Blok przedsionkowo-komorowy II stopnia stanowi wskazanie do implantacji rozrusznika serca, jeśli jest objawowy lub zaburzenia przewodzenia zachodzą na poziomie układu Hisa-Purkinjego. Ustalenie anatomicznej lokalizacji bloku jedynie na podstawie standardowego zapisu EKG może być trudne, a w niektórych sytuacjach nawet wątpliwe. Pisząc w skrócie, blok II stopnia obejmuje sytuacje, gdy nie każdemu skurczowi przedsionków towarzyszy skurcz komór. Jednak te, które występują po sobie są zsynchronizowane.
Blok przedsionkowo-komorowy II stopnia
Objawy i charakterystyka
W obecnie obowiązujących wytycznych wskazuje się ogólnie i niejednoznacznie, że z jednej strony blok przedsionkowo-komorowy (AV) może nie powodować objawów u osób młodych, zdrowych lub w czasie snu. Z drugiej jednak, że nieleczony AV może prowadzić do niskiego rzutu serca, a nawet do nagłej śmierci sercowej spowodowanej przedłużoną asystolią lub tachyarytmią komorową. Zauważono, że choroba może powodować omdlenia. W zależności od zaawansowania bloku mogą wystąpić następujące objawy:
- nieregularna akcja serca;
- bóle dławicowe;
- mdłości;
- pełna utrata przytomności;
- nadmierne zmęczenie;
- zawroty głowy.
Podstawowe znaczenie ma rozpoznanie lokalizacji bloku. Oznacza to, że należy stwierdzić, czy blok zlokalizowany jest proksymalnie (w obrębie węzła przedsionkowo-komorowego), czy też dystalnie (na poziomie lub poniżej pęczka Hisa). W drugim przypadku istnieje zagrożenie wystąpienia bloku całkowitego. W rezultacie taka lokalizacja bloku jest wskazaniem zabezpieczenia serca stymulacją.
Przyczyny
Wyróżnić można czynniki sprzyjające wystąpieniu zaburzeń przewodnictwa. Narażone są na nie w szczególności osoby, u których stwierdzono:
- zawał mięśnia sercowego;
- chorobę niedokrwienną serca;
- niewydolność krążenia;
- boreliozę;
- zaburzenia układu wegetatywnego;
- zapalenie mięśnia sercowego;
- guzy serca;
- kardiomiopatie;
- wrodzone wady serca;
- zaburzenia elektrolitowe (zwykle zbyt wysoki lub zbyt niski poziom potasu we krwi);
- przedawkowanie niektórych leków, np. blokerów kanału wapniowego.
Należy pamiętać, że prawidłowe leczenie chorób mogących doprowadzić do tej dolegliwości jest niezwykle ważne, ponieważ znacznie lepiej zapobiegać, niż leczyć. Warto wykonywać również badania kontrolne poziomu potasu we krwi, w szczególności w przypadku stosowania leków.
Leczenie
Zarówno diagnostyka jak i leczenie bloków przedsionkowo-komorowych powinny odbywać się w warunkach szpitalnych. Zaleca się umiarkowaną aktywność fizyczną (ważna jest odpowiednio stosowana fizjoterapia). Z diety należy wykluczyć produkty spożywcze dodatkowo zaburzające pracę serca, jak np. kofeinę czy alkohol.
Leczenie farmakologiczne obejmuje stosowanie środków zwiększających ilość impulsów przechodzących do komór. Nie należy jednak zbyt mocno skupiać się na nich, ponieważ ich długotrwałe stosowanie charakteryzuje się małą skutecznością i dodatkowo obarczone jest wieloma skutkami ubocznymi. Należy unikać leków nasilających blok przedsionkowo-komorowy.
W przypadku zaawansowanego bloku przedsionkowo-komorowego II stopnia przeprowadza się zabieg wszczepienia stymulatora serca. Urządzenie to synchronizuje skurcze przedsionków ze skurczami komór. Zapewnia także prawidłową, podstawową częstość akcji serca.
Zaburzenia przewodnictwa
Zaburzenia przewodnictwa między przedsionkami, a komorami mogą być typu:
- Mobitz I (periodyka Wenckebacha) – fizjologiczny;
- Mobitz II – patologiczny;
- blok 2:1.
W pierwszym przypadku wydłuża się odcinek PQ, okresowo wypada zespół QRS, a po wypadniętym zespole QRS odcinek PQ jest krótszy od poprzedniego.
Skupiając się na drugim przypadku odcinek PQ jest stały i okresowo wypada zespół QRS.
W opisie EKG podaje się stosunek występowania załamka P do zespołu QRS np. 4:3, 3:2.
Omawiając przypadek bloku 2:1 należy wiedzieć, że w sytuacjach, gdzie w EKG widoczne są dwa załamki P na każdy zespół QRS, nie jest możliwe wyróżnienie typu bloku skupiając się wyłącznie na załamkach P.
Polecane produkty:
Olej z czarnuszki siewnej w płynie
Naturalny, nierafinowany, tłoczony na zimno olej otrzymywany z nasion czarnuszki siewnej pochodzących z ekologicznych upraw. Wykorzystuje się go przy różnego rodzaju problemach skórnych ... Zobacz więcej... | |
Czarnuszka (Nigella Sativa) w kapsułkach
Czarnuszka siewna to roślina, z której pozyskuje się olej o właściwościach potwierdzonych badaniami. W składzie zawiera m.in. niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT), czyli takie, których organizm nie jest w stanie sam wytwarzać i musimy dostarczać Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Bąkowski D., Niedziela J., Wożakowska-Kapłon B., Blok przedsionkowo-komorowy II stopnia wyzwaniem w ustalaniu wskazań do stałej stymulacji serca, Folia Cardiologica, 2/2014.