Kości różnokształtne (łac. ossa multiformia) nazywa się także kośćmi nieregularnymi, ponieważ ich kształt znacznie odbiega od jakichkolwiek norm, nie sposób go zdefiniować. Tego rodzaju kości znajdują się w różnych miejscach w ciele człowieka, a przykładowymi są choćby kosteczki słuchowe (młoteczek, strzemiączko oraz kowadełko).
Kości różnokształtne – charakterystyka
Mianem kości różnokształtnych określa się wszystkie kości, których nie sposób zaliczyć do żadnej z odgórnie ustalonych grup kostnych. Tymi grupami kostnymi są:
- kości płaskie – jeden z wymiarów jest znacznie większy od pozostałych, zaś grubość takich kości jest wyraźnie mniejsza. Przykładem jest choćby łopatka znajdująca się w górnej części grzbietu;
- kości długie – jeden z trzech wymiarów znacznie przewyższa pozostałe. Takie kości, jak wskazuje nazwa, są długie, lecz jednocześnie ich grubość i szerokość są wyraźnie mniejsze od długości. Składają się z trzonu oraz dwóch nasad. Przykładem jest choćby kość udowa lub kość ramienna;
- kości krótkie – są mniej więcej tak samo rozwinięte we wszystkich 3 kierunkach, a ich lokalizacją są miejsca w kośćcu, w których niezbędna jest jednocześnie wysoka wytrzymałość oraz ruchomość. Przykładem są choćby kości nadgarstka lub kości stępu;
- kości pneumatyczne – zawierają w swojej budowie puste przestrzenie wysłane błoną śluzową i wypełnione powietrzem, przez co są znacznie lżejsze od innych kości o podobnych rozmiarach. Przykładem takich kości są te budujące czaszkę, np. kość klinowa lub szczęka. Dzięki nim ciężar głowy jest mniejszy i bez problemu możemy dźwigać ją odcinkiem szyjnym.
Kości różnokształtne są więc takimi kośćmi, które nie wpasowują się do żadnej z powyższych norm. Ich kształt jest niestandardowy, dlatego nie sposób ich opisać. Występują jako bryły najrozmaitszej postaci.
Przykłady kości różnokształtnych
Klasycznymi przykładami kości różnokształtnych występujących w ciele człowieka są:
- kosteczki słuchowe znajdujące się w uchu wewnętrznym – młoteczek, kowadełko, strzemiączko. Odpowiadają przede wszystkim za zdolność prawidłowego słyszenia;
- rzepka znajdująca się w przednim przedziale stawu kolanowego, odpowiedzialna za właściwe zginanie i prostowanie stawu kolanowego, a więc umożliwiająca chodzenie;
- żuchwa znajdująca się w dolnej części twarzoczaszki, odpowiadająca m.in. za możliwość mowy i jedzenia, ponieważ warunkuje możliwość otwierania jamy ustnej;
- kości podniebienia – tworzące sklepienie podniebienia twardego.
Niektóre źródła podają, że kośćmi różnokształtnymi są również kręgi, choć tak naprawdę można zaliczyć je pośrednio także do kości krótkich. Z kolei kość klinowa również nie jest wyłącznie kością różnokształtną, ale jednocześnie kością pneumatyczną.
Funkcje kości różnokształtnych
Kości różnokształtne pełnią w ciele człowieka wiele istotnych funkcji. Przede wszystkim chronią ważne, newralgiczne struktury organizmu, takie jak rdzeń kręgowy (kręgi) czy łąkotki (rzepka). Kość klinowa i żuchwa biorą udział w ruchach głowy i szczęki oraz umożliwiają połączenia z innymi kośćmi. Z kolei kosteczki słuchowe warunkują zdolność prawidłowego słyszenia. Takie kości bywają miejscem przyczepu ważnych więzadeł i mięśni, co jest kluczowe dla zachowania zdolności poruszania się.
Polecane produkty:
|
Tejpy sztywne
Tejpy sztywne z mocnym klejem firmy Mueller to wysokiej jakości taśmy do tapingu sztywnego. Dzięki mocnemu klejowi idealnie przylegają do oklejanej powierzchni. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, Tom I, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
- Sokołowska-Pituchowa J., Anatomia człowieka, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2006.
