Tłuszczak (łac. lipoma) to niezłośliwy, czyli łagodny guz, który może urosnąć bez konkretnej przyczyny w dowolnym miejscu na ciele. Rozwija się z dojrzałych komórek tkanki tłuszczowej, stąd jego nazwa. U dzieci tego typu zmiany spotyka się raczej rzadko. Są one typowe dla osób dorosłych. Diagnostyką i leczeniem problemu zajmuje się lekarz dermatolog.
Co to jest tłuszczak?
Mianem tłuszczaka nazywamy łagodny guz nowotworowy zbudowany z komórek tłuszczowych, czyli adipocytów. Takie zmiany są miękkie w dotyku, niekiedy można wręcz przesunąć je palcami. Rosną niezwykle powoli, co odróżnia je od wszelkich guzów złośliwych. Większość tłuszczaków nie przekracza swoim rozmiarem średnicy 6 cm. Z reguły tłuszczaki są bezbolesne – ich obecność nie wywołuje nieprzyjemnych dolegliwości, choć wyróżnia się wyjątki.
Nieco innym problemem jest tłuszczakowatość odnoszącą się do nadmiernego gromadzenia tkanki tłuszczowej w miejscach nietypowych lub w postaci mnogich guzów potwierdzono u 7% osób z obecnością dużych tłuszczaków. Łagodne guzy rozwijają się wówczas w tkance podskórnej, relatywnie symetrycznie w obrębie tułowia, kończyn górnych i ud, rzadziej pośladków, podudzi, karku, twarzy, skalpu (skóra głowy) czy okolicy przedmostkowej. Także w tym przypadku tłuszczaki nie wywołują bólu, chyba że pojawiają się w przebiegu choroby Dercuma lub przyjmują postać naczyniakotłuszczaków. Wówczas odznaczają się umiarkowaną lub nawet wysoką bolesnością.
Warto ponownie podkreślić, że tłuszczaki są zmianami niezłośliwymi, łagodnymi. Mimo że zalicza się je do zmian nowotworowych, nie stanowią zagrożenia zdrowia i życia. Odpowiednie postępowanie lecznicze ustalane jest wspólnie z lekarzem.
Tłuszczak – przyczyny
Podejrzewa się 3 kluczowe czynniki ryzyka, które mogą wpływać na inicjację wzrostu tłuszczaków:
- czynnik konstytucjonalny – otyłość;
- uraz;
- czynnik genetyczny.
Tłuszczaki występują wyraźnie częściej u osób otyłych, z obficie rozwiniętą tkanką podskórną. Dotyczy to całego ciała, jak również kończyny górnej. Zauważalna jest ponadto tendencja do zwiększania się obecnego już guza wraz z przyrostem masy ciała, jednak zależność odwrotna nie występuje – tłuszczaki nie zmniejszają swoich rozmiarów podczas chudnięcia. Z kolei tłuszczakowatość w 80% występuje u mężczyzn, najczęściej w 4. dekadzie życia. Kluczowymi czynnikami ryzyka są tutaj:
- alkoholizm;
- neuropatia;
- choroby metaboliczne (w tym cukrzyca);
- zapalnie stawów;
- choroby układu krążenia;
- kiła;
- gruźlica.
Chorobę Madelunga (tłuszczakowatość szyi, karku, obręczy barkowej i miednicznej), jak również obecność mnogich tłuszczaków powłok i tłuszczakowatego przerostu języka nierzadko diagnozuje się u alkoholików. Etiopatogeneza tłuszczakowatości nadal pozostaje niewyjaśniona. Istnieją przesłanki, że problem może mieć charakter dziedziczenia o typie autosomalnym, najczęściej dominującym. Jednak nie zostało to w pełni potwierdzone. Nie stwierdza się uczestnictwa w etiopatogenezie czynników neurogennych i urazów mechanicznych.
Tłuszczak – leczenie
Nie ma skutecznych metod leczenia tłuszczaków w sposób zachowawczy. Nie istnieją leki lub preparaty do iniekcji, które mogłyby zlikwidować zmiany. Złotym standardem jest leczenie chirurgiczne, czyli usunięcie zmian w znieczuleniu miejscowym. Jako że wciąż pozostaje to zmiana nowotworowa, tłuszczaki po wycięciu przesyłane są do badań histopatologicznych.
Podsumowanie
Klinicznie typowy tłuszczak przybiera postać miękkiego, ruchomego, niebolesnego guza zlokalizowanego płytko pod skórą. Jest stosunkowo łatwy do rozpoznania samym badaniem klinicznym. Diagnostyką i leczeniem najczęściej zajmuje się lekarz dermatolog. Przyczyny tłuszczaków wciąż nie są w pełni poznane.
Polecane produkty:
|
Olej z czarnuszki siewnej w płynie
Naturalny, nierafinowany, tłoczony na zimno olej otrzymywany z nasion czarnuszki siewnej pochodzących z ekologicznych upraw. Wykorzystuje się go przy różnego rodzaju problemach skórnych ... Zobacz więcej... |
|
Czarnuszka (Nigella Sativa) w kapsułkach
Czarnuszka siewna to roślina, z której pozyskuje się olej o właściwościach potwierdzonych badaniami. W składzie zawiera m.in. niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT), czyli takie, których organizm nie jest w stanie sam wytwarzać i musimy dostarczać Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Wiszniewski A., Meissner A., Huszcza S., Bilski R., Ratajczak J., Liczna symetryczna tłuszczakowatość (choroba Madelunga) — opis przypadku i przegląd piśmiennictwa, Chirurgia Polska 2004, 6, 2, 113–122.
- Iljin A., Kruk-Jeromin J., Tłuszczakowatość, Post Dermatol Alergol 2009; XXVI, 1: 74–78.
- Żyluk A., Obraz kliniczny i wyniki leczenia operacyjnego tłuszczaków kończyny górnej, Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja, 6/2021.
- Wroński K., Tenderenda M., Chirurgiczne leczenie olbrzymiego tłuszczaka piersi – opis przypadku i przegląd piśmiennictwa, Nowa Medycyna 2/2012.
