Leczenie chrząstki stawowej ma swoje odrębne miejsce w reumatologii i ortopedii, jako że przedwczesne zużywanie się tej struktury stanowi narastający problem społeczny. Zniszczenie chrząstki stawowej znacznie obniża jakość życia, w skrajnych przypadkach wręcz uniemożliwiając sprawne poruszanie się. Przez odpowiedni styl życia warto w jak największym stopniu opóźniać to zjawisko.
Zużywanie się chrząstki stawowej – przyczyny
Chrząstka stawowa ma za zadanie przede wszystkim chronić powierzchnie stawowe przed ścieraniem się i uszkodzeniami. Umożliwia swobodny ruch w stawie i absorbuje przeciążenia. Niestety, wraz z wiekiem spada naturalna produkcja mazi stawowej, chrząstka stawowa jest więc coraz bardziej obciążana. Właśnie dlatego u osób starszych obserwuje się wzrost częstotliwości choroby zwyrodnieniowej stawów czy bólu stawów. Do przedwczesnego zużywania się chrząstki stawowej predysponują następujące czynniki:
- nadwaga i otyłość;
- wysoki wzrost;
- przebyte urazy i kontuzje;
- nieodpowiednia dieta uboga w minerały, kolagen i witaminy;
- brak aktywności fizycznej lub wręcz przeciwnie, zbyt intensywna aktywność fizyczna;
- przyjmowanie niektórych leków, których skutki uboczne obejmują wpływ na aparat kostno-stawowy;
- choroby autoimmunologiczne.
Warto wiedzieć, że brak aktywności fizycznej uniemożliwia równomierne rozprowadzanie mazi stawowej po całej powierzchni główki i panewki stawu. Umiarkowane obciążenia pojawiające się podczas aktywności fizycznych są również bodźcem stymulującym jej produkcję. Brak ruchu skutkuje tym, że stawy nie są chronione, a więc wszystkie następne wysiłki będą obciążać niezabezpieczone powierzchnie stawowe. Zarówno maź stawowa, jak i chrząstka stawowa czy sama struktura stawu składają się w dużej mierze z wody. Niewystarczające dzienne nawodnienie organizmu także może przyczyniać się do przedwczesnego niszczenia chrząstki stawowej.
Leczenie chrząstki stawowej – sposoby
Istnieje kilka sposobów na poprawę kondycji chrząstki stawowej. Najlepsze rokowania są wówczas, gdy nie doszło do całkowitego ubytku mazi stawowej, a więc starcia chrząstki.
Zmiana stylu życia
Podstawą przy problemach stawowych jest zmiana stylu życia, przede wszystkim:
- wprowadzenie do diety produktów bogatych w takie składniki jak wapń, witamina D, kolagen, magnez, cynk, selen, witamina E i witamina C;
- usunięcie z diety żywności przetworzonej i cukrów prostych;
- unormowanie masy ciała;
- picie przynajmniej 1,5 l wody dziennie;
- suplementacja witaminy D, kolagenu i kwasu hialuronowego;
- regularna, umiarkowana aktywność fizyczna, najlepiej w pełnym zakresie ruchomości stawów;
- wysypianie się i unikanie nadmiaru stresu.
Powyższe metody mogą przyczynić się do zabezpieczenia stawu i zmniejszenia ewentualnych dolegliwości bólowych, jednak nie spowodują odbudowy chrząstki stawowej.
Czy chrząstka stawowa się regeneruje?
Metodą umożliwiającą odbudowę zniszczonej chrząstki stawowej są iniekcje na bazie komórek macierzystych. Mówiąc w skrócie, są to wszystkie komórki pierwotne, z których powstają wszystkie inne typy komórek budujących organizm. W dużej ilości znajdują się one w krwi pępowinowej i to właśnie z tego miejsca są pobierane w celach leczniczych. Komórki macierzyste są niezróżnicowane, dlatego to one same po dotarciu w docelowe miejsce decydują o tym, w jakie komórki się przekształcą. Jeśli wstrzykniemy je do stawu, zaczną rozwijać się jako komórki chrząstki stawowej. Komórki macierzyste uznawane są współcześnie za przyszłość nowoczesnej medycyny. Z zabiegów można korzystać już dziś, jednak wciąż pozostają one bardzo drogie.
Pozostałe metody
W medycynie wyróżnia się jeszcze kilka praktyk wpływających na kondycję chrząstki stawowej. Są to:
- usuwanie zmian chorobowych, np. poprzez wycinanie osteofitów;
- płukanie stawu i tym samym eliminacja stężonych produktów patologicznej przemiany materii;
- stymulacja regeneracji ze strony szpiku kostnego poprzez nawiercanie warstwy podchrzęstnej, a więc dokonywanie kontrolowanych mikrozłamań;
- uzupełnianie ubytków w stawie np. włóknami węglowymi lub siatkami kolagenowymi;
- stosowanie chrzęstno-kostnych autogennych i allogenicznych wszczepów.
Rokowania i skuteczność tych metod zależą jednak od wielu czynników, których nie można przewidzieć. Znacznie lepszym sposobem niż odbudowa jest zapobieganie niszczeniu chrząstki stawowej, czego można dokonać poprzez odpowiedni styl życia.
Polecane produkty:
|
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... |
|
Kwas hialuronowy na stawy i skórę
Kwas hialuronowy zapewnia mazi stawowej właściwości lepko-sprężyste, przez co zmniejsza ból w stawach. Dodatkowo wypełnia przestrzenie w naskórku redukując zmarszczki. Sprawia, że skóra wygląda młodziej i polepsza się jej odcień, dając też efekt ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Adamczyk G., Antolak Ł., Skrok T., Śmigielski R., Wczesne wyniki leczenia ubytków chrząstki stawowej stawu kolanowego za pomocą autogennych przeszczepów chrzęstno-kostnych sposobem OATS, Acta Clinica, 1/2001.
- Romanowski W., Zdanowska A., Romanowski M., Choroba zwyrodnieniowa stawów – aktualne standardy leczenia, Forum Reumatologiczne, 2/2016.
- Szabłowska-Gadomska I., Bużańska L., Małecki M., Właściwości komórek macierzystych, regulacje prawne oraz zastosowanie w medycynie, Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej, 71/2017.
