Surowica krwi (łac. serum) to część osocza krwi pozbawiona fibrynogenu, czyli białka uczestniczącego w procesach krzepnięcia krwi. Warto wiedzieć, że krew jest jednym z najważniejszych płynów ustrojowych i składa się z 2 elementów: osocza oraz komórek morfotycznych (erytrocyty, leukocyty, trombocyty). Po odwirowaniu skrzepłej krwi pozyskać można surowicę.
Co to jest osocze?
Surowica krwi pozyskiwana jest z osocza, zatem warto lepiej poznać tę tkankę. Mianem osocza określa się element płynny krwi, składający się w 92% z wody, a w pozostałych procentach ze składników organicznych (białka, lipidy, węglowodany, metabolity tkankowe) oraz nieorganicznych (kationy, aniony). Spośród składników organicznych na szczególną uwagę zasługują:
Ponadto kluczową grupę substancji osoczowych stanowią białka, zwłaszcza albuminy, globuliny oraz fibrynogen.
Fibrynogen jest białkiem produkowanym w wątrobie. Składa się z 2 identycznych podjednostek. Pomiędzy nimi znajdują się mostki dwusiarczkowe, stabilizujące i utrzymujące strukturę tego białka. Pod wpływem plazminy dochodzi do rozcięcia łańcuchów polipeptydowych fibrynogenu, zaś powstałe w ten sposób fragmenty wykazują zdolność regulowania procesów krzepnięcia krwi. Surowica krwi jest osoczem pozbawionym fibrynogenu podczas procesów wirowania krwi.
Surowica krwi – charakterystyka
Surowica krwi to osocze pozbawione fibrynogenu, lecz zawierające wszelkie inne jego elementy. Składa się głównie z wody (do 90%), białek (do 7%) oraz soli mineralnych i składników organicznych. Surowicę krwi pozyskuje się w procesie odwirowywania skrzepniętej krwi, a otrzymany roztwór posiada charakterystyczną, słomkową barwę. W składzie surowicy znaleźć można również spore ilości przeciwciał (także tych skierowanych przeciwko antygenom grup krwi). Szacuje się, że całkowita objętość surowicy w ciele człowieka wynosi około 3,5 l.
Surowica krwi – właściwości
Za większość cennych właściwości surowicy krwi odpowiadają zawarte w niej białka – albuminy i globuliny. Ich podstawowe funkcje są następujące:
- utrzymywanie stałego pH krwi;
- utrzymywanie odpowiedniego ciśnienia onkotycznego, a więc i dbanie o utrzymanie płynów wewnątrz naczyń krwionośnych;
- transport hormonów, jonów, witamin, kwasów tłuszczowych, enzymów, aminokwasów i wielu innych składników;
- walka z infekcjami i wspieranie odporności organizmu.
Surowica coraz powszechniej wykorzystywana jest we współczesnym lecznictwie. Pozyskuje się ją z własnej krwi pacjenta, a następnie odpowiednio obrabia i przygotowuje, aby móc ponownie ją wykorzystać. W przypadku przewlekłych chorób dawcą surowicy może być ktoś inny, jednak sporą uwagę zwraca się na zgodność grup krwi. W medycynie surowica krwi może być wykorzystywana m.in. do:
- neutralizowania toksyn produkowanych przez drobnoustroje;
- uzupełniania niedoborów elektrolitów;
- wzmacniania odporności organizmu.
Surowica krwi tym różni się od klasycznej szczepionki, że dostarcza gotowe do walki przeciwciała, szczepionka zaś to zabite drobnoustroje, które stymulują układ immunologiczny do produkowania własnych przeciwciał, co trwa jednak wyraźnie dłużej. Surowicę podaje się więc np. po ukąszeniu przez groźne gady czy owady, aby natychmiast zlikwidować toksyny. Surowica wykazuje ponadto korzystne działanie w zakresie poprawy mikrokrążenia, tworzenia nowych naczyń krwionośnych oraz rozpoczynania i przyspieszania regeneracji i odbudowy skóry. Dlatego znajduje zastosowanie w terapii łuszczycy i innych przewlekłych chorób.
Polecane produkty:
Kwas hialuronowy na stawy i skórę
Kwas hialuronowy zapewnia mazi stawowej właściwości lepko-sprężyste, przez co zmniejsza ból w stawach. Dodatkowo wypełnia przestrzenie w naskórku redukując zmarszczki. Sprawia, że skóra wygląda młodziej i polepsza się jej odcień, dając też efekt ... Zobacz więcej... | |
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Silverthorn D., Fizjologia człowieka, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2018.
- Brzozowski T., Konturek, Fizjologia człowieka, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2019.