Badanie histopatologiczne to badanie mikroskopowe pobranego od pacjenta materiału biologicznego (tkankowego), celem oceny obecności w nim komórek i struktur patologicznych. Najczęściej tego typu badania wykonuje się celem diagnostyki chorób nowotworowych. Aby było możliwe ich przeprowadzenie wcześniej odbywa się biopsja, czyli właściwe pobranie komórek lub tkanek ciała osoby badanej.
Na czym polega badanie histopatologiczne?
Aby wykonanie badania histopatologicznego było możliwe, wcześniej musi odbyć się biopsja. Lekarz musi dysponować materiałem biologicznym, który podda ocenie. Istnieje wiele rodzajów biopsji, między innymi:
- szczoteczkowa – np. cytologia szyjki macicy. Komórki i wymaz pobiera się za pomocą specjalnej, długiej szczoteczki;
- aspiracyjna cienkoigłowa – bardzo łatwa w wykonaniu, jednak nie tak precyzyjna jak inne rodzaje. W jej trakcie pobiera się komórki, a nie całe tkanki, co jest mało traumatyczne dla pacjenta;
- gruboigłowa – pobiera się nie tylko komórki, ale całe fragmenty tkanek za pomogą igły o średnicy około 3 mm. Wyróżnia się bardzo duża dokładnością;
- wycinkowa – pobiera się większy wycinek tkanek po zastosowaniu znieczulenia miejscowego. Przykładem jest usuwanie guzów i pieprzyków, które następnie są zabezpieczane i przesyłane do laboratorium;
- stereotaktyczna – cienkoigłowa lub gruboigłowa (w zależności od wskazań lekarskich), wykonywana pod kontrolą RTG;
- otwarta – polega na otworzeniu jam ciała i pobraniu wycinka tkanek do badań laboratoryjnych.
Pobrany materiał biologiczny musi zostać odpowiednio zabezpieczony, aby w nienaruszonym stanie dojechał do laboratorium. Jeśli tak się stanie, można rozpocząć zaawansowane badania histopatologiczne. Jak one przebiegają?
W pierwszej kolejności pobrany materiał umieszcza się na utrwalaczu (np. formalinie). Następnie umieszcza się niewielki fragment tkanek lub komórek w stężonym roztworze etanolu lub innym płynie o działaniu odwadniającym. Po chwili materiał biologiczny przenosi się na płynną parafinę, otrzymując charakterystyczny bloczek, bardzo łatwy do pocięcia na mniejsze fragmenty. Fragmenty te można oceniać pod mikroskopem, umieszczając je na cienkich szkiełkach. Oceną zajmują się doświadczeni histolodzy. Wynik otrzymuje się średnio po 7-10 dniach, choć niekiedy trzeba czekać na niego nawet kilka tygodni.
Badanie histopatologiczne – wskazania
Głównym wskazaniem do badania histopatologicznego jest podejrzenie nowotworu, rzadziej chorób reumatycznych, zapalnych i zwyrodnieniowych. Tego typu badania dostarczają wiele cennych informacji o strukturze tkanek oraz typie komórek zaangażowanych w chorobę. Współczesna medycyna oferuje szerokie spektrum barwień oraz technologii, co daje wiele możliwości różnicowania i stawiania diagnozy oraz jest pomocne w określeniu rokowania pacjenta. Ponadto badania histopatologiczne przydają się w diagnostyce przeżyciowej tkanek pobranych metodą biopsji lub podczas zabiegów chirurgicznych. Stanowią nieodłączny element badań sekcyjnych.
Dzięki badaniom histopatologicznym można nie tylko potwierdzić obecność choroby nowotworowej, ale również ocenić złośliwość zmiany, stopień jej zaawansowania, rokowania dla pacjenta oraz zmiany towarzyszące (np. martwica, zatory).
Jak przygotować się do badania histopatologicznego?
Na ogół nie ma specjalnych wymagań dotyczących przygotowania pacjenta przed badaniami histopatologicznymi, a jeśli takie są, zawsze informuje o tym lekarz. Każde badanie jest inne, więc może wymagać innego przygotowania. Na biopsję wycinkową pieprzyka można po prostu przyjść, bez specjalnych przygotowań, zaś na biopsję wycinkową polipa jelita grubego należy przyjść na czczo, zgodnie z wymaganiami kolonoskopii. Cytologię u kobiet z kolei najlepiej wykonywać w określonym terminie. Najlepiej, aby odbyła się najwcześniej 2 dni po zakończeniu miesiączkowania i najpóźniej 4 dni przed rozpoczęciem kolejnego. Dzień wcześniej należy zrezygnować ze współżycia seksualnego.
Badanie histopatologiczne – cena
Badanie histopatologiczne wykonywane jest zwykle w ramach NFZ, a więc nieodpłatnie. Nawet usuwając pieprzyk lub zmianę skórną, usunięte tkanki są przesyłane do laboratorium bez konieczności uzyskania zgody lub wniosku pacjenta. W niektórych przypadkach na badanie histopatologiczne decydujemy się sami, zlecając je w ramach leczenia prywatnego. Wówczas koszt zależy od rodzaju biopsji i lokalizacji podejrzanej zmiany. Zwykle cena waha się w zakresie 50-150 zł, choć może być znacznie większa.
Polecane produkty:
|
Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu
Spirulina i Chlorella to naturalny produkt, który dostarcza witaminy, minerały, a także inne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składniki odżywcze. Dodatkowo skutecznie wspomaga oczyszczanie organizmu, regulację metabolizmu i wzmacnianie układu … Zobacz więcej... |
|
Chlorella z rozerwaną ścianą komórkową
Chlorella to alga słodkowodna, która wspomaga naturalne procesy organizmu w oczyszczaniu z toksyn. Oprócz witamin i minerałów, zawiera m.in. CGF (czynnik wzrostu Chlorelli), który przyspiesza regenerację tkanek, podział i wzrost komórek. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Ponikowska M., Procedury pobierania materiału i przygotowywania preparatów do badań histopatologicznych, Życie Weterynaryjne, 2/2020.
- Raszeja S., Badania histopatologiczne w opiniowaniu sądowo-lekarskim, Arch. Med. Sąd. Krym., LVII/2007.
- Wieczorek M., Histopatologia ogólna i podstawy cytodiagnostyki, Śląski Uniwersytet Medyczny, Katowice 1999.
