Mięśnie zginacze kończyny dolnej (łac. musculi flexores membri inferiori) obajmują mięśnie odpowiedzialne za ruchy zgięcia w stawach: biodrowym, kolanowym oraz skokowo-goleniowym. Dodatkowo omówić można mięśnie zginające stawy śródstopno-paliczkowe.
Mięśnie zginacze kończyny dolnej
Omawiane mięśnie należy omówić osobno dla każdego z czterech wymienionych wyżej stawów.
Mięśnie zginacze stawu biodrowego
Głównymi mięśniami zginającymi staw biodrowy są leżące w grupie przedniej mięśni uda, czyli mięsień czworogłowy uda oraz mięsień krawiecki. Ciekawostką jest, że mięsień krawiecki jest jedynym mięśniem dwustawowym zginającym dwa różne stawy (działa bowiem także na staw kolanowy). Natomiast w przypadku mięśnia czworogłowego uda, najsilniej na zgięcie stawu biodrowego działa jego głowa znana jako mięsień prosty uda.
Pozostałe mięśnie wspomagające zgięcie biodra, jednak w nieco mniejszym stopniu, to:
- mięsień biodrowo-lędźwiowy;
- mięsień grzebieniowy;
- mięsień smukły;
- mięsień naprężacz powięzi szerokiej;
- mięsień przywodziciel długi i krótki;
- część przednia mięśnia przywodziciela wielkiego;
- część przednia mięśnia pośladkowego średniego i mięśnia pośladkowego małego.
Mięśnie zginacze stawu kolanowego
Głównymi zginaczami tego stawu są mięśnie grupy tylnej uda, do której należą mięsień dwugłowy uda, mięsień półbłoniasty oraz mięsień półścięgnisty. W efekcie, z wyjątkiem głowy krótkiej mięśnia dwugłowego uda, rozpoczynają się one na guzie kulszowym i wszystkie one (z wyjątkiem wspomnianej głowy krótkiej) są dwustawowe. Działają zatem jako zginacze stawu kolanowego i prostowniki stawu biodrowego.
Mięsień półścięgnisty wywołuje zakres zgięcia kolana tylko do 50 stopni, ponieważ posiada krótki brzusiec. Znacznie silniej działa mięsień półbłoniasty. Najsilniejszym zginaczem jest jednak mięsień dwugłowy uda.
Pozostałe mięśnie wspomagające zgięcie stawu kolanowego, to:
- mięsień smukły;
- mięsień krawiecki;
- mięsień brzuchaty łydki;
- mięsień podkolanowy.
Mięśnie zginacze stopy w stawach skokowych (górnym i dolnym)
Ruch zgięcia stopy polega na jej zgięciu w stronę podeszwową, co często mylone jest ze zgięciem w stronę grzbietową (co tak naprawdę stanowi wyprost stopy). Zginaczami są zatem mięśnie znajdujące się na bocznej i tylnej powierzchni goleni, czyli:
- mięsień strzałkowy długi i mięsień strzałkowy krótki;
- mięsień brzuchaty łydki;
- mięsień zginacz długi palców;
- mięsień piszczelowy tylny;
- mięsień zginacz długi palucha.
Mięsień strzałkowy długi i mięsień strzałkowy krótki biegną do tyłu od kostki bocznej, nie są zatem zginaczami grzbietowymi stopy jak pozostałe mięśnie przebiegające z przodu goleni. W związku ze swoim przebiegiem współpracują z grupą tylną zginając stopę w kierunku podeszwowym.
Mięsień brzuchaty łydki wraz z mięśniem płaszczkowatym są najsilniejszymi zginaczami podeszwowymi stopy. Przyciskają one stopę do podłoża, podnosząc ciało na końce palców i odrywając piętę od podłoża. Działanie wspomagające wykazuje mięsień strzałkowy krótki oraz mięsień strzałkowy długi. Ponadto mięsień brzuchaty łydki przeciwdziała pochylaniu goleni do przodu. W efekcie współdziała w utrzymywaniu pionowej postawy ciała człowieka.
Mięśnie zginacze stawów śródstopno-paliczkowych
Do mięśni biorących udział w zginaniu stawów śródstopno-paliczkowych stopy można zaliczyć:
- mięsień odwodziciel palucha;
- mięsień zginacz długi palucha i mięsień zginacz krótki palucha;
- mięsień przywodziciel palucha;
- mięsień zginacz krótki palca małego;
- mięśnie glistowate;
- mięśnie międzykostne;
- mięsień czworoboczny podeszwy.
Mięsień odwodziciel palucha i mięsień przywodziciel palucha wspomagają zgięcie jedynie stawu śródstopno-paliczkowego palucha, podobnie jak mięśnie zginacze palucha działają także wyłącznie na ten staw. Analogicznie, mięsień zginacz krótki palca małego zgina wyłącznie ten palec stopy.
Zobacz również: Mięśnie prostowniki kończyny dolnej.
Bibliografia
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, Tom I, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2004.
Polecane produkty:
Plastry kinesiotaping
Taśmy Kinesio Tex Classic to oryginalne, japońskie plastry znane i cenione od lat przez fizjoterapeutów na całym świecie. Stworzone zostały i do tej pory nadzorowane są przez doktora Kenzo Kase. Taśmy te zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce Zobacz więcej... | |
Plastry do kinesiotapingu
Zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce z bólem układu mięśniowo-nerwowego. Dodatkowo korzystnie wpływają na poprawę krążenia krwi oraz limfy, zapewniając przy tym wygodę podczas noszenia. Zobacz więcej... |
2 Responses
nie tylko m. krawiecki jest m. dwustawowym działającym na dwa stawy ponieważ m. smukły też ma takie funkcje
Panie Marcinie, w artykule jest zaznaczone, że mięsień krawiecki jest jedynym mięśniem zginający dwa różne stawy (kolanowy i biodrowy). Mięsień smukły działa także na dwa stawy, ale spełnia inną funkcję — biodro prostuje, zaś kolano zgina. Zatem w artykule nie ma błędu. Pozdrawiam