Masaż w ciąży i podczas połogu stosowany jest między innymi w celu uśmierzenia dolegliwości bólowych oraz zmniejszenia obrzęków. To skuteczny sposób leczniczego oddziaływania na organizm. W wielu krajach Europy masaż ciążowy stosowany jest na etapie przygotowań do ciąży, podczas ciąży oraz po porodzie.
Masaż w trakcie przygotowań do ciąży
Oparty jest na technikach zaczerpniętych z masażu klasycznego. Stosuje się głaskanie, rozcieranie, ugniatanie, oklepywanie, wibrację, wstrząsanie i wałkowanie.
W przypadku kobiet przygotowujących się do zajścia w ciążę zastosowanie ma masaż całościowy obejmujący wszystkie partie ciała ze szczególnym uwzględnieniem skóry okolicy powłok jamy brzusznej, aparatu więzadłowego, stawów i mięśni kończyn dolnych, grzbietu oraz brzucha. Każdy z tych etapów ma swój określony cel. Masaż powłok jamy brzusznej zwiększa elastyczność skóry i przygotowuje ją na rozciąganie, a masaż stawów i więzadeł nóg zwiększa wytrzymałość kobiety i przygotowuje ją do przyjęcia większej masy ciała. Z kolei masaż mięśni nóg, grzbietu i brzucha przygotowuje poszczególne mięśnie do porodu.
Masaż ciążowy
W okresie ciąży masaż wykonywany jest w pozycji siedzącej bądź w ułożeniu na lewym boku, ponieważ taka pozycja zapobiega uciskowi żyły głównej dolnej przez płód i powiększoną macicę. Masaż rozpoczyna się opracowaniem grzbietu, barków i karku, następnie przechodzi się do powłok jamy brzusznej i kończyn górnych.
Masaż można wykonywać od 3 do 8 miesiąca ciąży, nie powinien trwać dłużej niż 30 minut. Przez pierwsze 2 miesiące jest on bezwzględnie przeciwwskazany z uwagi na proces tworzenia się łożyska i organogenezę. Dodatkowo na początku ciąży kobieta często ma mdłości, co uniemożliwi prawidłowe wykonanie zabiegu.
Zobacz również: Kinesiotaping w ciąży.
W okresie ciąży stosuje się techniki masażu klasycznego, pomijając masaż klasyczny powłok brzusznych. Generalnie rezygnuje się z intensywnego rozcierania, ugniatania, oklepywania, wstrząsania i wibracji, ponieważ mogłoby to wpłynąć niekorzystnie na płód. Masaż prezentuje się następująco:
- grzbiet – głaskanie, rozcieranie i zwijanie
- powłoki jamy brzusznej – głaskanie i delikatne rozcieranie
- pośladki – głaskanie, rozcieranie, ugniatanie
- kończyny górne i dolne, twarzoczaszka – masaż klasyczny
Zobacz również: Fizjoterapia w poszczególnych trymestrach ciąży.
Masaż po porodzie
Masaż w rewitalizacji poporodowej wczesnej i późnej różni się w zależności od tego, czy poród odbył się siłami natury czy za pomocą cięcia cesarskiego.
W przypadku porodu naturalnego rewitalizacja dzieli się na wczesną i późną. Wczesna trwa do 14 dnia po porodzie i obejmuje masaż całego ciała. Można go wykonać już 3 godziny po porodzie, ponieważ sprzyja obkurczaniu się macicy. Późna trwa od 14 dnia po porodzie i obejmuje masaż całego ciała z pominięciem gruczołu piersiowego. W przypadku zaparć stosuje się delikatny masaż powłok brzusznych, natomiast w przypadku obrzęków drenaż limfatyczny.
Zobacz również: Usprawnianie po porodzie fizjologicznym.
Rewitalizacja po cięciu cesarskim również dzieli się na wczesną i późną. Wczesną można rozpocząć w 6 tygodniu po porodzie i składa się na nią masaż całego ciała z pominięciem powłok jamy brzusznej i z opracowaniem blizny pooperacyjnej. Późna trwa od 3 miesiąca po porodzie na takich samych zasadach jak w przypadku porodu naturalnego.
Zobacz również: Usprawnianie po cięciu cesarskim.
Przeciwwskazania
Przed przystąpieniem do masażu należy sprawdzić, czy pacjentka nie ma przeciwwskazań do zabiegu.
Okres przygotowania do ciąży
- nowotwory macicy, jajników, piersi
- krwawienia z dróg rodnych
- wady rozwojowe narządów rodnych
- zaburzenia endokrynologiczne
- przeciwwskazania charakterystyczne dla masażu klasycznego
Okres ciąży
- pierwsze 2 miesiące ciąży i ostatni miesiąc ciąży
- cukrzyca, nefropatia cukrzycowa
- zapalenie trzustki
- skręt macicy, torbieli jajnika lub mięśniaka macicy
- wady rozwojowe płodu
- niedokrwistość
- kłębuszkowe lub odmiedniczkowe zapalenie nerek
- kamica nerkowa
- uwięźnięcie ciężarnej macicy
- choroby układu sercowo-naczyniowego
- skazy płytkowe, osoczowe i naczyniowe
- białaczka lub chłoniak
- krwawienia
Okres połogu
- zakażenia połogowe
- krwawienia poporodowe
- udar niedokrwienny
- choroba zakrzepowa
- nadciśnienie tętnicze
- przeciwwskazania charakterystyczne dla masażu klasycznego
Bibliografia
- Lewandowski G., Masaż u kobiet w okresie przygotowania do ciąży, w czasie ciąży i połogu – sposoby wykonywania, wskazania i przeciwwskazania,Ginekologia po dyplomie, 01/2012.
Polecane produkty:
Plastry kinesiotaping
Taśmy Kinesio Tex Classic to oryginalne, japońskie plastry znane i cenione od lat przez fizjoterapeutów na całym świecie. Stworzone zostały i do tej pory nadzorowane są przez doktora Kenzo Kase. Taśmy te zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce Zobacz więcej... | |
Plastry do kinesiotapingu
Zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce z bólem układu mięśniowo-nerwowego. Dodatkowo korzystnie wpływają na poprawę krążenia krwi oraz limfy, zapewniając przy tym wygodę podczas noszenia. Zobacz więcej... |