP i MCP. Następuje również usunięcie szyny usztywniającej.

Po upływie 5 tygodni po operacji można rozpocząć wzmacnianie i zwiększanie siły chwytu, czynne zgięcia i wyprosty nadgarstka, ćwiczenia mobilizowania ścięgna oraz zaciskanie pięści. Kontynuuje się również bierne ćwiczenia przy jednoczesnym masażu blizny.

Zobacz również: Leczenie blizn w sposób kompleksowy.

Rehabilitacja po naprawie samego ścięgna

Przez pierwsze 10 dni postępowanie jest takie samej jak w przypadku rehabilitacji po zespoleniu odłamów.

Od 10 dni do 4 tygodni nadgarstek powinien być unieruchomiony w zgięciu 30 stopni, przy czym zgięcie stawów MCP wynosi 70 stopni. Rozpoczyna się delikatną kinezyterapię, a konkretnie bierne zgięcia w stawie DIP do 40 stopni i w stawie PIP i MCP do 90 stopni. Prostowanie palców powinno ćwiczyć się już czynnie. Po 4 tygodniach następuje usunięcie drutów wyciągowych.

Do 6 tygodni nadgarstek jest unieruchomiony w ustawieniu neutralnym i zgięciu 50 stopni w stawie MCP. Fizjoterapeuta wykonuje bierne ćwiczenia w stawie DIP do 60 stopni, w stawie PIP do 110 stopni, natomiast w stawie MCP do 90 stopni.

Przez kolejne 2 tygodnie szynowanie ma miejsce tylko w nocy. Pacjent czynnie zgina i prostuje stawy ręki. Po upływie tego czasu szyny zdejmowane są całkowicie, można rozpocząć ćwiczenia wzmacniające.

Po 10 tygodniach od naprawy ścięgna zwiększa się siłę chwytu, można również powrócić do pełnej aktywności ręki.

Bibliografia

1. Żuk T., Dziak A., Podstawy ortopedii i traumatologii, Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, Warszawa 1980.
2. Gaździk T., Ortopedia i traumatologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010.

	Plastry do kinesiotapingu Zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce z bólem układu mięśniowo-nerwowego. Dodatkowo korzystnie wpływają na poprawę krążenia krwi oraz limfy, zapewniając przy tym wygodę podczas noszenia. Zobacz więcej...
	Plastry kinesiotaping Taśmy Kinesio Tex Classic to oryginalne, japońskie plastry znane i cenione od lat przez fizjoterapeutów na całym świecie. Stworzone zostały i do tej pory nadzorowane są przez doktora Kenzo Kase. Taśmy te zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce Zobacz więcej...