Uchyłki jelita grubego to objaw charakterystyczny w przebiegu schorzenia o nazwie uchyłkowatość jelita grubego. Zalicza się je do grona najczęściej występujących patologii przewodu pokarmowego. Uchyłki powstają wskutek zagłębienia błony śluzowej jelita w jego mięśniówkę, czego konsekwencją jest uwypuklenie błony śluzowej na zewnątrz. Powstają kieszonki, w których może gromadzić się treść pokarmowa. Diagnostyką i leczeniem problemu zajmuje się lekarz gastroenterolog.
Uchyłki jelita grubego – przyczyny
Wyróżniamy 2 najczęściej występujące przyczyny powstawania uchyłków jelita grubego. Są to:
- nieodpowiednia dieta przyczyniająca się do częstych zaparć, zwłaszcza uboga w błonnik pokarmowy i wodę;
- osłabienie warstwy mięśniowej ścian przewodu pokarmowego.
Pozostałymi przyczynami i czynnikami ryzyka są natomiast:
- brak aktywności fizycznej;
- upośledzenie motoryki jelit;
- choroby przewlekłe przewodu pokarmowego, np. zespół jelita drażliwego lub choroba Leśniowskiego-Crohna.
Szczególnie niedobór błonnika w diecie w połączeniu z brakiem aktywności fizycznej są przyczyną zwolnienia pasażu treści pokarmowej w jelicie, w konsekwencji czego tworzy się trudny do wydalenia stolec o twardej, zbitej konsystencji. Wraz z upływem czasu dochodzi do nadmiernych skurczów okrężnicy i wzrostu ciśnienia wewnątrz światła jelita, a więc i do tworzenia się uchyłków. Esica jest odcinkiem okrężnicy o najmniejszej średnicy, w związku z czym to właśnie tutaj powstaje największa ilość uchyłków.
W przebiegu choroby uchyłkowatej jelita grubego może dojść do rozwoju uchyłkowego zapalenia jelita grubego, jednak dokładne przyczyny tego schorzenia nie zostały do końca poznane. Uwzględnia się przerost mikroflory bakteryjnej jelit, zastój mas kałowych oraz względne niedokrwienie jelit. Często obserwuje się powiązanie między uchyłkowatym zapaleniem jelita grubego, a zespołem jelita drażliwego.
Uchyłki jelita grubego – objawy
W zdecydowanej większości przypadków uchyłki jelita grubego przebiegają bezobjawowo. Jeśli dojdzie do wystąpienia objawów świadczy to o tym, że zwykłe uchyłki przekształciły się w chorobę uchyłkową jelit. Wówczas typowy obraz kliniczny obejmuje:
- dolegliwości bólowe w dolnej części brzucha, zwykle po lewej stronie;
- zmianę rytmu wypróżnień, np. naprzemienne biegunki i zaparcia;
- wzdęcia;
- domieszka krwi w kale.
Wykazano, że u osób z chorobą uchyłkową jelit występuje proces zapalny w bezpośrednim sąsiedztwie uchyłków. Podczas kolonoskopii można zaobserwować m.in. zaczerwienienie i obrzęk okolicy uchyłka oraz treść ropną wydobywającą się z jego ujścia.
Diagnostyka uchyłków jelita grubego
Uchyłki jelita grubego rozpoznawane są najczęściej podczas kontrolnych badań obrazowych, zwłaszcza kolonoskopii. Gdy doszło do rozwinięcia choroby uchyłkowatej jelita grubego poza kolonoskopią wykonuje się USG jamy brzusznej oraz badanie markerów stanu zapalnego na podstawie badania krwi.
Uchyłki jelita grubego – leczenie
Nie ma skutecznej farmakoterapii powodującej regresję uchyłków. Zaleca się jedynie modyfikację diety na bogatą we włókna roślinne (błonnik) oraz wodę. Błonnik zwiększa objętość mas kałowych, wchłania wodę i poprawia konsystencję stolca, który nie zalega w świetle przewodu pokarmowego lecz stopniowo i płynnie kieruje się w stronę odbytnicy. Nadmierną kurczliwość jelita można łagodzić za pomocą leków rozkurczowych, zawsze zaleca się jednak wypróbowanie naturalnych metod. Działanie rozkurczowe wykazuje również napar z mięty, szałwii lekarskiej lub kopru włoskiego. Bezobjawowe uchyłki jelita grubego nie wymagają leczenia, zaleca się jednak stosowanie odpowiedniej diety i unikanie spożywania tłustej, smażonej czy zmodyfikowanej żywności.
Leczenie operacyjne rzadko znajduje zastosowanie, ponieważ uchyłki mają tendencję do tworzenia się na nowo. Operacja obejmuje usunięcie fragmentu jelita grubego z największą ilością uchyłków objętych stanem zapalnym. Nie można ich jednak wyeliminować całkowicie, ponieważ choroba uchyłkowata jelit jest trwała i nie poddaje się leczeniu. Za pomocą odpowiedniego stylu życia możemy jedynie łagodzić objawy i chronić przed rozwojem kolejnych.
Polecane produkty:
|
Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu
Spirulina i Chlorella to naturalny produkt, który dostarcza witaminy, minerały, a także inne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składniki odżywcze. Dodatkowo skutecznie wspomaga oczyszczanie organizmu, regulację metabolizmu i wzmacnianie układu … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Stępień B., Piotrowicz G., Rydzewska G., Leczenie choroby uchyłkowej jelita grubego z uwzględnieniem roli mesalazyny, Przegląd Gastroenterologiczny, 8/2013.
- Pietrzak A., Bartnik W., Szczepkowski M., Krokowicz P., Dziki A., Reguła J., Wallner G., Polski konsensus interdyscyplinarny dotyczący diagnostyki i leczenia choroby uchyłkowej okrężnicy, Gastroenterologia Kliniczna, 1/2015.
