Hipertrofia mięśni to wzrost przekroju poprzecznego włókien mięśniowych (bez zwiększania ich liczby). Jest zatem pojęciem odnoszącym się do zwiększania objętości tkanki.
Podstawy fizjologii
Białka w komórkach mięśniowych odpowiedzialne za zdolność kurczenia się mięśni zawierają włókna aktyny i miozyny. Poza pierwszymi tygodniami treningu oporowego, to właśnie wzrost zdolności kurczenia się mięśnia będzie odpowiadał za wzrost jego siły. Tempo przemiany białka w mięśniach jest jednym z najpowolniejszych procesów zachodzących w ludzkim organizmie.
Wewnątrz mięśni szkieletowych synteza białek kurczliwych jest wolniejsza niż przemiany innego rodzaju białek, takich jak mitochondria czy retikulum sarkoplazmatyczne.
Synteza i wzrost białek kurczliwych przyczynia się do hipertrofii mięśni, która ma miejsce podczas treningu siłowego. Hipertrofia występuje przeważnie w obrębie wewnątrzkomórkowych miofibryli (25-30%), a dodatkowo w obrębie całego mięśnia (5-8%).
Duże przeciążenie działające na tkankę mięśniową podczas treningu siłowego prowadzi do rozerwania linii Z. Dezorganizacja po zerwaniu dysków Z może powodować rozerwanie, a następnie zrost miofibryli. Co więcej, zerwanie i zrastanie się mięśni powoduje pojawienie się większej ilości tkanki łącznej, która otacza włókna mięśniowe.
Co wpływa na rozrost tkanek?
Trening siłowy wywołuje ostrą odpowiedź układu hormonalnego i w większym stopniu wpływa na rozrost i rozbudowę tkanek niż długotrwała zmiana spoczynkowego stężenia hormonów.
Odnotowano większy wzrost stężenia steroidów anabolicznych, takich jak testosteron czy hormon wzrostu, w trakcie 30 minutowych ćwiczeń o średniej lub wysokiej intensywności oraz krótką fazą odpoczynku. Dodatkowo zauważono wzrost stężenia IGF-1 we krwi, co prawdopodobnie jest podyktowane odpowiedzią na działanie hormonu wzrostu.
Siła generowana przez elementu kurczliwe mięśnia może stymulować absorpcję aminokwasów, a zatem w rezultacie wzrost tkanki mięśniowej.
Hipertrofia w sporcie
Przeprowadzono badania, podczas których zauważono, że już po 6 tygodniach stosowania treningu siłowego (oporowego) można wykryć hipertrofię mięśni. Dodatkowo udowodniono, że poprzez intensywny trening oporowy przekształcenie włókien mięśniowych typu IIB we włókna typu IIA trwało 2 tygodnie u kobiet i 4 tygodnie u mężczyzn.
Sprzeczne są natomiast poglądy na temat interakcji zmian adaptacyjnych powstających w układzie nerwowym i układzie mięśniowym w wyniku treningu siłowego trwającego dłużej niż 2-3 miesiące.
Deschenes i wsp. wykazali, że wraz z przedłużającym się treningiem oporowym stopień hipertrofii mięśni pozostaje ograniczony, zaznaczając równocześnie, że znacząca odpowiedź hipertroficzna może pojawiać się jedynie w okresie trwającym nie dłużej niż 12 miesięcy.
Z kolei inni autorzy wykazali znaczną hipertrofię mięśnia jako wynik prowadzenia kilkuletniego treningu oporowego w porównaniu z osobami prowadzącymi siedzący tryb życia.
Hipertrofia mięśnia sercowego
Parametry takie jak:
- częstość skurczów serca
- ciśnienie tętnicze krwi
- pojemność wyrzutowa serca
- pojemność minutowa serca
stanowią podstawowe wskaźniki funkcji serca i są ściśle ze sobą powiązane. Obrazują stopień zaangażowania mięśnia sercowego w zaspokajanie potrzeb energetycznych wysiłku.
Zobacz również: Jakie jest prawidłowe tętno.
Oczywista jest zależność pojemności minutowej od wyrzutowej i częstości skurczów serca, co pozwala obniżyć tętno, np. w stanach dobrego wytrenowania oraz kompensować tę bradykardię zwiększoną pojemnością wyrzutową w efekcie wzrostu siły skurczu mięśnia sercowego, a także uzyskaną w trakcie ćwiczeń powiększoną jego objętością (zjawisko potreningowej hipertrofii tkanki mięśniowej).
Polecane produkty:
Kwas hialuronowy na stawy i skórę
Kwas hialuronowy zapewnia mazi stawowej właściwości lepko-sprężyste, przez co zmniejsza ból w stawach. Dodatkowo wypełnia przestrzenie w naskórku redukując zmarszczki. Sprawia, że skóra wygląda młodziej i polepsza się jej odcień, dając też efekt ... Zobacz więcej... | |
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Kenyon J., Kenyon K., Kompendium fizjoterapii, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2010.
- Kwolek A., Rehabilitacja medyczna, Tom 1, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2012.
- Donatelli R., Rehabilitacja w sporcie, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2011.