Przeciwciała anty-CCP (inaczej: przeciwciała przeciwko cyklicznemu cytrulinowemu peptydowi), mające ogromne znaczenie diagnostyczne, w szczególności w diagnostyce stanów zapalnych różnego pochodzenia. To jeden z podstawowych parametrów sprawdzanych w przebiegu RZS.
Przeciwciała anty-CCP
Przeciwciała anty-CCP to marker przeciw III-rzędowym białkom posiadającym wiele reszt cytrulinowych. Występowanie peptydów cytrulinowych wiąże się z nekrozą lub apoptozą komórki. W konsekwencji rozległej apoptozy komórek lub defektów genetycznych dochodzi do uwalniania enzymów PAD z komórek zapalnych. Do swojej aktywności potrzebują one stosunkowo wysokich stężeń jonów wapnia, aby przekształcić resztę argininową do cytrulinowej. W dalszej kolejności dochodzi do prezentacji przez komórki APC (komórki prezentujące antygen) fragmentów białkowych posiadających reszty cytruliny limfocytom T. W efekcie limfocyty B zaczynają produkować przeciwciała przeciw cyklicznemu peptydowi cytrulinowemu. Tworzą się kompleksy immunologiczne: antygen-przeciwciało, stymulujące proces zapalny. Migrują do niego monocyty i granulocyty, które ponownie uwalniają enzymy PAD i w ten sposób kontynuują rozpoczęty proces „dodawania” reszt cytrulinowych i produkcji w konsekwencji przeciwciał anty-CCP.
Znaczenie diagnostyczne przeciwciał anty-CCP
Przeciwciała anty-CCP mają ogromne znaczenie diagnostyczne. Przeważnie służą do:
- rozpoznawania stanów zapalnych, np. w przebiegu reumatoidalnego zapalenia stawów;
- rozpoznawania postaci erozyjnej RZS – stężenie anty-CCP jest wyższe w przypadku choroby erozyjnej, powodującej degenerację stawu;
- prognozy progresji niezróżnicowanego zapalenia stawów.
Należy bezwzględnie pamiętać, że stężenie Anty-CCP pozostaje niezmienne mimo odpowiedzi na terapię, stąd też test nie nadaje się do monitorowania skuteczności leczenia. Badanie tego parametru powinno być wykonane zawsze przy wystąpieniu w symetrycznego zapalenia stawów trwającego ponad 6 tygodni.
Badanie przeciwciał anty-CCP
Stężenie anty-CCP ocenia się na podstawie analizy krwi żylnej, zatem konieczne jest jej oddanie w punkcie pobrań krwi. Metoda stosowana do wykrywania przeciwciał anti-CCP to ELISA, wyróżniająca się wysoką swoistością (91-97,4%) oraz umiarkowanie wysoką czułością (47,1-68%). W warunkach prawidłowych stężenie anty-CCP nie powinno przekraczać 17 U/ml. Wyższe wyniki są wskazaniem do dalszych badań diagnostycznych. Wyniki dostępne są bardzo szybko, przeważnie jeszcze tego samego dnia lub na dzień następny.
Wskazania do badania przeciwciał anty-CCP obejmują pojawienie się objawów, które mogą wskazywać na RZS, w tym ból i obrzęk stawów, stany podgorączkowe, bóle mięśniowe, poranna sztywność stawów czy brak apetytu. Każde podejrzenie RZS powinno być poparte wykonaniem badań laboratoryjnych. Nie ma natomiast żadnych przeciwwskazań do badań krwi.
Przeciwciała anty-CCP – podsumowanie
Cytrulina to aminokwas powstający poprzez translację z aminokwasu argininy przy udziale deaminazy białkowo-argininowej (PAD). Białka cytrulinowe (np. fibryna) odkładające się w błonach maziowych stawów i stanowią tym samym przyczynę autoimmunizacji. W efekcie powstają przeciwko nim przeciwciała anty-CCP – obecne u znacznej grupy dorosłych chorujących na RZS zarówno w krwi obwodowej, jak i w płynie stawowym. Przeciwciała przeciwko CCP należą przeważnie do klasy IgG. Przy podejrzeniu reumatoidalnego zapalenia stawów dodatkowo warto oznaczyć czynnik RF.
Polecane produkty:
|
Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu
Spirulina i Chlorella to naturalny produkt, który dostarcza witaminy, minerały, a także inne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składniki odżywcze. Dodatkowo skutecznie wspomaga oczyszczanie organizmu, regulację metabolizmu i wzmacnianie układu … Zobacz więcej... |
|
Spirulina 100% naturalna
Spirulina platensis - alga o niebiesko-zielonej barwie. Dostarcza kompleks niezwykle ważnych składników odżywczych takich jak m.in. białko, witaminy, minerały, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Wspomaga regulację metabolizmu … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Kuligowska M., Odrowąż-Sypniewska G., Krintus M., Nowe autoprzeciwciała w rozpoznaniu reumatoidalnego zapalenia stawów, Reumatologia, 3/2007.
- Fischer K., Brzosko I., Brzosko M., Autoprzeciwciała w praktyce reumatologicznej, Forum Reumatologiczne, 2/2016.
- Żuber Z., Piegza A., Sobczyk M., Garlicka A., Wartość oznaczenia przeciwciał przeciwko cyklicznemu cytrulinowanemu peptydowi w diagnostyce młodzieńczego idiopatycznego zapalenia stawów, Reumatologia, 5/2006.
- Matuszewska A., Madej M., Wiland P., Markery immunologiczne reumatoidalnego zapalenia stawów, Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej, 70/2016.
- Świątek-Pawelczak A., Cebrowska K., Grasza J., Znaczenie przeciwciał przeciw cyklicznemu cytrulinowemu peptydowi (Anti-CCP) we wczesnej diagnostyce reumatoidalnego zapalenia stawów – przegląd danych klinicznych, Polski Przegląd Nauk o Zdrowiu, 1/2014.
