Zespół zaburzeń oddychania to problem zdrowotny, o którym mówimy często w odniesieniu do rozmaitych problemów z oddychaniem, obniżających jego jakość. Zarówno w przypadku osób dorosłych, jak i dzieci. Fachowo jednak dotyczy noworodków i jest jednym z najczęstszych problemów u tak małych dzieci.
Zespół zaburzeń oddychania – przyczyny
Najczęściej diagnozowaną przyczyną zaburzeń oddychania u noworodków jest niedobór surfaktantu – substancji chroniącej przed nadmiernym rozciągnięciem pęcherzyków płucnych podczas wdechu, a także zapadaniem się i sklejaniem ich ścian podczas wydechu. Przebieg choroby zależy od uszkodzonego genu, najciężej jednak chorują dzieci z mutacjami w obrębie genu SFTB. Inne przykłady zespołu zaburzeń oddychania (u dzieci i dorosłych) obejmują:
- obturacyjny bezdech senny;
- centralny bezdech senny;
- zespół złożonego bezdechu sennego;
- zespół nakładania POChP (przewlekłej obturacyjnej choroby płuc) i obturacyjnego bezdechu sennego;
- zespół hipowentylacji otyłych;
- zespół aspiracji smółki.
Zaburzenia oddychania w różnym stopniu pojawiają się także w przebiegu astmy, infekcji, zapalenia płuc, a także rozmaitych schorzeń kardiologicznych. Czynnikami ryzyka zaburzeń oddychania jest niska wydolność organizmu (brak aktywności fizycznej), bardzo słaba odporność oraz niedotlenienie. Szczególnym stanem predysponującym do zaburzeń oddychania w czasie snu jest ciąża, co wiąże się z uciskiem rosnącego płodu na przeponę.
Powyższe schorzenia i problemy mogą mieć charakter wrodzony, wiązać się z chorobami przewlekłymi i genetycznymi, jak również pojawiać się samoistnie na tle idiopatycznym. Przykładowo, czynnikami ryzyka bezdechu sennego są między innymi:
- przerośnięcie migdałka podniebiennego;
- skrzywienie przegrody nosa;
- cofnięcie żuchwy;
- otyłość;
- nadmierny stres
i wiele więcej.
Zespół zaburzeń oddychania – objawy
Objawy zespołu zaburzeń oddychania pojawiają się zwykle niedługo po urodzeniu. Zalicza się do nich następujące:
- przyspieszona akcja serca;
- przyspieszony oddech;
- widoczny wysiłek oddechowy z zaciąganiem przestrzeni międzyżebrowych;
- wzmożona praca skrzydełek nosa;
- stękanie wydechowe;
- osłabienie szmeru pęcherzykowego i oskrzelowego;
- obrzęk płuc, kończyn i tułowia;
- hipoksemia, hiperkapnia i kwasica mieszana widoczne w badaniach laboratoryjnych
- zapadnięcie klatki piersiowej;
- sinica.
Jeśli zaburzenia oddychania mają miejsce u osób dorosłych, obraz kliniczny jest różny. Od omdleń i zawrotów głowy, poprzez przewlekłe zmęczenie, aż do sinicy.
Diagnostyka zespołu zaburzeń oddychania
Diagnozując zaburzenia oddychania u noworodka pod uwagę bierze się stan zdrowia matki, przebieg ciąży i porodu oraz ewentualne, przyjmowane leki. Liczy się również skala Apgar i obserwacja zachowań noworodka. Należy zwrócić uwagę na jakość karmienia, odcień skóry noworodka, symetrię jego ruchów oraz objawy neurologiczne. Podstawowym badaniem potwierdzającym zespół zaburzeń oddychania jest gazometria krwi. Aby natomiast odnaleźć przyczynę problemu, wykonuje się indywidualnie dobrane do potrzeb dziecka badania – morfologię, jonogram, oznaczenie stężenia amoniaku we krwi, RTG klatki piersiowej i inne.
Zespół zaburzeń oddychania – leczenie
Ignorowany zespół zaburzeń oddychania może nawet doprowadzić do śmierci noworodka. Szczególnie narażone na tego typu problemy są dzieci urodzone przedwcześnie. Aby utrzymać dziecko przy życiu lekarz musi szybko uzupełnić niedobór surfaktantu (drogą intubacji i aplikacji dotchawiczo egzogennego surfaktantu do 2 godzin po urodzeniu). Musi także zapewnić prawidłowe utlenowanie przez zastosowanie wentylacji mechanicznej, podać płyny i kalorie, zapewnić środowisko cieplne, monitorować podstawowe parametry życiowe. Kluczowe są regularne badania RTG i biochemiczne.
Polecane produkty:
|
Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu
Spirulina i Chlorella to naturalny produkt, który dostarcza witaminy, minerały, a także inne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składniki odżywcze. Dodatkowo skutecznie wspomaga oczyszczanie organizmu, regulację metabolizmu i wzmacnianie układu … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Chazan R., Klasyfikacja, obraz kliniczny i diagnostyka zaburzeń oddychania w czasie snu, Pneumonologia i Alergologia Polska, 1/2007.
- Pływaczewski R., Brzecka A., Bielicki P., Czajkowska-Malinowska M., Cofta S., Jonczak L., Radliński J., Tażbirek M., Wasilewska J., Zalecenia Polskiego Towarzystwa Chorób Płuc dotyczące rozpoznawania i leczenia zaburzeń oddychania w czasie snu (ZOCS) u dorosłych, Pneumonologia i Alergologia Polska, 3/2013.
