Sternotomia to podłużne nacięcie mostka często wykonywane w kardiochirurgii. Podłużne przecięcie tej kości jest najłatwiejszym sposobem dotarcia do śródpiersia przedniego i mięśnia sercowego, dlatego powszechnie stosuje się ten dostęp podczas różnego rodzaju operacji. Ze względu na znaczną ingerencję w organizm, należy mieć świadomość dużego ryzyka i ewentualnych powikłań.
Sternotomia na czym polega?
Sternotomia jest poważną procedurą chirurgiczną, dlatego odbywa się w znieczuleniu miejscowym. Pacjent leży na wznak, zaś celem poprawy ekspozycji niekiedy podkłada się wałek wzdłuż kręgosłupa lub pod łopatkę. Procedura pozwala na uwidocznienie tkanek i narządów znajdujących się w klatce piersiowej pod mostkiem. Jego zadaniem jest bowiem ochrona mechaniczna wrażliwych struktur tej okolicy. Samo przecięcie mostka jest zabiegiem dość krótkim – trwa kilka lub maksymalnie kilkanaście minut. Przed rozpoczęciem sternotomii należy zaopatrzyć drobne żyły łączące, które przebiegają we wcięciu mostkowym i wyrostku mieczykowatym. Z kolei przecinając więzadło mostkowo-obojczykowe, bezwzględnie należy pamiętać, że tuż pod nim może znajdować się pień ramienno-głowowy.
Sternotomia to zabieg składający się z kilku etapów. Początkowo nacina się skórę w linii pośrodkowej ciała od wcięcia szyjnego aż do dolnego końca mostka, czyli do wyrostka mieczykowatego. Wykorzystuje się do tego specjalny nóż, który tamuje drobne krwawienia. W dalszej kolejności przecina się okostną, czyli cienką i dobrze unerwioną błonę pokrywającą kość. Po jej przecięciu, za pomocą specjalnej piłki, można wykonać nacięcie na mostku.
Ciekawostką jest, że istnieją także mniej inwazyjne metody sternotomii. Wyróżnia się zwłaszcza 2 główne zmodyfikowane dostępy: hemisternotomię oraz całkowitą sternotomię z zaoszczędzeniem skóry. Bez względu na rodzaj operacji, krytycznym momentem jest zamknięcie mostka, a więc i dostępu do klatki piersiowej pacjenta. Wykorzystuje się do tego grube szwy metalowe (zwykle o grubości 6). Szwy zamykające rękojeść mostka prowadzi się przez kość, natomiast szwy zamykające trzon najczęściej owija się wokół bocznych krawędzi trzonu mostka poniżej kąta Louisa.
Sternotomia – wskazania
Pośrodkowa sternotomia wykorzystywana jest w większości operacji serca zarówno u dorosłych, jak i dzieci. Ma zastosowanie w zabiegach w obrębie gruczołu tarczowego, grasicy, osierdzia, serca i dużych naczyń oraz tchawicy i górnego otworu klatki piersiowej. Tego typu dostęp wykorzystuje się więc powszechnie w kardiochirurgii i torakochirurgii. Przykładem konieczności wykonania sternotomii jest choćby wszczepianie by-passów przy miażdżycy tętnic wieńcowych, co pozwala na przywrócenie prawidłowego ukrwienia mięśnia sercowego.
Sternotomia – powikłania
Około 2/3 powikłań związanych ze sternotomią jest konsekwencją infekcji, pozostała 1/3 z mechanicznym uszkodzeniem. Przeważnie obserwuje się rozejście się mostka po sternotomii, które zalicza się do groźnych powikłań pooperacyjnych. Występuje nawet u do 5% pacjentów i wiąże się ze wzrostem śmiertelności okołooperacyjnej. Pierwsza faza rozejścia mostka zachodzi często skrycie i dopiero mocny dyskomfort oddechowy, wyciek płynnej treści z rany lub rozejście się skóry nad mostkiem bywają pierwszymi widocznymi objawami tego powikłania.
Sternotomia – przeciwwskazania
Nie ma bezwzględnych przeciwwskazań do wykonania sternotomii mostka. Wszystko przez to, że w większości przypadków jest to operacja ratująca życie, zaś zaniechanie jej może doprowadzić do śmierci pacjenta. Do grona przeciwwskazań względnych zalicza się natomiast:
- ciążę;
- otyłość;
- przewlekłą obturacyjną chorobą płuc;
- cukrzycę;
- przebytą radioterapię okolicy klatki piersiowej;
- przebyte wcześniej przecięcie mostka.
Decyzję o wykonaniu sternotomii podejmuje lekarz na podstawie szczegółowej diagnostyki pacjenta, na którą składają się badania laboratoryjne i badania obrazowe.
Polecane produkty:
|
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... |
|
Kwas hialuronowy na stawy i skórę
Kwas hialuronowy zapewnia mazi stawowej właściwości lepko-sprężyste, przez co zmniejsza ból w stawach. Dodatkowo wypełnia przestrzenie w naskórku redukując zmarszczki. Sprawia, że skóra wygląda młodziej i polepsza się jej odcień, dając też efekt ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Łoś J., Przybylski R., Zembala M., Pierwotne zamknięcie mostka przy użyciu nowej metody u pacjentki narażonej na powikłania po sternotomii, Kardiochirurgia i Torakochirurgia Polska 2008; 5 (1): 74-77.
- Listewnik M., Kazimierczak A., Mokrzycki K., Powikłania w kardiochirurgii: rozejście mostka po pośrodkowej sternotomii. Analiza wyników 14 171 operacji kardiochirurgicznych wykonanych w latach 1990-2009, Pom J Life Sci 2015, 61, 4, 38 3-388.
- Piwoda A., Batycka-Stachnik D., Kompleksowa rehabilitacja w kardiochirurgii, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2022.
