Ostre zespoły wieńcowe stanowią coraz częściej występującą grupę chorób kardiologicznych. Może mieć to związek z rozwojem cywilizacji, a tym samym z mało aktywnym trybem życia oraz nieodpowiednią dietą. Uważa się, że choroby układu krążenia są jednym z najczęstszych powodów zgonów ludzi dorosłych, nie tylko w Polsce, ale na całym świecie.
Ostre zespoły wieńcowe
Termin ten obejmuje nie jedną, lecz kilka jednostek chorobowych:
- niestabilną dławicę piersiową (unstable angina – UA);
- zawał serca bez uniesienia odcinka ST (non ST-elevation MI – NSTEMI);
- zawał serca z uniesieniem odcinka ST (ST-elevation MI – STEMI).
Odnosi się do wszystkich zespołów klinicznych, w których występuje ostre niedokrwienie mięśnia sercowego.
Ostre zespoły wieńcowe – przyczyny
Miażdżycowe uszkodzenie naczyń jest dynamicznym procesem, który polega na powstawaniu blaszek głównie w błonie wewnętrznej dużych oraz średnich naczyń tętniczych. Proces ten stale postępuje, zanim ujawni się klinicznie jako ostry zespół wieńcowy. Dodatkowo mają na niego wpływ również czynniki ryzyka wieńcowego, do których można zaliczyć np.:
- cukrzycę;
- palenie tytoniu;
- nadciśnienie tętnicze;
- hipercholesterolemię;
- otyłość;
- małą aktywność fizyczną;
- nadużywanie alkoholu;
- wiek.
Wymienione czynniki powodują uszkodzenie śródbłonka, a co się z tym wiąże – jego dysfunkcję, która ma kluczowe znaczenie w inicjacji zmian prowadzących do rozwoju miażdżycy.
Objawy podmiotowe
Najbardziej charakterystycznym objawem jest specyficzny ból w klatce piersiowej. Ma on charakter ucisku, dławienia, pieczenia, gniecenia lub rozrywania. Zwykle jest umiejscowiony zamostkowo, może jednak promieniować do innych części ciała. Wywołują go sytuacje stresowe lub wysiłek fizyczny, natomiast ustępuje on po przyjęciu nitrogliceryny.
Zobacz również: Fizjologia stresu – czym jest?
Do pozostałych objawów należą:
Zawał serca
Definicja ostrego zawału serca wskazuje na martwicę kardiomiocytów. Do rozpoznania konieczne jest spełnienie łącznie kilku kryteriów takich jak wykrycie wzrostu lub spadku wartości biomarkerów sercowych (najlepiej troponin sercowych oznaczonych wysokoczułymi testami) oraz co najmniej jednego spośród niżej wymienionych:
- objawy niedokrwienia;
- nowe lub przypuszczalnie nowe diagnostyczne zmiany ST-T lub blok lewej odnogi pęczka Hisa w 12-odprowadzeniowym EKG;
- pojawienie się patologicznych załamków Q w EKG;
- potwierdzona w badaniach obrazowych nowo powstała lub przypuszczalnie nowa utrata żywotnego miokardium albo odcinkowe zaburzenia ruchomości ściany;
- stwierdzenie skrzepliny wewnątrzwieńcowej w angiografii lub badaniu sekcyjnym.
Zawał serca bez uniesienia odcinka ST charakteryzuje się martwicą miokardium spowodowaną innym stanem patologicznym niż niestabilność blaszki miażdżycowej w tętnicy wieńcowej, który skutkuje zaburzeniem równowagi między dostarczaniem i zapotrzebowaniem na tlen w krążeniu wieńcowym.
Zawał serca z uniesieniem odcinka ST charakteryzuje się pęknięciem blaszki miażdżycowej, jej owrzodzeniem, tworzeniem szczeliny, nadżerki lub rozwarstwieniem. Efektem jest powstaniem wewnątrznaczyniowej skrzepliny w jednej lub większej liczbie tętnic wieńcowych. Prowadzi to do zmniejszenia przepływu krwi w krążeniu wieńcowym i/lub do wystąpienia dystalnej embolizacji, a w konsekwencji – martwicy mięśnia sercowego.
Niestabilna dławica piersiowa
Spowodowana jest niedokrwieniem mięśnia sercowego. Często koniecznością jest rezygnacja z pracy oraz ograniczenie codziennej aktywności, ponieważ może doprowadzić do znacznego upośledzenia sprawności fizycznej. Niestabilna dławica piersiowa często jest zamiennie nazywana stanem przedzawałowym lub przedzawałem, gdyż bywa sygnałem wskazującym na zagrożenie nagłym zawałem serca.
Polecane produkty:
Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu
Spirulina i Chlorella to naturalny produkt, który dostarcza witaminy, minerały, a także inne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składniki odżywcze. Dodatkowo skutecznie wspomaga oczyszczanie organizmu, regulację metabolizmu i wzmacnianie układu … Zobacz więcej... | |
Spirulina 100% naturalna
Spirulina platensis - alga o niebiesko-zielonej barwie. Dostarcza kompleks niezwykle ważnych składników odżywczych takich jak m.in. białko, witaminy, minerały, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Wspomaga regulację metabolizmu … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Rzońca P., Chrzanowska-Wąsik M., Goniewicz M. (i inni), Ostre zespoły wieńcowe – analiza wyjazdów zespołów ratownictwa medycznego, Journal of Education, Health and Sport, 7/2017.
- Kumar A., Cannon C., Ostre zespoły wieńcowe: diagnostyka i leczenie (niestabilna dławica piersiowa i NSTEMI), Medycyna po Dyplomie, 8/2010.
- Nikolaou N., Arntz H., Bellou A. (i inni), Wybrane postępowanie w ostrych zespołach wieńcowych, Wytyczne Resuscytacji 2015.
- Roffi M., Patrono C., Collet J. (i inni), Wytyczne ESC dotyczące postępowania w ostrych zespołach wieńcowych bez przetrwałego uniesienia odcinka ST w 2015 roku, Kardiologia Polska, 12/2015.