Operacja płaskostopia może obejmować kilka różnych technik korekcji tej wady postawy, a dobiera się je indywidualnie do potrzeb danego pacjenta. Powinna być jednak ostatecznością – wykonuje się ją dopiero wtedy, gdy metody zachowawcze (zwłaszcza rehabilitacja) zawiodą. W większości przypadków systematycznie prowadzona fizjoterapia i stosowanie się do zaleceń specjalistów dają oczekiwane efekty.
Płaskostopie – charakterystyka wady
Płaskostopie to jedna z najczęściej występujących deformacji stopy, polegająca na obniżeniu lub nawet całkowitym zaniku wysklepienia. Szacuje się, że dotyczy do 40% populacji, a na jej rozwój w dużym stopniu wpływa współczesny tryb życia – stosowanie źle dobranego obuwia, niski poziom codziennej aktywności fizycznej, nadwaga czy nadmierne obciążenie stopy w związku z pracą stojącą. Prawidłowo ukształtowana stopa nie dotyka całą swoją powierzchnią podłoża, a jej kości tworzą charakterystyczny łuk. W przypadku płaskostopia (mówiąc w skrócie) stopa całą swoją powierzchnią przylega do podłoża. Wyróżnia się następujące rodzaje tej wady:
- płaskostopie podłużne – tworzy się w konsekwencji obniżenia łuku podłużnego stopy w taki sposób, że cała podeszwa zaczyna dotykać podłoża;
- płaskostopie poprzeczne – tworzące się wskutek obniżenia sklepienia poprzecznego stopy, w którym stopa robi się szeroka i traci swoją elastyczność.
Stopa z płaskostopiem jest znacznie bardziej narażona na kontuzje, ale również na rozwój problemów podologicznych, z odciskami i modzelami na czele. Przy płaskostopiu należy rozpocząć rehabilitację, która polega na codziennym wykonywaniu indywidualnie dobranych ćwiczeń, a także technikach manualnych tkanek miękkich i stawów stopy, których celem jest przywrócenie jej biomechaniki. Leczenie zachowawcze może trwać nawet kilka miesięcy, jednak zazwyczaj można uzyskać pożądaną korekcję, zwłaszcza w wieku dziecięcym.
Operacja płaskostopia – wskazania
Operacja płaskostopia ze wskazań medycznych wykonywana jest niemal wyłącznie w przypadku takich wad, którym towarzyszą objawy bólowe lub neurologiczne, zwłaszcza metatarsalgia. Mianem tym określa się ostry, kłujący lub palący ból zlokalizowany pomiędzy palcami podczas stania lub chodzenia. Jedną z głównych przyczyn tego stanu jest płaskostopie poprzeczne lub wąskie przodostopie. Przy bezobjawowych wadach operacja wykonywana jest rzadko.
Operacja płaskostopia – na czym polega?
Dobór metod operacyjnych zależy głównie od wieku pacjenta, jego stopnia codziennej aktywności, rodzaju płaskostopia oraz ewentualnych wad postawy, które występują równocześnie. Postępowanie zawsze składa się jednak z 2 części:
- przywrócenia właściwego obciążenia stopy przez prawidłowo ustawione I i V kość śródstopia;
- odciążenie głów kości śródstopia II, III i IV.
W większości przypadków płaskostopia wystarczy skorygować ustawienie I kości śródstopia poprzez jej przemieszczenie w kierunku pozostałych kości oraz obniżenie. Dodatkowo unosi się lub skraca kości śródstopia II-IV. W fizjologicznych warunkach kości śródstopia ustawiają się nieco skośnie do podłoża, w związku z czym już samo zmniejszenie ich długości automatycznie powoduje uniesienie głów kości śródstopia. Do procedur operacyjnych mających na celu korekcję płaskostopia podłużnego można zaliczyć:
- artroerezę podskokową z implantem;
- osteotomię ślizgową pięty;
- osteotomię Cottona;
- osteotomię Evansa;
- augmentację lub rekonstrukcję niewydolnego ścięgna mięśnia piszczelowego tylnego;
- artrodezę stawu skokowego.
Natomiast do procedur operacyjnych, których celem jest korekcja płaskostopia poprzecznego, zalicza się:
- osteotomię DMMO;
- osteotomię Weila;
- korekcję towarzyszących deformacji palców stopy (w tym m.in. palucha koślawego czy palców młotkowatych).
Zobacz również: Rehabilitacja po operacji płaskostopia.
Celem operacji jest trwała strukturalna korekcja płaskostopia oraz poprawa przetaczania stopy w trakcie chodu. Przy prawidłowo wykonanej operacji stawy w obrębie stopy i całej kończyny dolnej zaczynają pracować w bardziej fizjologicznym ułożeniu, zmniejszając przeciążenie chrząstki stawowej i przeciwdziałając wczesnym zwyrodnieniom. Operacja płaskostopia odbywa się w znieczuleniu miejscowym (wyłącza się czucie w kończynie dolnej).
Polecane produkty:
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... | |
Kwas hialuronowy na stawy i skórę
Kwas hialuronowy zapewnia mazi stawowej właściwości lepko-sprężyste, przez co zmniejsza ból w stawach. Dodatkowo wypełnia przestrzenie w naskórku redukując zmarszczki. Sprawia, że skóra wygląda młodziej i polepsza się jej odcień, dając też efekt ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Leczenie Operacyjne – Płaskostopie poprzeczne (Metatarsalgia). Poradnia Chorób Stopy, Warszawa 2019.
- Napiontek M., Stopa i staw skokowo-goleniowy w praktyce ortopedycznej, Wydawnictwo MediPage, Warszawa 2022.