Albumina to białko roślinne lub zwierzęce, rozpuszczalne w wodzie. Wyróżnia się także albuminy surowicy krwi, będące związkami transportującymi oraz albuminy wykorzystywane w medycynie jako preparat krwiopochodny.
Albuminy osocza
Białka osocza zawierają frakcje:
- albumin;
- globulin;
- fibrynogenu.
Masa cząsteczkowa i skład poszczególnych białek może się znacznie różnić. Ściany naczyń włosowatych są względnie nieprzepuszczalne dla białek osocza, które wytwarzają ciśnienie osmotyczne wynoszące około 25 mm Hg przyciągające wodę do krwi.
Albuminy w osoczu pełnią niezwykle ważne funkcje, ponieważ są nośnikami metali, jonów, kwasów tłuszczowych, aminokwasów, enzymów, bilirubiny i leków. Odpowiadają również za transport hormonów, np. tarczycy czy gonad. Jednakże jedną z ich najważniejszych funkcji jest wiązanie wody. Dzięki związaniu dużej ilości cząsteczek wody wywierają na ścianki naczyń włosowatych ciśnienie koloidoosmotyczne wynoszące 3,3 kPa. W efekcie woda przefiltrowana przez ścianę naczyń włosowatych do przestrzeni zewnątrzkomórkowych powraca do łożyska krwionośnego.
U zdrowego dorosłego człowieka stężenie albumin w osoczu wynosi 3,5-5,0 g/dl, przy czym cała pula albumin wynosi 4,0-5,0 g/kg masy ciała. Od 38 do 45% albumin lokalizuje się wewnątrz naczyń krwionośnych, a duża część pozostałych jest obecna w skórze.
Synteza albumin
Synteza albumin jest dokładnie regulowana – zmniejsza się w czasie głodzenia, a zwiększa w stanach takich jak nerczyca, gdy dochodzi do masywnej utraty albumin. Albuminy są syntezowane przez wątrobę. Następnie kierują się do krwi, a krążąc po układzie naczyniowym docierają do każdej docelowej tkanki w całym ciele. W rezultacie albuminy stanowią główne białko osocza, chłonki, płynu mózgowo-rdzeniowego oraz płynu śródmiąższowego.
Katabolizm albumin
Głównym narządem odpowiedzialnym za katabolizm, czyli rozpad albumin, są nerki. Innymi narządami odpowiedzialnymi za rozkład albumin są skóra oraz mięśnie. Zaburzenia nerkowego katabolizmu tego białka mogą powodować nie tylko powikłania związane z hipoalbuminemią, ale także rozwój zespołu nefrotycznego w przebiegu albuminurii, a w dalszej konsekwencji krańcową niewydolność tego narządu.
Nerkowy katabolizm albuminy obejmuje proces filtracji w kłębuszkach nerkowych, wchłaniania w kanalikach bliższych oraz wewnątrzkomórkową degradację lub częściową transcytozę do krwiobiegu. Tylko niewielka ilość tych białek, ponieważ około 100 mg na dobę, ulega wydaleniu wraz z moczem. Okres półtrwania albuminy w osoczu wynosi 19 dni, a jej dzienny rozpad w organizmie człowieka nie przekracza 14 g.
Badanie albumin
Badanie stężenia albumin we krwi wykonuje się w przypadku podejrzenia chorób nerek, wątroby czy przewodu pokarmowego, a także celem monitorowania rozwoju już zdiagnozowanych schorzeń lub oceny postępów leczenia. Takie badanie wchodzi w skład zestawu badań zwanych profilem wątrobowym. Można je wykonać np. przy przewlekłych obrzękach bez konkretnej przyczyny lub problemach z oddawaniem moczu.
Badanie polega na pobraniu krwi z żyły łokciowej i nie wymaga szczególnych przygotowań. Jedyne co należy bezwzględnie zgłosić lekarzowi, to przyjmowanie leków, szczególnie sterydowych czy wywierających wpływ na gospodarkę hormonalną.
Zastosowanie albumin w medycynie
Białka, jako naturalne składniki organizmu, stanowią bezpieczne odpowiedniki syntetycznych polimerów wykorzystywanych przy tworzeniu nowych systemów dostarczania leku. Wiele ważnych substancji wykazujących potencjał terapeutyczny nie może być wdrożona do lecznictwa ze względu na słabą rozpuszczalność lub niestabilność biologiczną. Z tego względu wykonuje się badania na coraz szerszą skalę, mające na celu odnalezienie substancji nośnikowej, która będzie w stanie odpowiednio związać związki terapeutyczne i umożliwić ich dotarcie do tkanek docelowych.
Uważa się, że takimi obiecującymi nośnikami nanocząsteczek są właśnie albuminy – zarówno pochodzenia ludzkiego, jak i zwierzęcego. Przykładem takiego działanie jest terapia lekami przeciwnowotworowymi. Badania wykazały, że leki przeciwnowotworowe związane z albuminą wykazują zdolność wybiórczego gromadzenia się w tkance guza, przez co działają silniej i w sposób celowany.
Albumina roślinna
Albuminy występują w nasionach wielu roślin użytkowych (np. soi, grochu, słoneczniku, gorczycy czy orzechach), gdzie pełnią funkcje zapasowe. Ze względu na fakt, że zawierają dużą ilość metioniny i cysteiny, stanowią dla roślin cenne źródło siarki i azotu – pierwiastki te są niezbędne do prawidłowego rozwoju roślin. Dodatkowo chronią tkanki roślinne przed patogenami i chorobami, zapobiegając rozwojom grzybów i bakterii.
Polecane produkty:
|
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... |
|
Kolagen naturalny w kapsułkach
Skład produktu to wyłącznie naturalny, rybi kolagen. Dzięki temu jest on aktywny biologicznie, a także bardzo wysokiej wchłanialności. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Ganong W., Fizjologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2017.
- Traczyk W., Fizjologia człowieka w zarysie, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007.
- Konopska B., Gołąb K., Juszczyńska K., Gburek J., Albuminowe nanosystemy w medycynie, Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej, 72/2018.
- Gburek J., Gołąb K., Juszczyńska K., Nerkowy katabolizm albuminy – aktualne poglądy i kontrowersje, Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej, 65/2011.
