Terapia taktylna obejmuje techniki masażu oraz stymulacji skóry, a jej głównym celem jest rozwój funkcji mózgowych i całego układu nerwowego. To skrót od pełnej nazwy tej metody, czyli stymulacji systemu taktylnego. Terapia opiera się na podstawowych założeniach neurologii, psychologii, teorii integracji sensorycznej oraz założeń powiązania procesów zachodzących w mózgu z zachowaniem człowieka.
Jak wygląda terapia taktylna?
Podstawą terapii taktylnej są odpowiednie sekwencje ruchów masażu i stymulacji skóry. Intensywność wykonywanych czynności zawsze należy dobrać do tego, z kim pracujemy – czy będzie to niemowlę czy nieco starsze dziecko. Ruchy powinny być spokojne, wolne i rytmiczne, ale jednocześnie na tyle silne, aby działały pobudzająco. Taki masaż ma sprawiać przyjemność pacjentowi, musi umożliwiać mu całkowite rozluźnienie i uspokojenie. W momencie zauważenia, że pacjent nie jest zadowolony z terapii lub zgłasza sprzeciw, należy albo przerwać wykonywane czynności albo zmienić rodzaj / intensywność dotyku.
Głównym celem terapii taktylnej jest dostarczenie kontrolowanej ilości bodźców sensorycznych – zwłaszcza dotykowych i proprioceptywnych – tak, aby dziecko spontanicznie formułowało reakcje adaptacyjne, poprawiające integrację tych bodźców.
Przygotowanie do terapii
Przed przystąpieniem do omawianej terapii należy zadbać o odpowiednią atmosferę – czynności terapeutyczne powinny być bowiem wykonywane w takim pomieszczeniu, aby dziecko mogło w pełni się rozluźnić. W związku z tym pomieszczenie terapeutyczne musi być przytulne, ciche i ciepłe. Masaż można wykonywać przy akompaniamencie uspokajającej muzyki. Aby zająć czymś uwagę dziecka można opowiadać mu bajkę lub mówić wierszyki.
Jeszcze przed rozpoczęciem masażu należy w przystępny sposób poinformować dziecko, co będzie wykonywane. Najlepiej rozpocząć od nawiązania kontaktu z dzieckiem poprzez wskazywanie i nazywanie poszczególnych części jego ciała. Dobrym pomysłem jest zabawa z dzieckiem w pokazywanie wymienianych części ciała. Zawsze terapię zaczynamy od leżenia na plecach, aby utrzymywać kontakt wzrokowy z dzieckiem. Dopiero później możemy ułożyć pacjenta w leżeniu przodem.
Terapia taktylna – wskazania
Omawiana metoda lecznicza stosowana jest powszechnie w neurofizjologii, rehabilitacji, pedagogice oraz psychologii. Jest też chętnie wykorzystywana przez nauczycieli w przedszkolach czy ośrodkach terapeutyczno-opiekuńczych. Jej zadaniem jest wspieranie rozwoju dzieci z różnymi dysfunkcjami neurologicznymi i zaburzeniami procesów integracji sensorycznej. Terapię taktylną zaleca się wprowadzić między innymi przy:
- problemach z rozumieniem poleceń słownych oraz naśladowaniem ruchów;
- problemach z logiką rysunku;
- nieprawidłowościach dotyczących pojedynczych ruchów;
- zaburzeniach planowania i przeprowadzania całej zaplanowanej czynności;
- trudnościach ze zlokalizowaniem własnych części ciała w przestrzeni.
Zaburzenia somatognozji powinny być rozpoznane najlepiej między 3. a 6. rokiem życia dziecka tak, aby postępowanie lecznicze można było wdrożyć jeszcze na etapie przedszkolnym. Wówczas dziecko będzie mogło osiągnąć dojrzałość tego stopnia, by uczęszczać do szkoły zgodnie z jego poziomem intelektualnym.
Przeciwwskazania do terapii taktylnej
Głównymi przeciwwskazaniami do terapii taktylnej są:
- wysoka gorączka;
- zapalenie żył;
- zakrzepica żył głębokich;
- niewyrównane wady serca;
- skaleczenie skóry, przerwanie jej ciągłości;
- krwotok, skłonność do krwawień;
- stany alergiczne skóry, wszelkiego rodzaju zmiany dermatologiczne;
- infekcje, ostre stany zapalne;
- wczesny okres po urazach ortopedycznych – złamania, zwichnięcia, skręcenia.
Decyzję o wykonaniu stymulacji podejmuje specjalista zajmujący się terapią taktylną.
Polecane produkty:
Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu
Spirulina i Chlorella to naturalny produkt, który dostarcza witaminy, minerały, a także inne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składniki odżywcze. Dodatkowo skutecznie wspomaga oczyszczanie organizmu, regulację metabolizmu i wzmacnianie układu … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Giczewska A., Fenomen dotyku matki, Wydawnictwo Fundacja Pomocy Osobom Niepełnosprawnym PRZYJACIEL, Warszawa 2008.
- Ayres J., Dziecko a integracja sensoryczna, Wydawnictwo Harmonia, Gdańsk 2016.
- Charbicka M., Integracja sensoryczna przez cały rok, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2017.