Gwóźdź śródszpikowy to sterylny przedmiot wykorzystywany w chirurgii ortopedycznej do wewnątrzustrojowej stabilizacji odłamów, które powstały wskutek złamania kości. Jest wykonany z metalu i swoim wyglądem rzeczywiście przypomina zwykły gwóźdź. Umieszcza się go w tkance kostnej podczas metody zespolenia śródszpikowego, a następnie przytwierdza za pomocą wkrętów. Dzięki temu kość może się goić.
Gwóźdź śródszpikowy – działanie
Nadrzędnym celem leczenia złamań jest nastawienie odłamów oraz ustabilizowanie ich w taki sposób, aby stworzyć im optymalne warunki do jak najszybszego zrostu. Odtworzenie warunków anatomicznych u pacjenta możliwe jest m.in. dzięki zastosowaniu gwoździ śródszpikowych. Przykładami gwoździ śródszpikowych są między innymi:
- gwóźdź Kuntschera – użyty po raz pierwszy już w 1940 roku, posiada spiczasto zakończony koniec o przekroju U-kształtnym bądź V-kształtnym;
- gwóźdź Rusha – posiada typowy, zakrzywiony koniec, dzięki czemu można stabilizować złamania dalszych części kości;
- grot Steinmanna – sztywny drut jednostronnie zaostrzony, który po wprowadzeniu do kości za pomocą uderzeń młotka łączony jest na końcach z ramionami klamry wyciągowej;
- gwóźdź Endera – używane zazwyczaj w liczbie 3-4, zwykle do stabilizacji złamań bliższego odcinka kości udowej;
- gwóźdź Nystroma – pręt o kwadratowym przekroju.
Innymi stabilizatorami stosowanymi w zespoleniach śródszpikowych są również: druty Ilizarowa, gwoździe dziecięce Metaizeau, grotowkręty Schanza, gwoździe Sage, gwoździe blokowane czy gwoździe ForeSight. Ze względu na tak duży wybór każdorazowo gwoździe śródszpikowe muszą być indywidualnie dopasowywane do potrzeb, wieku i stanu zdrowia pacjenta. Gwóźdź śródszpikowy powinien posiadać średnicę o 1-2 mm większą niż średnica jamy szpikowej. Umieszczony w tkance kostnej skutecznie stabilizuje odłamy, zapewniając im odpowiednie warunki anatomiczne i optymalne warunki do zrostu.
Na czym polega zespolenie śródszpikowe?
Zespolenie śródszpikowe to operacja polegająca na ustawieniu odłamów kostnych w pozycji optymalnej oraz ustabilizowaniu ich za pomocą specjalnego pręta (tzw. gwoździa) chirurgicznego wprowadzonego do wnętrza kości. Dodatkowo stabilizuje się go za pomocą specjalnych śrub, tzw. rygli. Aby wykonanie operacji było możliwe chirurg wykonuje kilka niewielkich nacięć poza miejscem złamania. Po operacji kość wymaga odciążenia przez około 6-12 tygodni. Jest to czas niezbędny do wytworzenia się wytrzymałego zrostu kostnego. Po pełnym wygojeniu złamania gwóźdź usuwa się z ciała pacjenta podczas kolejnej operacji, jednak nie wcześniej niż 1 rok od pierwszego zabiegu. W niektórych przypadkach gwóźdź można pozostawić na stałe.
Gwóźdź śródszpikowy – zastosowanie
Gwoździe śródszpikowe wykorzystuje się do stabilizacji wszystkich typów złamań trzonu kości ramiennej, kości udowej i kości piszczelowej. W leczeniu złamań kości promieniowej nie zaleca się wykorzystania gwoździ śródszpikowych ze względu na częste powikłania. Podczas gwoździowania zagrożone są zarówno łokieć, jak i stawy przedramienno-nadgarstkowe.
Waskazania
Wskazaniami do zastosowania zespolenia śródszpikowego za pomocą gwoździ są:
- obrażenia lub zły stan tkanek miękkich w miejscu złamania, w efekcie czego niemożliwe jest zespolenie płytkowe;
- złamania wielopoziomowe;
- złamania kości długich.
Warto wiedzieć, że gwoździe śródszpikowe (choć najczęściej używane do stabilizacji złamań kości długich) mają nieco szersze zastosowanie. Przykładem jest choćby gwóźdź Gamma, służący do leczenia złamań przezkrętarzowych, czyli tych pojawiających się w okolicy stawu biodrowego.
Gwóźdź śródszpikowy – skutki uboczne
Obecność w ciele metalowych elementów zawsze wiąże się z ryzykiem wystąpienia skutków ubocznych. Druty i gwoździe są stosunkowo dobrze tolerowane przez organizm pacjenta, jedynie w niektórych przypadkach po operacji mogą pojawić się objawy takie jak bóle głowy, nudności, nadmierna senność, złe samopoczucie, zmęczenie, przejściowe zaburzenia czucia w miejscu operowanym czy utrzymujące się bóle i obrzęki. W przypadku pojawienia się gorączki, krwawienia, duszności bądź zawrotów głowy należy jak najszybciej zasięgnąć porady lekarskiej.
Obecność gwoździa śródszpikowego może zmniejszać fizjologiczną ruchomość stawów w operowanej kończynie, szczególnie w zakresie rotacyjnym. Z tego względu po upływie roku zaleca się usunięcie zespolenia, szczególnie w przypadku osób młodych i aktywnych fizycznie. Należy też pamiętać, że po operacji zespolenia gwoździem śródszpikowym, jak również po jego wyjęciu w późniejszym terminie, konieczna jest indywidualna rehabilitacja. Dzięki temu znacznie zmniejsza się ryzyko powikłań, a pacjent może jak najszybciej wrócić do czynności codziennych i aktywności fizycznej.
Polecane produkty:
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... | |
Kolagen naturalny w kapsułkach
Skład produktu to wyłącznie naturalny, rybi kolagen. Dzięki temu jest on aktywny biologicznie, a także bardzo wysokiej wchłanialności. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Ciesielczyk B., Nowik M., Wady i zalety zespolenia śródszpikowego w leczeniu złamań trzonu kości ramiennej, Nowiny Lekarskie, 6/2007.
- Gaździk T., Zespolenia śródszpikowe, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2006.
Jedna odpowiedź
A po ilu miesiącach zespoleniu trzonu kości udowej można pracować fizycznie?