Ból dużego palca u nogi najczęściej kojarzony jest z dną moczanową lub haluksem. Oczywiście to bardzo częste, aczkolwiek nie jedyne przyczyny dolegliwości. Warto szybko ustalić przyczynę, ponieważ taki ból znacznie uprzykrza życia, często uniemożliwiając nawet chodzenie.
Z czego może wynikać ból dużego palca u nogi?
Wśród prawdopodobnych przyczyn dolegliwości bólowych w obrębie palucha stopy znajdują się:
- dna moczanowa, zwana również podagrą;
- haluks;
- zmiany zwyrodnieniowe;
- inne choroby reumatyczne;
- zapalenie trzeszczek;
- złamanie lub pęknięcie palucha (ewentualnie kości leżących blisko niego).
Określenie przyczyny bólu jest podstawą, aby móc wdrożyć skuteczne leczenie. Dlatego konieczna jest wnikliwa diagnostyka. W pierwszej kolejności najczęściej decydujemy się na badanie RTG, które uwidoczni ewentualne kontuzje. Jeśli ich nie wykryto, dobrym rozwiązaniem jest wykonanie badania krwi.
Dna moczanowa
To choroba metaboliczna będąca skutkiem nadmiaru kwasu moczowego w organizmie. Przyczyną tego może być zarówno jego zwiększona produkcja, jak i upośledzenie wydalania przez nerki. Podwyższone stężenie kwasu moczowego skutkuje odkładaniem się w stawach małych kryształków. To właśnie one wywołują miejscowy stan zapalny i powodują ból. Najczęściej kryształki odkładają się wokół stawu palucha. Do czynników ryzyka powstania dny moczanowej zaliczamy dietę bogatą w puryny (piwo, mięso), obecność zespołu metabolicznego i płeć męską.
Do objawów w obrębie palucha stopy zaliczamy miejscowy ból, zaczerwienie i obrzęk. Świadczy to właśnie o toczącym się stanie zapalnym. Ból przybiera na sile w godzinach nocnych, aby po kilku godzinach osiągnąć maksymalne natężenie.
Haluks
Tym mianem określa się deformację w stawie śródstopno-paliczkowym palucha. Schorzenie objawia się odchyleniem dobocznym podstawy palucha, zaś jego koniec skierowany jest najczęściej w stronę pozostałych palców (choć nie zawsze – czasami początkowo widać wyłącznie wystającą kość). Do przyczyn powstawania haluksów zaliczamy aktywność fizyczną wykonywaną przez wiele lat w nieodpowiednim obuwiu, stosowanie butów z obcasami przez kobiety (zwłaszcza obuwie z wąskimi noskami) oraz płaskostopie. Halluksy mają tendencję do występowania rodzinnego.
Dolegliwość objawia się nie tylko bólem palucha, ale i częstym występowaniem zaczerwienień i odcisków na jego powierzchni. Wokół dużego palca u nogi mogą pojawić się zgrubienia naskórka, skóra w tym miejscu może być także połyskliwa i ciepła.
Zobacz również: Deformacje stopy.
Zmiany zwyrodnieniowe i choroby reumatyczne
To także bardzo częste przyczyny bólu palucha. Zmiany zwyrodnieniowe obejmują stopniowe ścieranie się powierzchni stawowych palucha, przez co do typowych objawów zaliczamy nie tylko ból, ale i sztywność, szczególnie poranną. Przyczyną zmian zwyrodnieniowych w tym miejscu jest nieprawidłowe obciążanie stopy podczas chodu, przebyte wcześniej kontuzje palucha i nieprawidłową budowę stopy.
Choroby reumatyczne zaś również obejmują występowanie bólu i sztywności porannej, jednak w ich przebiegu można zauważyć okresy remisji i nasileń. W okresie nasilenia choroby pojawia się miejscowy stan zapalny. Aby zróżnicować choroby zwyrodnieniowe i reumatyczne, najlepiej wykonać badanie rentgenowskie oraz badanie krwi.
Zapalenie trzeszczek
Mianem trzeszczki określa się niewielkich rozmiarów strukturę kostną zlokalizowaną w obrębie ścięgna mięśnia zginacza palucha. Zapalenie trzeszczki objawia się bólem zwłaszcza podczas zginania palucha dogrzbietowo, co ma często miejsce podczas stawania na palcach czy przy podskokach.
Urazy palucha
Złamanie lub pęknięcie kości palucha może dawać silne dolegliwości bólowe. Najczęściej przyczyną są urazy – upadek na stopy z wyższej wysokości, nieprawidłowy zeskok, nieprawidłowe kopnięcie szybko lecącej piłki. Częstą przyczyną jest również upuszczenie na stopę ciężkiego przedmiotu. Tego typu uszkodzenia kości można jednak łatwo zdiagnozować przy badaniu RTG.
Zobacz również: Algometr.
Ból dużego palca u nogi – leczenie
Leczenie uzależnione jest od przyczyny dolegliwości. W przypadku dny moczanowej i chorób reumatycznych konieczna będzie modyfikacja stylu życia (zwłaszcza stosowanie odpowiedniej diety) oraz farmakoterapia i fizjoterapia. Haluksy można leczyć operacyjnie oraz przy zastosowaniu metod fizjoterapeutycznych. Zaś wszelkie złamania – jeśli są z przemieszczeniem – należy nastawić. Jeśli mamy do czynienia ze złamaniami stabilnymi, konieczna będzie rehabilitacja. Bez względu na przyczynę bólu, osoby otyłe muszą zrzucić zbędne kilogramy. To właśnie na stopach utrzymywany jest cały ciężar ciała, dlatego nadwaga i otyłość mogą nasilać objawy.
Gdy ból jest bardzo duży warto zastosować zimny okład. Okład przykładamy przez ściereczkę (aby zapobiec odparzeniom skóry) i utrzymujemy około 10 minut. Można zażyć tabletkę przeciwbólową, a następnie szybko udać się do lekarza celem ustalenia przyczyny.
Polecane produkty:
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... | |
Kwas hialuronowy na stawy i skórę
Kwas hialuronowy zapewnia mazi stawowej właściwości lepko-sprężyste, przez co zmniejsza ból w stawach. Dodatkowo wypełnia przestrzenie w naskórku redukując zmarszczki. Sprawia, że skóra wygląda młodziej i polepsza się jej odcień, dając też efekt ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Nikratowicz P., Ocena wyników leczenia operacyjnego pacjentów ze zmianami zwyrodnieniowymi stawu śródstopno-paliczkowego pierwszego metodą Kellera, Poznań 2012.
- Kaczor T., Żłobiński T., Jastrzębski P., Deda A., Błońska-Fajfrowska B., Zmiany kostno-stawowe palców mniejszych jako przyczyna problemów dermatologicznych w obrębie stopy, Annales Academiae Medicae Silesiensis, 73/2019.
- Wyderka M., Gronowska T., Szeląg E., Paluch koślawy a jakość życia, Pielęgniarstwo Polskie, 3/2013.