Moczowód (łac. ureter) należy do układu moczowego, a jego głównym zadaniem jest odprowadzanie moczu z miedniczki nerkowej do pęcherza moczowego. To cylindryczny przewód o nieco spłaszczonym przebiegu i grubych ścianach. Jego długość może wynieść do 30 cm, przy czym lewy moczowód zwykle jest nieco dłuższy od prawego.
Moczowód – budowa
W budowie anatomicznej moczowodu wyróżniamy część brzuszną oraz część miedniczną. Granica między nimi lokalizuje się na wysokości linii stawu krzyżowo-biodrowego z kresą graniczną. W części brzusznej odróżnia się dodatkowo odcinek przynerkowy oraz odcinek podnerkowy. Gdy moczowód jest silnie wypełniony, w zastoju moczu w miedniczne, wyraźnie widać załamanie u jego początku. Jest to tak zwane zagięcie nerkowe, bądź zagięcie pierwsze.
Ściana moczowodu składa się z błony śluzowej, błony mięśniowej i błony zewnętrznej. Błona śluzowa tworzy podłużne fałdy, znikające podczas rozciągania się cewy. Ze względu na brak błony podstawnej, trudno jest odgraniczyć ją od tkanki łącznej. Błona mięśniowa układa się w 3 warstwy, jest bogato przeplatana z tkanką łączną oraz zawiera włókna sprężyste. Wykazuje zdolność do ruchów perystaltycznych, przebiegających co 15-60 sekund. Dzięki nim możliwe jest przesuwanie się moczu z miedniczki nerkowej do pęcherza moczowego nawet w pozycji leżącej. Ruchy te odbywają się także wtedy, gdy miedniczka jest pusta. Z kolei błona zewnętrzna moczowodu łączy go z otaczającą luźną tkanką łączną i tkanką tłuszczową.
Unaczynienie moczowodu
Część brzuszna moczowodu ukrwiona jest gałązkami tętnicy nerkowej oraz tętnicy jajnikowej (u kobiet) lub tętnicy jądrowej (u mężczyzn). Ponadto duże znaczenie w jej ukrwieniu ma aorta i tętnica biodrowa – dwa duże, niezwykle ważne naczynia krwionośne. Natomiast część miedniczna moczowodu zaopatrywana jest przez tętnicę odbytniczą środkową, tętnicę pęcherzową dolną, a u kobiet dodatkowo tętnicę maciczną.
Żyły tworzą luźne sploty uchodzące do żył jądrowych lub jajnikowych w obrębie jamy brzusznej oraz do żył biodrowych wewnętrznych w obrębie miednicy mniejszej. Można więc stwierdzić, że moczowód jest dobrze ukrwioną strukturą anatomiczną. Dodatkowo posiada on naczynia chłonne prowadzące do węzłów chłonnych biodrowych wewnętrznych, biodrowych i lędźwiowych.
Unerwienie moczowodu
Nerwy moczowodu biegną w pobliżu splotów naczyniowych. Oprócz włókien czuciowych zawierają także włókna przywspółczulne i włókna współczulne. Szczególnie mocno unerwione są miedniczki nerkowe i kielichy nerkowe. Już niewielkie podrażnienie ich nerwów powoduje silny ból.
Moczowód – problemy zdrowotne
W całkowicie wypełnionym pęcherzu moczowym ruchy robaczkowe moczowodu nie odbywają się. Jeżeli odpływ moczu natrafi na jakąkolwiek przeszkodę, np. w postaci kamienia nerkowego uwięzionego w moczowodzie, skurcz mięśniówki znacznie wzrasta i generuje silny ból. Przy całkowitym zahamowaniu odpływu moczu, moczowód poszerza się w części położonej powyżej miejsca zatkania. Konsekwencją tak wzmożonej pracy jest przerost mięśniówki moczowodu – jej komórki mogą stać się aż 8-krotnie większe. Nie mają jednak możliwości dalszego rozrostu, w związku z czym (jeżeli przerośnięta mięśniówka nadal jest w stanie napięcia) zaczyna ulegać zanikowi.
Częstą dolegliwością w obrębie moczowodów jest ich zwężenie. Prowadzi ono do zalegania moczu w nerce i części moczowodu powyżej zwężenia, co z kolei może powodować groźne dla zdrowia i życia infekcje dróg moczowych czy niewydolność nerek. Zwężenie moczowodów może wynikać z wad wrodzonych, jak również stanowić konsekwencję raka prostaty, raka jajnika, raka jelita grubego, zrostów łącznotkankowych czy polipów. Inną poważną chorobą jest nowotwór moczowodu, stanowiący aż 10% wszystkich nowotworów związanych z układem moczowym.
Polecane produkty:
Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu
Spirulina i Chlorella to naturalny produkt, który dostarcza witaminy, minerały, a także inne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składniki odżywcze. Dodatkowo skutecznie wspomaga oczyszczanie organizmu, regulację metabolizmu i wzmacnianie układu … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
- Traczyk W., Fizjologia człowieka w zarysie, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007.