Masaż segmentarny oraz jego zasady mają swój początek w XX wieku. Wówczas neurofizjolog H. Head jako pierwszy stwierdził, że w chorobach poszczególnych narządów wewnętrznych określone odcinki skóry (dermatomy) wykazują szczególną wrażliwość na bodźce. W związku z tym bodźce takie jak zimno, ciepło czy ucisk (które w zwykłych warunkach nie sprawiają bólu) stają się bolesne. Można stwierdzić, że masaż segmentarny jest zespołem rękoczynów (chwytów i technik) stosowanych w celu świadomego, odruchowego oddziaływania na wszystkie tkanki i ich zmiany chorobowe.
Masaż segmentarny – założenia i metodyka
Głównym założeniem masażu segmentarnego jest opracowanie każdej odruchowej zmiany tkankowej poprzez stosowanie najwłaściwszych technik.
Zasady oraz warunki są podobne jak w przypadku masażu klasycznego. Podczas wykonywania masażu segmentarnego należy uwzględniać poniższe zalecenia:
- masaż należy rozpoczynać od opracowania kręgosłupa (korzonków);
- poszczególne części ciała masujemy następująco: kręgosłup – od dołu do góry, grzbiet – od dołu do góry oraz od linii pachowej środkowej do kręgosłupa, obręcz barkową i kark – od stawu barkowego ku potylicy, szyję – od dołu do góry, głowę – od linii środkowej twarzy ku potylicy, klatkę piersiową – od mostka do linii pachowej środkowej i do kręgosłupa, powłoki brzuszne – zgodnie z ruchem wskazówek zegara, miednicę i pośladki – od spojenia łonowego wzdłuż pachwin, aż do kości krzyżowej i szpary pośladkowej, kończyny dolne i górne – od dołu do góry;
- masaż nie powinien sprawiać dolegliwości bólowych, a siłę należy dostosować do liczby pobudzanych receptorów (im większa masowana powierzchnia, tym większą siłę można wykorzystać);
- pierwsze masaże warto wykonać delikatniej, aby przygotować poszczególne tkanki do masaży zasadniczych;
- masaż segmentarny wykonujemy u pacjenta w pozycji leżącej lub/i stojącej;
- przed przystąpieniem do masażu należy wyszukać wszystkie zmiany odruchowe w tkankach;
- w pierwszej kolejności należy usunąć napięcie powierzchowne, a dopiero później napięcie w głębszych tkankach.
Czas trwania masażu segmentarnego szacuje się na około 20-30 minut, a liczbę zabiegów określa skuteczność leczenia. Podsumowując, terapię segmentarną kończymy dopiero po usunięciu wszystkich zmian odruchowych. Jest to ważne, ponieważ jeśli po zlikwidowaniu tych zmian będziemy dalej kontynuowali masaż, spowodujemy ponowne pojawienie się dolegliwości.
Zabieg należy wykonywać codziennie lub co drugi dzień, w zależności od potrzeb pacjenta. Uznaje się, że po około 20 masażach należy zrobić 10-14 dniową przerwę. Po przerwie można masować co 2 dni bądź 2 razy w tygodniu.
Unika się stosowania substancji poślizgowych, ponieważ mogą względnie zaburzać subtelne wyczucie palpacyjne.
Chwyty
W masażu segmentarnym stosuje się techniki masażu klasycznego:
- głaskanie;
- rozcieranie;
- ugniatanie;
- wałkowanie;
- wibrację.
Dodatkowo jednak fizjoterapeuta posługuje się chwytami specjalnymi, takimi jak piłowanie, śrubowanie, chwyt międzykolcowy, rolowanie, posuwanie, pociąganie, wstrząsanie miednicy, sprężynowanie klatki piersiowej i inne. Niżej opisano skrótowo najczęściej wykorzystywane chwyty.
Chwyt piłowania
Zwykle jest stosowany przy masażu kręgosłupa i grzbietu. Polega na przesuwaniu z równoczesnym rozcieraniem fałdu skórnego powstałego między rękami, z jednego segmentu na drugi w kierunku dogłowowym. Chwyt piłowania wpływa na tkankę skórną i łączną powodując szybkie przekrwienie miejscowe i zmniejszenie napięcia tkanek.
Chwyt śrubowania
Jest stosowany przy masażu kręgosłupa. Wykonuje się go w formie ruchów półkolistych, opuszkami palców II-V jednej ręki, w najbliższym otoczeniu wyrostków kolczystych. Warto wiedzieć, że chwyt ten zwiększa napięcie mięśni.
Chwyt nadkolcowy
Wykonujemy przez środek kręgosłupa. Służy do masowania tkanki skórnej i łącznej, powoduje w krótkim czasie ich maksymalne przekrwienie. Wpływa to korzystnie na odżywienie więzadeł nadkolcowych i międzykolcowych.
Chwyt rolowania
Wykonujemy chwytając fałd skórny między kciuki a palce II-IV obu rąk i przesuwając go wzdłuż kręgosłupa. Pisząc ogólnie można stwierdzić, że jest to połączenie głaskania, rozcierania posuwistego i ugniatania.
Chwyt posuwania
Stosujemy na mięśniach przykręgosłupowych. Należy go wykonywać kłębem kciuka w formie ruchów falujących.
Chwyt pociągania
Wykonujemy opuszkami palców II i III jednej ręki, druga ręka stanowi obciążenie ręki prowadzącej. Opuszki palców posuwamy po wyrostkach poprzecznych kręgosłupa. Chwyt ten likwiduje napięcia masowanych tkanek.
Bibliografia
- Walaszek R., Masaż z elementami rehabilitacji, Wydawnictwo REHMED, Kraków 1999.
Polecane produkty:
|
Plastry do kinesiotapingu
Zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce z bólem układu mięśniowo-nerwowego. Dodatkowo korzystnie wpływają na poprawę krążenia krwi oraz limfy, zapewniając przy tym wygodę podczas noszenia. Zobacz więcej... |
|
Plastry kinesiotaping
Taśmy Kinesio Tex Classic to oryginalne, japońskie plastry znane i cenione od lat przez fizjoterapeutów na całym świecie. Stworzone zostały i do tej pory nadzorowane są przez doktora Kenzo Kase. Taśmy te zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce Zobacz więcej... |
