Torbiele kości to charakterystyczne guzy w obrębie tkanki kostnej, rozwijające się najczęściej u młodych osób dorosłych. Przeważnie są zmianami łagodnymi, choć w niektórych przypadkach ulegają zezłośliwieniu. Wyróżnia się kilka rodzajów torbieli kostnych, a ich diagnostyką i leczeniem zajmuje się lekarz ortopeda.
Torbiele kości – przyczyny
Przyczyny tworzenia się torbieli kości wciąż nie zostały w pełni poznane. Uważa się, że mogą wiązać się z zaburzeniami miejscowymi tkanki kostnej, np. w konsekwencji przebytego złamania kości (zarówno źle, jak i prawidłowo zrośniętego). Nie uzasadnia to do końca występowania torbieli, ponieważ rzadko spotyka się je nawet w życiu płodowym, gdy nie mogło dojść do mechanicznego uszkodzenia kości. W medycynie wyróżnia się torbiel samotną kości oraz torbiel tętniakowatą kości. Ta druga jest łagodną zmianą włóknisto-kostną, będącą wtórnym następstwem naczyniowym dysplazji włóknistej lub guza olbrzymiokomórkowego. Z reguły dotyczy kości długich.
Torbiele kości – objawy
Obraz kliniczny w dużej mierze zależy od rodzaju torbieli kości. Wyróżnia się 2 podstawowe postacie schorzenia:
- torbiel samotna kości – najczęściej umiejscowiona w przynasadach kości długich (zwłaszcza kości ramiennej). Przeważnie przebiega bezobjawowo, a wykrywana jest zupełnie przypadkowo podczas diagnostycznych badań obrazowych wykonywanych przy rozpoznawaniu zupełnie innych problemów zdrowotnych. Cechą charakterystyczną tej torbieli jest powstanie w obrębie tkanki kostnej przestrzeni płynowej;
- torbiel tętniakowata kości – w jej przebiegu zauważyć można charakterystyczne rozdęcie kości, czemu towarzyszą już dolegliwości bólowe. Na obrazie RTG również zaobserwować można dość typowe dla niej cechy, takie jak przegrody w torbieli.
Torbiele kości w większości przypadków są zmianami łagodnymi, choć mimo tego warto je leczyć, ponieważ znacznie osłabiają miejscowo strukturę kości. Jedynie w skrajnych przypadkach ulegają zezłośliwieniu.
Diagnostyka torbieli kości
Torbiele kości można z dużą dokładnością uwidocznić podczas badania RTG. To złoty standard diagnostyki problemów narządu kostno-stawowego od wielu lat. Na podstawie RTG ustalić można nie tylko wielkość i lokalizację torbieli, ale także jej rodzaj. Inne badania obrazowe z reguły nie są wykonywane. Jeśli istnieje podejrzenie, że zmiana kostna w rzeczywistości jest złośliwa, należy wykonać jej biopsję oraz szczegółowe badania krwi.
Torbiele kości – leczenie
Leczenie torbieli kości zależy od wielu czynników. Jeśli u pacjenta dojdzie do złamania przebiegającego swoją szczeliną przez torbiel kostną i właśnie wówczas zostanie ona zdiagnozowana (przypadkowo podczas badania RTG złamania), początkowo pozostawia się ją bez żadnej interwencji. Najczęściej dochodzi do jej samoistnego zarośnięcia wraz z tworzeniem się zrostu kostnego. Tacy pacjenci powinni co kilka lat rutynowo wykonywać RTG tego miejsca, ponieważ samoistnie zarastające torbiele mają tendencję do wznowienia w ciągu kilku lub kilkunastu lat.
Jeśli nie dojdzie do jej zarośnięcia lub torbiel pojawi się bez związku ze złamaniem, pacjenta kieruje się na prosty zabieg chirurgiczny. Leczenie torbieli kostnych polega na dokładnym ich wyłyżeczkowaniu, najlepiej pod kontrolą artroskopu i wypełnieniu zmiany odpowiednim materiałem biologicznym (np. biomateriałami ceramicznymi opartymi na fosforanie wapnia).
Torbiele kości – dlaczego należy leczyć?
Torbiele kości należy leczyć, ponieważ w znacznym stopniu osłabiają kość w miejscu ich występowania. W efekcie jest ona bardziej podatna na złamania, co może być niebezpieczne zwłaszcza u pacjentów w starszym wieku, zaś u osób młodszych ogranicza aktywność fizyczną. Jeśli torbiel lokalizuje się w okolicy przyczepów ścięgien, może osłabiać czynność tych mięśni.
Polecane produkty:
Kwas hialuronowy na stawy i skórę
Kwas hialuronowy zapewnia mazi stawowej właściwości lepko-sprężyste, przez co zmniejsza ból w stawach. Dodatkowo wypełnia przestrzenie w naskórku redukując zmarszczki. Sprawia, że skóra wygląda młodziej i polepsza się jej odcień, dając też efekt ... Zobacz więcej... | |
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Jabłoński J., Jankowski Z., Lewandowska M., Andrzejewska E. Zastosowanie cementu kostnego opartego na betafosforanie trójwapniowym w leczeniu torbieli samotnych u dzieci, Family Medicine & Primary Care Review 2013; 15, 3: 326-328.
- Borowski A., Drobniewski M., Skrzypek M., Pstrągowski K., Synder M., Krasińska M., Synder M. Olbrzymia torbiel tętniakowata kości naśladująca nowotwór złośliwy, Nowotwory, 2/2019.