Korneocyty to inaczej keratynocyty pozbawione jądra komórkowego. Te martwe komórki budują warstwę rogową naskórka i ulegają stałemu złuszczaniu się, poprzez przesuwanie się stopniowo ku górze. Tym samym tworzą miejsce dla nowych komórek. Można powiedzieć, że to właśnie od nich zależy wygląd i kondycja skóry.
Naskórek – jak jest zbudowany?
Naskórek stanowi zewnętrzną część skóry (powłoki ciała), a jego grubość wynosi 0,05-1,5 mm w zależności od okolicy anatomicznej. Stanowi integralną część skóry, ponieważ jej całkowita grubość waha się od 0,3 do 3 mm. Jej powierzchnię pokrywa płaszcz lipidowy, który stanowi mieszaninę tłuszczów wewnątrz- i zewnątrzpochodnych, złuszczonej keratyny i wody. Naskórek składa się z kilku warstw komórek, zwanych keratynocytami. Są to:
- warstwa podstawna – położona najgłębiej, w obrębie niej zaobserwować można dzielące się komórki, a także melanocyty (komórki barwnikowe) i komórki układu immunologicznego (komórki Langerhansa);
- warstwa kolczysta – złożona z kilku rzędów wielobocznych komórek ulegających stopniowemu spłaszczeniu w kierunku powierzchni skóry;
- warstwa ziarnista – zbudowana z kilku szeregów wrzecionowatych komórek;
- warstwa jasna – którą można zaobserwować w obrębie dłoni i podeszew stóp;
- warstwa rogowa – zbudowana ze zrogowaciałych, spłaszczonych i pozbawionych jąder komórek, stopniowo ulegających złuszczaniu. Mają one profesjonalną nazwę: „korneocyty”.
Należy wiedzieć, że komórki naskórka ulegają stałej odnowie. Keratynocyty warstwy podstawnej dzielą się, różnicują, ulegają przemianom i przemieszczają do kolejnych wyższych warstw, zastępując starsze komórki. Z kolei w obrębie warstwy rogowej miejsce ma proces ich rogowacenia, spłaszczania i stopniowego złuszczania. Całkowity czas odnowy naskórka wynosi przeciętnie 26-28 dni.
Korneocyty – charakterystyka
W miarę zbliżania się do powierzchni skóry, jej komórki charakteryzują się luźniejszym przyleganiem do siebie, a ich kształt ulega wysmukleniu. Najbardziej spłaszczone komórki, nazywane korneocytami, występują w warstwie rogowej. Łączą się ze sobą poprzez korneodesmosomy (desmosomy warstwy rogowej). Przestrzeń międzykomórkową warstwy rogowej wypełnia spoiwo wodno-lipidowe, nazywane „cementem międzykomórkowym”. Płynność błony komórkowej i jej przepuszczalność ściśle wiążą się z rodzajem lipidów wchodzących w jej skład. Strukturę warstwy rogowej porównać można zatem do struktury ceglanego muru. Cegłami są korneocyty, natomiast rolę zaprawy murarskiej pełnią pozakomórkowe lipidy, produkowane przez komórki naskórka i wydzielane na zewnątrz w trakcie rogowacenia.
Korneocyty mają kształt wrzecionowatych łusek, praktycznie w całości wypełnionych białkiem fibrylarnym nazywanym keratyną. Keratyny stanowią podstawowe białko budulcowe skóry, włosów i po części także paznokci. Omawiane komórki z łatwością można zaobserwować pod mikroskopem.
Korneocyty – funkcje
W przypadku zdrowej skóry dojrzałe korneocyty charakteryzują się wysoką zawartością naturalnego czynnika nawilżającego (NMF), warunkującego prawidłowe nawilżenie naskórka. NMF jest mieszaniną różnorodnych związków o niskiej masie cząsteczkowej, rozpuszczalnych w wodzie i skutecznie ją wiążących. W skład NMF wchodzą m.in. aminokwasy, pyrolidonowy kwas karboksylowy, mocznik, mleczany, amoniak, kwas moczowy, kreatynina, glukozamina, sód, wapń, potas, magnez, fosforany, chlorki, cytryniany, mrówczany i inne substancje. Wykazano, że znajdują się one jedynie w obrębie korneocytów i stanowią w przybliżeniu 10% ich suchej masy. Można zatem powiedzieć, że korneocyty odpowiadają za utrzymywanie odpowiedniego nawilżenia skóry, chronią ją przed nadmierną utratą wody oraz przed czynnikami zewnętrznymi, tworząc specyficzną barierę naskórkową.
Dodatkowo warstwa rogowa naskórka może stanowić swoisty magazyn dla rozmaitych substancji rozpuszczalnych w tłuszczach. Gromadzą się one w cemencie międzykomórkowym i są tam przechowywane aż do momentu, w którym organizm będzie ich potrzebował. Wówczas są przez niego wykorzystywane. Należy wiedzieć, że wraz z wiekiem proces keratynizacji wydłuża się nawet 2-krotnie. W przebiegu niektórych schorzeń dermatologicznych może się znacznie skracać lub wydłużać. Przykładowo, przy łuszczycy trwa on zaledwie 4-6 dni.
Polecane produkty:
|
Kwas hialuronowy na stawy i skórę
Kwas hialuronowy zapewnia mazi stawowej właściwości lepko-sprężyste, przez co zmniejsza ból w stawach. Dodatkowo wypełnia przestrzenie w naskórku redukując zmarszczki. Sprawia, że skóra wygląda młodziej i polepsza się jej odcień, dając też efekt ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Malinowska M., Sikora E., Ogonowski J., Transport przeznaskórkowy aktywnych składników kosmetycznych, Wiadomości Chemiczne, 67/2013.
- Czerwonka W., Puchalska D., Lipińska M., Habrat A., Mechanizmy i metody przenikania substancji czynnych przez barierę lipidową skóry, Kosmetologia Estetyczna, 6/2018.
- Czarnecka-Operacz M., Sucha skóra jako aktualny problem kliniczny, Postępy Dermatologii i Alergologii, 2/2006.
- Nowicka D., Dermatologia, Wydawnictwo Medyczne Górnicki, Wrocław 2017.
- Kaniewska M., Kosmetologia podstawy, Wydawnictwo WSiP, Warszawa 2011.
