Resorpcja kości to zjawisko (zespół czynników fizjologicznych lub patologicznych) prowadzące do stopniowej utraty tkanki kostnej. Może dotyczyć również zębów i/lub kości wyrostka zębodołowego. Mechanizm resorpcji opiera się na powolnym wchłanianiu składników mineralnych kości, prowadząc do jej zaniku, w czym udział biorą również osteoklasty (tzw. komórki kościogubne).
Na czym polega resorpcja kości?
Resorpcja kości polega na aktywności tzw. osteoklastów, czyli komórek odpowiedzialnych za niszczenie i rozkładanie składników tkanki kostnej. Wykazują one zdolność syntezy enzymów zwanych hydrolazami, które prowadzą do uwolnienia protonów H+ oraz lokalnie zakwaszających środowisko. Efektem tego jest niszczenie nieorganicznych składników macierzy zewnątrzkomórkowej poprzez ich rozpuszczanie. Natomiast trawienie organicznej części macierzy odbywa się za pomocą enzymów lizosomalnych.
Resorpcja kości – przyczyny
Resorpcja kości może mieć podłoże całkowicie fizjologiczne, jak również może być konsekwencją patologii toczących się w ustroju człowieka. Fizjologiczna dotyczy zębów mlecznych w okresie wymiany uzębienia i rozpoczyna się na 2-4 lata przed wyrznięciem stałego następcy. Zjawisko resorpcji kości można zaobserwować również u osób starszych, u których przeważa aktywność osteoklastów niż osteoblastów (komórek kościotwórczych). Wiąże się to wówczas z naturalnym procesem starzenia się organizmu. Za pomocą odpowiedniej suplementacji i właściwej diety można jednak wspierać zdrowie kości w każdym wieku.
Należy pamiętać, że resorpcja kości do pewnego stopnia występuje u każdego człowieka bez względu na wiek. Dzięki temu możliwe jest zachowanie równowagi wewnętrznej i odpowiednich stosunków między kościotworzeniem, a kościogubieniem.
Z kolei resorpcja patologiczna jest efektem chorób i schorzeń, najczęściej diagnozowaną przyczyną jest tutaj osteoporoza i osteopenia, czyli choroby związane z utratą gęstości kości. Zjawisko resorpcji możemy zauważyć również w przebiegu martwicy, nowotworów, gruźlicy kości, choroby Pageta i wielu innych.
Resorpcja kości – objawy
Jeśli resorpcja kości ma miejsce w zdrowym organizmie nie powoduje żadnych objawów. Jest wręcz pożądana, ponieważ umożliwia odpowiednie modelowanie kości i utrzymanie ich we właściwej wytrzymałości mechanicznej. Jeśli jednak resorpcja ma podłoże patologiczne (osteoklasty znacznie przewyższają swoim działaniem osteoblasty), mogą pojawić się następujące objawy:
- osłabienie siły mięśniowej;
- tendencja do złamań kości nawet podczas niewielkich urazów czy upadków wskutek obniżenia gęstości kości;
- bóle stawów i kości;
- sztywność stawów;
- deformacje kostne.
Pojawienie się powyższych objawów jest pilnym wskazaniem do wizyty u lekarza. Początkowo warto udać się do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, jednak specjalistą zajmującym się diagnostyką i leczeniem chorób kości jest ortopeda.
Jak spowolnić resorpcję kości?
Chcąc spowolnić resorpcję kości (co ma miejsce najczęściej w wieku podeszłym, u kobiet po menopauzie oraz u pacjentów chorych przewlekle) warto spróbować kilka domowych sposobów. Są nimi:
- regularna, umiarkowana aktywność fizyczna, ze szczególnym unikaniem sportów i czynności niebezpiecznych, które mogą spowodować kontuzję – wzmocnienie mięśni i utrzymanie stawów w pełnej ruchomości jest kluczowe dla zachowania sprawności i zdrowia;
- unikanie stresu, który nasila wiele negatywnych zjawisk w organizmie;
- suplementacja witaminy D, witaminy K2, cynku;
- dieta bogata w powyższe składniki, a dodatkowo również w wapń, białko, magnez, miedź, witaminę C oraz potas.
Warto wiedzieć, że kalcytonina (hormon produkowany przez tarczycę) jest ważnym czynnikiem hamującym pracę osteoklastów poprzez wpływ na syntezę estrogenów. Przy wszelkich problemach z tarczycą obserwuje się wzmożoną resorpcję tkanki kostnej. Istotną częścią postępowania jest więc zadbanie o tarczycę, czyli regularne badania kontrolne oraz dążenie do ustabilizowania i wyrównania chorób tarczycy, jeśli zostały zdiagnozowane.
W niektórych przypadkach konieczne jest leczenie specjalistyczne, a domowe sposoby stanowią jedynie uzupełnienie terapii podstawowej. Ma to miejsce głównie u osób z zaawansowaną osteoporozą. Pacjentom z nasiloną resorpcją kości zazwyczaj podaje się bisfosfoniany. Współcześnie w terapii sprawdzają się również przeciwciała monoklonalne.
Polecane produkty:
|
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... |
|
Kolagen naturalny w kapsułkach
Skład produktu to wyłącznie naturalny, rybi kolagen. Dzięki temu jest on aktywny biologicznie, a także bardzo wysokiej wchłanialności. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Traczyk W., Fizjologia człowieka w zarysie, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007.
Kowalczyk K., Wójcicka A., Iwanicka-Grzegorek E., Resorpcja zewnętrzna twardych tkanek zęba i kości - wyrostka zębodołowego – patomechanizm powstawania, Nowa Stomatologia, 4/2011.
- Badurski J., Choroby metaboliczne kości, Wydawnictwo Borgis, Warszawa 2005.
