Reumatoidalne zapalenie stawów ręki jest przewlekle postępującą, zapalną i układową chorobą tkanki łącznej. Charakteryzuje się między innymi symetrycznym zapaleniem stawów, a także występowaniem powikłań narządowych i zmian pozastawowych. Szacuje się, że choroba częściej dotyczy kobiet, zwłaszcza w 4 i 5 dekadzie życia. Jednym z pierwszych objawów RZS jest zajęcie stawów śródręczno-paliczkowych rąk.
Reumatoidalne zapalenie stawów ręki – klasyfikacja choroby
Najbardziej popularna klasyfikacja reumatoidalnego zapalenia stawów według Steinbrockera obejmuje cztery okresy:
- I – brak objawów klinicznych, możliwa miejscowa osteoporoza na RTG.
- II – ograniczenie ruchomości, zaniki mięśniowe, zapalenia stawów, na RTG przystawowa osteoporoza.
- III – zniekształcenia stawów, zaniki mięśniowe, inne zmiany pozastawowe, na RTG wyraźne nadżerki kostne.
- IV – objawy jak w okresie III przy jednoczesnym zesztywnieniu w wyniku zrostów kostnych.
Zobacz również: Reumatoidalne zapalenie stawów – 10 rzeczy, które warto wiedzieć.
Reumatoidalne zapalenie stawów ręki – leczenie
Podstawową rzeczą, którą należy wiedzieć przed przystąpieniem do leczenia fizjoterapeutycznego jest to, że reumatoidalne zapalenie stawów w fazie ostrej jest bezwzględnym przeciwwskazaniem do wszelkich zabiegów. W przypadku ostrego stanu zapalnego dopuszcza się jedynie zabiegi z użyciem zimna. Podstawą leczenia na tym etapie jest farmakoterapia (silne środki przeciwbólowe i przeciwzapalne).
Uzdrowiska
Bardzo duże korzyści odnotowuje się po leczeniu uzdrowiskowym. Zalecane zabiegi balneologiczne:
- kąpiele lecznicze – siarczkowo-siarkowodorowe (temperatura 35-37 stopni Celsjusza, co drugi dzień), radoczynne lub solankowe częściowe;
- okłady z pasty borowinowej – temperatura borowiny 37 stopni Celsjusza, okłady co drugi dzień na zajęte stawy dłoni;
- okłady parafinowe – o temperaturze 45-50 stopni Celsjusza przez 30 minut co drugi dzień.
Często terapię uzupełnia się masażami klasycznymi.
Zobacz również: Leczenie borowiną.
Fizykoterapia
Równie korzystny wpływ na stan chorych odnotowuje się po serii zabiegów fizykalnych. Mogą to być:
- magnetoterapia – pole impulsowe o częstotliwości 15-20 Hz, natężenie 5-8 mT, sinusoidalny przebieg impulsów;
- ultradźwięki – moc 0,1-0,8 W/cm2, czas trwania zabiegu 10 minut;
- elektroterapia – jonoforeza z leków przeciwbólowych lub leków przeciwzapalnych, prądy diadynamiczne o sekwencji DF, CP, MF i CP, diatermia krótkofalowa;
- krioterapia miejscowa – przez 2-3 minuty, obejmując zabiegiem stawy dłoni. Zabiegi z zakresu leczenia zimnem wykonuje się zawsze przed ćwiczeniami;
- promieniowanie podczerwone z użyciem czerwonego filtra przez 10 minut na obie dłonie;
- masaż wirowy kończyn górnych.
Kinezyterapia
Celem kinezyterapii w leczeniu reumatoidalnego zapalenia stawów ręki jest likwidacja przykurczy mięśni, poprawa ruchomości stawów ręki, a tym samym funkcji chwytnej, jak również rozluźnienie i odciążenie.
Terapia pacjentów powinna składać się z następujących ćwiczeń:
- ćwiczenia izometryczne – aby uniknąć nacisku na powierzchnie stawowe. Przykład: ułożenie ręki powierzchnią dłoniową na stole, wciskanie dłoni, wciskanie przedramienia w materac lub zaciskanie gumowej piłeczki dłonią;
- ćwiczenia w odciążeniu – aby utrzymać prawidłowy zakres ruchomości. Tego typu ćwiczenia warto wykonywać w środowisku wodnym, które stanowi idealne odciążenie lub na podwieszkach;
- ćwiczenia zwiększające precyzję ruchów dłoni – w tym celu ćwiczy się wykonywanie codziennych czynności, przy czym można wykorzystać ogólnodostępne przedmioty. Przykład: układanie stosu monet zaczynając od monety największej, odkręcanie butelki z wodą, wlewanie jej do kubeczka plastikowego, a następnie przelewanie do drugiego kubeczka, zapinanie guzików;
- ćwiczenia wzmacniające – skupiając się głównie na ruchu nadgarstka. Przykład: przedramię ułożone na blacie stołu, dłoń zwisa swobodnie poza blatem. Unoszenie do góry dłoni poprzez wykonanie zgięcia grzbietowego ręki. To samo ćwiczenie można wykonywać układając przedramię w drugą stroną tak, aby móc wykonywać zgięcie dłoniowe ręki.
Zobacz również: Kinezyterapia – podział ćwiczeń.
Ostry stan zapalny jest przeciwwskazaniem do wykonywania ćwiczeń.
Polecane produkty:
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... | |
Kwas hialuronowy na stawy i skórę
Kwas hialuronowy zapewnia mazi stawowej właściwości lepko-sprężyste, przez co zmniejsza ból w stawach. Dodatkowo wypełnia przestrzenie w naskórku redukując zmarszczki. Sprawia, że skóra wygląda młodziej i polepsza się jej odcień, dając też efekt ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Samborski W., Ponikowska I., Choroby reumatyczne – standardy lecznicze w medycynie uzdrowiskowej, Balneologia Polska 1-2/2005, s. 14-23.
- Kasprzak W., Mańkowska A., Fizykoterapia, medycyna uzdrowiskowa i SPA, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010.