Keratoplastyka to zabieg przeszczepienia rogówki, którego początki przypadają na koniec VIII wieku. Szacuje się, że na świecie żyje około 40 milionów ludzi niewidomych, z czego ponad 10 milionów stanowi ślepota rogówkowa. Wspomniany zabieg może przywrócić zdolność widzenia i poprawić komfort życia. Nie każdy jednak kwalifikuje się do niego.
Na czym polega keratoplastyka?
Keratoplastyka (inaczej: transplantacja, przeszczepienie rogówki) jest zabiegiem chirurgicznym, w którym nieprawidłowa tkanka rogówki pacjenta (biorcy) jest zastępowana zdrową rogówką dawcy. Przeszczep rogówki może być:
- częściowej grubości (warstwowy przedni lub tylny);
- pełnej grubości (drążący).
Tkankę dawcy należy pobrać w ciągu 12-24 godzin od śmierci. Rogówki niemowląt i dzieci poniżej 3 roku życia są wykorzystywane niezwykle rzadko nawet u dzieci, ze względu na duże problemy chirurgiczne, refrakcyjne i znaczne prawdopodobieństwo odrzutu przeszczepu. Rogówki dawców mogą być przechowywane w niskiej temperaturze (do 7-10 dni) lub w hodowli tkankowej (do 4 tygodni). Zabieg przeszczepienia rogówki wykonuje się w znieczuleniu ogólnym, a całość trwa około 1-2 godziny.
Przebieg zabiegu
Po znieczuleniu pacjenta i przygotowaniu pobranej wcześniej rogówki ocenia się wielkość przeszczepu, aby można go było dopasować do indywidualnych potrzeb pacjenta. Przeszczepy o średnicy 8,5 mm sprzyjają tworzeniu się wzmożonego ciśnienia wewnątrzgałkowego w oku, należy więc zachować szczególną ostrożność. Następnie wycina się rogówkę pacjenta, zwracając uwagę na to, aby nie uszkodzić tęczówki i soczewki. Trepanowanie rogówki wykonuje się za pomocą trepanu ręcznego lub próżniowego.
Na końcu odbywa się ufiksowanie płatka dawcy za pomocą szwu monofilamentowego. Po operacji pacjent otrzymuje miejscowo steroidy celem zmniejszenia ryzyka immunologicznego odrzucenia przeszczepu, początkowo co 2 godziny, później 4 razy dziennie przez kilka tygodni. Ważna jest kontrola ciśnienia śródgałkowego.
Szwy usuwa się ręcznie, gdy w miejscu połączenia nowej rogówki z tkankami pacjenta wytworzy się odpowiednia, wytrzymała blizna. Średnio ma to miejsce po 12-18 miesiącach, może jednak nastąpić znacznie później.
Keratoplastyka – wskazania
Keratoplastykę wykonuje się w przypadku zaawansowanych i nieodwracalnych zmian patologicznych dotyczących rogówki. Wskazania są następujące:
- obecność blizn pozapalnych lub blizn pourazowych;
- zaawansowane choroby z grupy dystrofii, np. dystrofia Fuchsa;
- silne zniekształcenia rogówki, w tym stożek rogówki;
- keratopatia pęcherzowa;
- pierwotna niewydolność komórek śródbłonka;
- perforacja rogówki;
- ciężkie owrzodzenia z martwicą tkanki.
Niekiedy do uszkodzenia rogówki może dojść wskutek zabiegów. Powikłania mogą pojawić się np. przy operacyjnym leczeniu zaćmy. Wówczas można skorygować je następczą keratoplastyką.
Keratoplastyka – przeciwwskazania
Przeciwwskazania dzieli się na te dotyczące dawcy i te dotyczące biorcy. Przeciwwskazaniami do pobrania rogówki od dawcy są:
- śmierć z nieznanej przyczyny;
- HIV, kiła, różyczka wrodzona, gruźlica i inne choroby zakaźne;
- choroba Parkinsona i choroba Alzheimera;
- większość nowotworowych schorzeń krwi;
- istotne choroby oczu, np. guzy oka.
Z kolei przeciwwskazaniami do wykonania keratoplastyki u pacjenta są przede wszystkim:
- obwodowe zrosty przednie;
- hipotonia gałki ocznej;
- soczewka przedniokomorowa;
- zaburzenia filmu łzowego;
- niewyrównana jaskra;
- zapalenie błony naczyniowej oka i aktywne zapalenie rogówki.
Decyzję o wykonaniu keratoplastyki podejmuje lekarz okulista.
Ile kosztuje keratoplastyka?
Keratoplastyka jest zabiegiem refundowanym przez NFZ, jeśli pacjent posiada odpowiednie skierowanie. Koszt zabiegu prywatnego waha się w przedziale 1000-3000 zł za jedno oko.
Polecane produkty:
|
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... |
|
Kwas hialuronowy na stawy i skórę
Kwas hialuronowy zapewnia mazi stawowej właściwości lepko-sprężyste, przez co zmniejsza ból w stawach. Dodatkowo wypełnia przestrzenie w naskórku redukując zmarszczki. Sprawia, że skóra wygląda młodziej i polepsza się jej odcień, dając też efekt ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Szaflik J., Izdebska J., Przeszczepy rogówki, Przewodnik Lekarza, 6/2003.
- Kałużny B., Piotrowiak I., Sołdańska B., Grzybek K., Czajkowska M., Galas M., Malukiewicz G., Keratoplastyka warstwowa tylna techniką DSEK z zastosowaniem Tan EndoGlide – wczesne doświadczenia własne, Klinika Oczna, 115/2013.
- Romanowska-Dixon B., Chirurgia okulistyczna, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2021.
