Zmiany odcinka ST mogą być objawem wielu chorób serca, niekiedy jednak stan ten uznawany jest za normalny. Aby móc zgłębić to zagadnienie, należy poznać podstawowe pojęcia, takie jak np. definicję odcinka ST.
Odcinek ST – czym jest?
Odcinek ST stanowi część krzywej EKG zawartą pomiędzy końcem zespołu QRS, a początkiem załamka T. Termin „odcinek ST” używany jest niezależnie od tego, czy końcową częścią zespołu QRS jest załamek R czy S. Odcinek ten reprezentuje wczesny okres repolaryzacji prawej i lewej komory serca.
Prawidłowy odcinek ST rozpoczyna się linią izoelektryczną i przechodzi od końca załamka S, aż do początku załamka T. Tam zakrzywia się stopniowo do góry. W odprowadzeniach kończynowych prawidłowy odcinek ST jest izoelektryczny, ale może być także nieznacznie uniesiony lub obniżony (mniej niż 1 mm). Z kolei w odprowadzeniach V2-V3 może dochodzić do 2 mm u mężczyzn i do 1,5 mm u kobiet.
Cechy prawidłowego odcinka ST:
- rozpoczyna się wraz z końcem zespołu QRS i kończy z początkiem załamka T;
- w odprowadzeniach kończynowych jest izoelektryczny, ale może się nieznacznie zmieniać (do 1 mm);
- w odprowadzeniach przedsercowych zmiany mogą się wahać między -0,5 mm, a +2 mm.
Zmiany odcinka ST
W różnych chorobach może dojść do przemieszczania się odcinka ST w kierunku dodatnim lub ujemnym.
Uniesienie odcinka ST występuje w zawale serca, jego uszkodzeniu lub niedokrwieniu. W kardiologii uważa się, że uniesienie odcinka ST stanowi mocny dowód na występowanie świeżego zawału serca.
Ocena uniesienia lub obniżenia odcinka ST dotyczy wczesnej fazy tego odcinka. Najpierw należy zlokalizować punt J (punkt, w którym zespół QRS łączy się z odcinkiem ST), a następnie użyć odcinków TP i PR do ustalenia linii izoelektrycznej oraz porównać poziom odcinka ST w stosunku do linii izoelektrycznej. W razie szybkiego rytmu serca i w hiperkaliemii ustalenie punktu J może być trudne.
W niektórych przypadkach zmiany odcinka ST mogą stanowić normę. Jednak w sytuacjach, gdy zmiany odcinka ST widoczne są w dwóch lub więcej sąsiadujących ze sobą odprowadzeniach są nieprawidłowe.
Obniżenie odcinka ST ponad 0,5 mm sugeruje niedokrwienie mięśnia sercowego. Z kolei uniesienie odcinka ST ponad 1 mm sugeruje uszkodzenie mięśnia sercowego.
Uniesienie odcinka ST w kształcie uśmiechniętej twarzy ma zazwyczaj charakter łagodny, o ile występuje u zdrowych lub bezobjawowych pacjentów. Uniesienie odcinka ST w kształcie smutnej twarzy nazywane jest uniesieniem ostrego uszkodzenia.
Do pozostałych przyczyn zmian odcinka ST zalicza się zapalenie osierdzia czy tętniaka komory serca. Zapalenie osierdzia wywołuje uniesienie odcinka ST we wszystkich odprowadzeniach.
Nieprawidłowości odcinka ST
Do nieprawidłowości odcinka ST zaliczamy:
- obniżenie o ponad 0,5 mm;
- uniesienie o ponad 1 mm w odprowadzeniach kończynowych i ponad 2 mm w odprowadzeniach przedsercowych;
- poziomy kształt tworzący ostry kąt z załamkiem T;
- obniżenie określane jako miseczkowate.
Uwaga!
Należy pamiętać, że prawidłowy zapis odcinka ST na EKG nie zawsze świadczy o pełnym zdrowiu pacjenta. Przykładem jest choćby ostry zespół wieńcowy bez uniesienia odcinka ST. Aż u 30-50% pacjentów z tą chorobą obraz EKG może być prawidłowy, dlatego brak zmian w zapisie nie wyklucza niedokrwienia lub zawału mięśnia sercowego.
Zobacz również: Asystolia – przyczyny, objawy, leczenie.
Podsumowanie
Obniżenie odcinka ST może być poziome, skośne w dół oraz skośne w górę. W pierwszym przypadku wskazywać może na dławicę niestabilną lub zawał NSTEMI (przy odwróconym załamku T). Obniżenie skośne w dół wskazuje na dławicę niestabilną lub przerost komór, natomiast obniżenie skośne w górę na dławicę niestabilną bądź dyselektrolitemię.
Polecane produkty:
|
Spirulina 100% naturalna
Spirulina platensis - alga o niebiesko-zielonej barwie. Dostarcza kompleks niezwykle ważnych składników odżywczych takich jak m.in. białko, witaminy, minerały, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Wspomaga regulację metabolizmu … Zobacz więcej... |
|
Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu
Spirulina i Chlorella to naturalny produkt, który dostarcza witaminy, minerały, a także inne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składniki odżywcze. Dodatkowo skutecznie wspomaga oczyszczanie organizmu, regulację metabolizmu i wzmacnianie układu … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Aehlert B., EKG łatwo zrozumieć, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2012.
- Hampton J., EKG w praktyce, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2014.
- Straburzyńska-Migaj E., Lesiak M., Kardiologia w gabinecie lekarza Państwowej Opieki Zdrowotnej, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2018.
