Kolostomia jest często wykonywanym rodzajem stomii, czyli chirurgicznego wytworzenia połączenia między światłem narządu a powierzchnią ludzkiego ciała. Może dotyczyć np. jelita cienkiego, jelita grubego, moczowodów czy dróg żółciowych. W przypadku kolostomii mówi się o wyłonieniu na powierzchnię części jelita grubego, najczęściej okrężnicy.
Kolostomia – co to jest?
Nazwa stomia pochodzi z języka greckiego i oznacza „otwór”. W rzeczywistości jest to celowo i chirurgicznie wykonane połączenie narządu wewnętrznego ze skórą. Kolostomia odnosi się do jelita grubego. Zabieg wykonuje się w znieczuleniu ogólnym, może potrwać nawet kilka godzin. Może mieć charakter:
- przejściowy – po pewnym czasie chirurgicznie usuwa się stomię. Znajduje zastosowanie, gdy nie ma konieczności usuwania części jelita czy odbytnicy, a więc gdy istnieje szansa, że choroba pacjenta jest wyleczalna lub możliwa do ustabilizowania, a stomia ma jedynie wspomóc leczenie;
- stały – stomia towarzyszy pacjentowi już do końca jego życia. Wykonuje się ją w momencie, gdy konieczne staje się usunięcie części jelita grubego lub odbytnicy wraz ze zwieraczami.
Kolostomia po której stronie?
Stomia przeważnie znajduje się po lewej stronie brzucha. Podczas operacji lekarz dezynfekuje skórę brzucha, a następnie wykonuje nacięcie skóry, tkanki podskórnej, mięśni, przedostając się aż do jelita grubego w miejscu, w którym zostanie wyłoniona stomia. Następnie przecina jelito grube lub usuwa jego część, jeśli jest to niezbędne, aby światło tego narządu wszyć w powłokę brzuszną. Wówczas tworzy ona przewód otwarty, widoczny na powierzchni skóry brzucha. Kał gromadzi się w założonym worku stomijnym, który należy systematycznie wymieniać zgodnie z zaleceniami lekarza. Jako że stomia ma bezpośredni kontakt ze światem zewnętrznym, jest narażona na zanieczyszczenia i infekcje. Należy szczególnie dbać o jej higienę.
Kolostomia – wskazania
Zabieg kolostomii jest wskazany w następujących przypadkach:
- uchyłki jelita grubego;
- perforacja jelita grubego;
- urazy mechaniczne odbytu i miednicy mniejszej;
- powikłania radioterapii;
- wady wrodzone dotyczące budowy jelita grubego i/lub odbytnicy;
- przetoki odbytniczo-pęcherzowe lub odbytniczo-pochwowe;
- niedrożność jelita grubego mająca rozmaite podłoże;
- nowotwór okrężnicy lub odbytnicy;
- nieswoiste zapalenia jelit, np. choroba wrzodowa jelita grubego lub choroba Leśniowskiego-Crohna.
I wiele innych. Decyzję o konieczności wykonania kolostomii zawsze podejmuje lekarz gastroenterolog lub proktolog. Przed zabiegiem najlepiej skonsultować się z 2 różnymi specjalistami, jako że mocno ingeruje on w jakość życia pacjenta.
Zalecenia po kolostomii
Podstawowym zaleceniem po kolostomii jest dbanie o czystość stomii i systematyczną wymianę worków stomijnych. Są one w pełni refundowane przez NFZ, a receptę na nie uzyskuje się u lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, chirurga lub onkologa. Zasady pielęgnacji stomii wraz z instruktażem są udzielane pacjentom jeszcze podczas pobytu w szpitalu, czym zajmują się pielęgniarki. Podstawową zasadą jest konieczność utrzymywania skóry wokół stomii czystej i suchej. W dzisiejszych czasach przebycie kolostomii nawet trwałej, pozwala na prowadzenie względnie normalnego trybu życia. Można pozostać aktywnym fizycznie, podróżować komunikacją publiczną, latać samolotem czy być aktywnym seksualnie. W razie problemów z akceptacją nowej sytuacji zaleca się kontakt z psychoterapeutą.
Kolostomia – dieta
Przebycie kolostomii nie wiąże się z drastycznymi modyfikacjami podstawowej diety, ponieważ za wchłanianie większości składników odżywczych odpowiada jelito cienkie, a nie jelito grube. Aby nie dopuścić do wystąpienia niedoborów pokarmowych oraz aby wspierać trawienie (przeciwdziałając zaparciom), należy jednak dbać o to, aby codzienna dieta była zbilansowana i urozmaicona, a więc po prostu zdrowa. W pierwszych dniach po operacji należy jedynie stosować dietę lekkostrawną, aby przyzwyczaić układ pokarmowy do nowych warunków.
Polecane produkty:
Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu
Spirulina i Chlorella to naturalny produkt, który dostarcza witaminy, minerały, a także inne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składniki odżywcze. Dodatkowo skutecznie wspomaga oczyszczanie organizmu, regulację metabolizmu i wzmacnianie układu … Zobacz więcej... | |
Spirulina 100% naturalna
Spirulina platensis - alga o niebiesko-zielonej barwie. Dostarcza kompleks niezwykle ważnych składników odżywczych takich jak m.in. białko, witaminy, minerały, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Wspomaga regulację metabolizmu … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Szczęsny W., Siewkowska M., Dąbrowiecki S., Szmytkowski J., Stomia jelitowa – podział i powikłania, Problemy Pielęgniarstwa 2013; 21 (2): 260–265.
- Gęsicka K., Rychlewska M., Siemianowska T., Ocena jakości życia pacjentów z kolostomią, 2019.