Małogłowie, zwane również mikrocefalią, to zaburzenie rozwojowe cechujące się nieproporcjonalnie małą mózgoczaszką w stosunku do twarzoczaszki. To poważny problem, ponieważ osoby dotknięte małogłowiem cierpią także na upośledzenie umysłowe, padaczki i inne dolegliwości.
Przyczyny małogłowia
Małogłowie zazwyczaj towarzyszy wadom rozwojowym mózgu, ma więc podłoże genetyczne. Może wystąpić jako wada izolowana lub w zespole wad rozwojowych. Nie zawsze stanowi jednak dolegliwość genetyczną, może bowiem zostać wywołane działaniem czynników środowiskowych w okresie prenatalnym, takich jak:
- infekcje wirusowe;
- niedotlenienie okołoporodowe;
- spożywanie przez matkę alkoholu, niektórych leków i palenie tytoniu;
- choroby matki w ciąży, np. cukrzyca czy fenyloketonuria;
- jakość odżywiania matki;
- działanie czynników toksycznych na rozwijający się mózg.
Małogłowie wtórne jest wynikiem wcześniej przebytych chorób lub urazów prowadzących do zahamowania rozwoju mózgu i czaszki oraz wcześniejszego zrośnięcia jej szwów.
Zobacz również: Wodogłowie – fizjoterapia.
Rodzaje małogłowia
Wyróżniamy 2 rodzaje małogłowia – względne i bezwzględne. W mikrocefalii względnej zauważa się proporcjonalne zmniejszenie wszystkich parametrów rozwoju fizycznego – zarówno masy ciała, jak i obwodu i długości głowy. Z kolei w mikrocefalii bezwzględnej obserwuje się znaczne zmniejszenie wymiarów głowy – co widocznie odbiega od zachowanych prawidłowych rozmiarów reszty ciała.
Inny podział obejmuje małogłowie pierwotne i wtórne, co zostało wspomniane wcześniej. Podział ten ustalono na podstawie etiologii. Małogłowie pierwotne pojawia się nie później niż w 32 tygodniu życia płodowego i prawdopodobnie spowodowane jest zmniejszoną liczbą neuronów powstających w czasie neuronogenezy. Natomiast małogłowie wtórne skutkuje z reguły procesem neurodegeneracyjnym ośrodkowego układu nerwowego i występuje np. we wrodzonych defektach metabolicznych.
Jak objawia się małogłowie?
Małogłowie jest dość charakterystycznym objawem, widocznym na pierwszy rzut oka. Od razu można zauważyć nieproporcjonalny, zbyt mały obwód głowy. Takie zjawisko nie pozostaje bez zmian dla reszty organizmu. Małogłowiu towarzyszą zazwyczaj:
- dysfunkcje poznawcze;
- typowe cechy dysmorficzne twarzoczaszki;
- karłowatość;
- problemy z nauką;
- zaburzenia w zakresie motoryki;
- drgawki;
- problemy z utrzymaniem równowagi;
- zaburzenia narządu wzroku lub słuchu.
Objawy mikrocefalii są niezwykle różnorodne. U każdego dziecka małogłowie wygląda inaczej, należy więc dokładnie zdiagnozować związane z nim problemy zdrowotne.
Małogłowie – leczenie
W przypadku podejrzenia małogłowia genetycznego konieczna jest konsultacja z genetykiem klinicznym. Wykonuje się wówczas kariotyp dziecka – zwłaszcza, gdy małogłowiu towarzyszy znaczne opóźnienie rozwoju psychoruchowego. Należy ustalić chorobę, która spowodowała taki stan. Większość chorób wykazuje charakter przewlekły, co oznacza, że można jedynie wpływać na objawy małogłowia i choroby podstawowej, jednak nie można ich całkowicie wyleczyć. Innymi słowy, leczenie małogłowia nie jest możliwe.
Pod okiem fizjoterapeuty, logopedy, ortopedy, pediatry, okulisty lub innych specjalistów można utrzymywać dziecko w sprawności i poprawiać jego funkcjonalność. Leczenie będzie trwało do końca życia takiego pacjenta.
Polecane produkty:
Omega 3
Olej Omega 3 to czysty, 100% naturalny produkt pozyskiwany z rośliny o nazwie Pachnotka zwyczajna (Perilla frutescens). Tłoczony jest na zimno co sprawia, że zachowuje wszystkie, cenne składniki. Stanowi m.in. wsparcie dla mózgu ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2006.
- Szczałuba K., Obersztyn E., Mazurczak T., Małogłowie jako częsty objaw w praktyce klinicznej – diagnostyka różnicowa z uwzględnieniem etiopatogenezy, Neurologia Dziecięca, 15/2006.