Mięsień brzuchaty łydki (łac. musculus gastrocnemius) jest mięśniem dwugłowym rozpoczynającym się na dalszym końcu kości udowej.
Mięsień brzuchaty łydki – budowa
Mięsień ten rozpoczyna się na powierzchni podkolanowej kości udowej i na torebce stawowej. Posiada on dwie głowy:
- boczną – rozpoczyna się powyżej kłykcia bocznego;
- przyśrodkową – rozpoczyna się powyżej kłykcia przyśrodkowego.
Każda z nich na powierzchni tylnej posiada powierzchowną blaszkę ścięgnistą i obie łączą się w płaszczyźnie pośrodkowej goleni, wytwarzając podłużną bruzdę.
W połowie wysokości goleni wspólny brzusiec przechodzi linią zazębioną w płaskie i szerokie ścięgno, które łączy się ze ścięgnem mięśnia płaszczkowatego, wytwarzając ścięgno piętowe.
Ścięgno to ku dołowi stopniowo zwęża się i grubieje. Kończy się na guzie piętowym, ponownie wyraźnie się poszerzając. Przyczep ścięgna zajmuje tylko dolną i chropowatą część tylnej powierzchni guza piętowego. Między górną częścią, a ścięgnem znajduje się obszerna kaletka maziowa.
W ścięgnie początkowym głowy bocznej często (ponieważ u około 10% społeczeństwa) leży trzeszczka. Swoją wolną powierzchnią ślizga się ona po kłykciu bocznym. W głowie przyśrodkowej trzeszczka występuje znacznie rzadziej.
Kaletki maziowe
Mięsień brzuchaty łydki posiada 3 kaletki:
- podścięgnową przyśrodkową;
- podścięgnową boczną;
- ścięgna piętowego.
Kaletka podścięgnowa przyśrodkowa występuje prawie stale między górną częścią torebki stawu kolanowego, kością udową i głową przyśrodkową mięśnia brzuchatego łydki. Bardzo często łączy się z jamą stawową. Kaletka podścięgnowa boczna występuje często między górną częścią torebki stawu kolanowego, a głową boczną mięśnia brzuchatego łydki. Również ona może łączyć się z jamą stawową. Kaletka ścięgna piętowego występuje stale. Jest duża i leży między powierzchnią tylną guza piętowego, a ścięgnem piętowym.
Unerwienie
Unerwienie mięśnia brzuchatego łydki pochodzi od gałązek nerwu piszczelowego.
Unaczynienie
Unaczynienie mięśnia brzuchatego łydki pochodzi od tętnic łydkowych, a także gałęzi tętnicy podkolanowej.
Mięsień brzuchaty łydki – czynność (funkcje)
Mięsień brzuchaty łydki jest najsilniejszym zginaczem podeszwowym stopy. To niezwykle ważne podczas chodu, ponieważ dzięki niemu możliwe jest odrywanie pięty od podłoża oraz stawanie na palcach.
Zobacz również: Fazy chodu.
Ponadto mięsień ten odwraca i przywodzi stopę, wspomaga zginanie stawu kolanowego, rotację goleni, a także umożliwia utrzymanie pionowej postawy ciała.
Mięsień brzuchaty łydki – ćwiczenia
Mięśnie brzuchate łydki powinny być regularnie wzmacniane i rozciągane. Już samo chodzenie czy bieganie dobrze wpływa na ich kondycję. Warto jednak sięgnąć po dodatkowe ćwiczenia, zarówno wzmacniające, jak i rozciągające. Poniżej zostały przedstawione przykłady takich ćwiczeń.
- Ćwiczenie wzmacniające – wzmacniać mięśnie łydek można na wiele sposobów, przy czym przykładem jest skakanie na skakance, bieg w miejscu na palcach stóp lub wspinanie się na palce podczas stania i utrzymywanie tej pozycji kilka sekund (w celu zwiększenia zakresu, ćwiczenie można wykonywać na stopniach / schodach)
- Ćwiczenie rozciągające – pozycja wyjściowa: stanie na prostych, złączonych kończynach dolnych. Następnie należy wykonać skłon do przodu, starając się dotknąć palcami dłoni do stóp. Inną wersją jest skłon do przodu w siadzie prostym.
Zobacz również: Stretching (rozciąganie) – wpływ na organizm.
Należy pamiętać, że ćwiczenie rozciągające nie powinno powodować nieprzyjemnego bólu i nie można wykonywać go na siłę. Jest to cenna wskazówka dodatkowo dlatego, że zbyt intensywna praca mięśnia może powodować jego skurcz. Biegacze oraz sportowcy powinni zwrócić uwagę na uzupełnianie elektrolitów.
Mięśnie brzuchate łydki często ulegają przeciążeniu i to właśnie na nich wykonuje się zwykle poizometryczną relaksację mięśni, rolowanie czy różnego rodzaju masaże.
Polecane produkty:
|
Roller do masażu
Piankowy, wysokiej jakości roller do masażu wykorzystywany jest do rozluźniania mięśniowo-powięziowego. Idealnie nadaje się dla osób aktywnych fizycznie. Może posłużyć zarówno przed treningiem w ramach rozgrzewki zwiększając elastyczność więzadeł ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, Tom I., Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2018.
- Sokołowska-Pituchowa J., Anatomia człowieka, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2006.
- Marszałek S., Zastosowanie technik rozciągających w zmniejszaniu ryzyka kontuzji u biegaczy, AWF Poznań, 2010.
