Komórki tłuszczowe (inaczej: adipocyty) to podstawowe struktury tworzące w organizmie człowieka tkankę tłuszczową, która z kolei spełnia szereg istotnych funkcji. Ich podstawową rolą jest magazynowanie energii w postaci tłuszczów, w szczególności trójglicerydów. Pełni jednak także rolę izolacyjną, amortyzacyjną i endokrynną, wydzielając hormony i inne substancje.
Komórki tłuszczowe
Komórki tłuszczowe w organizmie człowieka występują w 3 różnych postaciach:
- białe komórki tłuszczowe – zlokalizowane głównie w tkance podskórnej, okołonarządowej i otrzewnowej;
- brązowe komórki tłuszczowe – umiejscowione w okolicy międzyłopatkowej i szyjnej;
- różowe komórki tłuszczowe – znajdują się w aktywnym gruczole mlekowym.
Białe komórki tłuszczowe jest narządem aktywnym metabolicznie, w którym naprzemiennie zachodzą procesy kataboliczne i anaboliczne. Brązowe komórki tłuszczowe są przystosowane do generowania ciepła, a różowe komórki tłuszczowe biorą udział w procesach laktacji.
Adipocyty posiadają wiele receptorów odpowiadających za ich wrażliwość na regulujące czynniki humoralne. Tym samym możliwe są interakcje tkanki tłuszczowej z układem dokrewnym, układem nerwowym i układem immunologicznym, a wręcz coraz częściej mówi się o ścisłych powiązaniach pomiędzy nimi.
Budowa komórki tłuszczowej
Pojedyncza komórka tłuszczowa zawiera w swoim składzie następujące organelle:
- jądro komórkowe;
- wakuola lipidowa;
- liczne mitochondria;
- receptory hormonalne;
- błona komórkowa.
Wakuola lipidowa to główna struktura adipocytu, w której magazynowane są trójglicerydy. Z kolei receptory hormonalne reagują głównie na insulinę, leptynę oraz inne hormony regulujące metabolizm tłuszczów.
Komórki tłuszczowe – funkcje
Komórki tłuszczowe odpowiadają przede wszystkim za magazynowanie energii, która w późniejszym czasie może zostać wykorzystana np. do ogrzania kluczowych narządów wewnętrznych czy do przeprowadzenia licznych reakcji anabolicznych w organizmie. Ponadto współcześnie tkankę tłuszczową uważa się za aktywny organ endokrynny syntetyzujący liczne, biologicznie czynne peptydy nazywane adipokinami. Działają one w obrębie tkanki tłuszczowej, jednak pomimo tego wywierają wpływ na odległe narządy i tkanki. Warto zaznaczyć, że tkanka tłuszczowa jest narządem zatrzymującym ciepło w organizmie i regulującym jego temperaturę.
Adipogeneza – na czym polega?
Tkanka tłuszczowa może rozrastać się na dwa sposoby:
- w procesie hipertrofii (zwiększenie rozmiaru komórek);
- w procesie hiperplazji (zwiększenie liczby komórek).
Adipogeneza to hiperplazja komórkowa, proces różnicowania i rozwoju komórek tkanki tłuszczowej (adipocytów), z komórek pierwotnych. Jest procesem dość skomplikowanym i złożonym, wieloetapowym, polegającym na nabywaniu przez komórki niezróżnicowane cech immunofenotypowych typowych dla adipocytów. W przypadku nadmiernej kumulacji tłuszczu w komórce (w stanach patologicznych), gdy osiągnie ona krytyczną objętość, ulega apoptozie, a dalsze gromadzenie trójglicerydów jest możliwe tylko po zmobilizowaniu nowych komórek z obecnych w tkance preadipocytów. Wskazuje to na zdolność tkanki tłuszczowej do przebudowy.
Podsumowując, adipogeneza to proces powstawania komórek tłuszczowych z komórek prekursorowych. Stanowi kluczowy mechanizm regulujący ilość tkanki tłuszczowej. Niestety nadmierna adipogeneza może przyczyniać się do rozwoju nadwagi i otyłości.
Zobacz również: Leczenie otyłości.
Adipocyty a otyłość
Duże, dojrzałe adipocyty wykazują zwiększoną aktywność metaboliczną w zakresie glikolizy, lipogenezy i lipolizy, czego konsekwencją jest większe zużycie glukozy oraz synteza wolnych kwasów tłuszczowych. W przypadku gdy masa tkanki tłuszczowej przekracza wartość krytyczną (około 40 kg), większą rolę w regulacji ilości tłuszczu w organizmie zaczyna odgrywać rozrost komórek (zwiększanie się ich liczby). Skutkiem jest tzw. otyłość rozrostowa.
Polecane produkty:
![]() |
Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu
Spirulina i Chlorella to naturalny produkt, który dostarcza witaminy, minerały, a także inne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składniki odżywcze. Dodatkowo skutecznie wspomaga oczyszczanie organizmu, regulację metabolizmu i wzmacnianie układu … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Skowrońska B., Fichna M., Fichna P., Rola tkanki tłuszczowej w układzie dokrewnym, Endokrynologia, Otyłość i Zaburzenia Przemiany Materii 2005, tom 1, nr 3, s. 21–29.
- Buczkowska M., Buczkowski K., Głogowska-Gruszka A., Duda S., Dyaczyński M., Nowak P., Tkanka tłuszczowa – budowa i funkcje, ze szczególnym uwzględnieniem charakterystyki wybranych adipokin i ich wpływu na organizm, Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 2019, Tom 25, Nr 3, 162–169.
- Siemińska L., Tkanka tłuszczowa. Patofizjologia, rozmieszczenie, różnice płciowe oraz znaczenie w procesach zapalnych i nowotworowych, Endokrynologia Polska, 4/2007.