Afonia

Afonia (inaczej bezgłos) to utrata dźwięczności głosu, która może mieć różne podłoże. Dotyka osób w każdym wieku, nierzadko wynikając z przyczyn psychogennych. Na szczęście w większości przypadków można skutecznie odzyskać głos lecząc chorobę podstawową, bądź korzystając z pomocy psychologa. Diagnostyką i leczeniem afonii zajmuje się również logopeda i foniatra.

Afonia – przyczyny

Za najczęściej diagnozowane przyczyny afonii uznaje się zaburzenia rozwoju lub budowy krtani, np. niedorozwój fałdów głosowych. Do innych możliwych przyczyn zalicza się:

• alergie;
• zapalenie krtani;
• anginę;
• przewlekłe nadużywanie głosu (afonia nierzadko diagnozowana jest u nauczycieli i lektorów);
• miastenię i inne choroby mięśniowe;
• uszkodzenia i urazy szkieletu krtani;
• chorobę nowotworową, zwłaszcza krtani lub gardła;
• uszkodzenie nerwów krtaniowych lub fałdów głosowych podczas zabiegów chirurgicznych (np. operacji tarczycy czy usuwania migdałka podniebiennego).

Ważnym zjawiskiem w medycynie jest także afonia psychogenna, czyli bezgłos pojawiający się przy braku patologii organicznej krtani. Jest efektem braku równowagi psychologicznej, np. wskutek depresji, niepokoju, lęku czy zaburzeń osobowości. Zmiany w sferze psychicznej są tak duże, że prowadzą do utraty kontroli nad fonacją dowolną. Do wystąpienia tego typu afonii predysponują następujące czynniki:

• napięcia i konflikty;
• długotrwały stres;
• wyjątkowo emocjonalne przeżycia, najczęściej negatywne;
• wzburzenie emocjonalne;
• trauma.

Typowo afonia psychogenna pojawia się wskutek śmierci osoby bliskiej i to właśnie ta przyczyna stwierdzana jest najczęściej.

Objawy afonii

W zależności od przyczyny afonia może być częściowa lub całkowita. Przy częściowej pacjent nie jest w stanie porozumiewać się mową dźwięczną, lecz jedynie szeptem. Z kolei bezgłos całkowity może pojawić się nagle lub po kilku godzinach mowy szeptem, a okoliczności tego przejścia bywają różne. Pacjent nie jest w stanie wydobyć z siebie żadnego dźwięku przypominającego mowę. Co ciekawe, dźwięczny śmiech, kaszel, odgłos kichania i inne zostają zachowane. Jeśli afonia wynika z obecności choroby podstawowej, mogą jej towarzyszyć objawy charakterystyczne dla tej jednostki.

Zobacz również: Zaburzenia mowy.

Afonia – leczenie

Rehabilitacja narządu głosu w przypadku afonii psychogennej powinna być prowadzona jeszcze w tym samym dniu, w którym pacjent zgłosił się do specjalisty. Podstawą jest psychoterapia, ćwiczenia relaksacyjne i ćwiczenia oddechowe. Gdy pacjent uspokoi się, zrozumie swój problem i wykaże chęć współpracy, wdraża się stymulację podniebienia i języka odpowiednimi ćwiczeniami, metody pozwalające uzyskać głos z odruchów obronnych krtani oraz wszelkie manipulacje na krtani. Nierzadko specjalista decyduje się na chwilowe wyłączenie kontroli słuchowej pacjenta. Rehabilitacja foniatryczna może trwać krótko (kilka minut), bądź kilka godzin i wymagać częstszych wizyt. Uważa się jednak, że przy poświęceniu odpowiedniej ilości czasu aż w ponad 80% przypadków poprawę uzyskuje się już w ciągu pierwszego dnia.

Afonię czynnościową leczyć powinien natomiast specjalista zajmujący się leczeniem choroby podstawowej pacjenta. Może to być więc onkolog, alergolog czy lekarz podstawowej opieki zdrowotnej. Ważne jest, aby odnaleźć przyczynę problemu i natychmiast rozpocząć proces usuwania jej. Specjalista powinien współpracować z logopedą i foniatrą, aby efekty terapii były jeszcze lepsze. Można ją uzupełnić o zabiegi takie jak elektrostymulacja, inhalacje czy jonoforeza.

	Czarnuszka (Nigella Sativa) w kapsułkach Czarnuszka siewna to roślina, z której pozyskuje się olej o właściwościach potwierdzonych badaniami. W składzie zawiera m.in. niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT), czyli takie, których organizm nie jest w stanie sam wytwarzać i musimy dostarczać Zobacz więcej...
	Olej z czarnuszki siewnej w płynie Naturalny, nierafinowany, tłoczony na zimno olej otrzymywany z nasion czarnuszki siewnej pochodzących z ekologicznych upraw. Wykorzystuje się go przy różnego rodzaju problemach skórnych ... Zobacz więcej...

Bibliografia

1. Kuryłowicz J., Przewoźny T., Molisz A., Kuczkowski J., Zaburzenia głosu w chorobach neurologicznych, Forum Medycyny Rodzinnej, 6/2019.
2. Maniecka-Aleksandrowicz B., Domeracka-Kołodziej A., Rehabilitacja w afonii psychogennej, Problemy Teorii i Praktyki, 25/2004.
3. Kosztyła-Hojna B., Moskal-Jasińska D., Kraszewska A., Skorupa M., Łobaczuk-Sitnik A., Zdrojkowski M., Biszewska J., Psychogenne uwarunkowania zaburzeń jakości głosu i mowy w aspekcie foniatryczno-logopedycznym, Logopedia, 2/2019.