Boczne przyparcie rzepki powstaje, gdy głowa przyśrodkowa mięśnia czworogłowego uda jest osłabiona, a rzepkę pociąga do boku powięź szeroka. Podczas wykonywania ruchu rzepka nie przesuwa się po fizjologicznej osi, lecz po kłykciu bocznym. Dochodzi wtedy do przeskakiwania lub słyszalne jest ”chrupanie”. Może to doprowadzić do zwichnięcia lub pojawienia się chondromalacji rzepki.
Boczne przyparcie rzepki – charakterystyka
Boczne przyparcie rzepki zalicza się do chorób stawu rzepkowo-udowego. Do jego powstania przyczyniają się czynniki anatomiczne, mięśniowe oraz wynikające z zaburzenia postawy ciała i wywołujące zaburzenia w biomechanice stawu.
Do charakterystycznych objawów bocznego przyparcia rzepki zalicza się między innymi:
- dolegliwości bólowe w stawie kolanowym;
- uczucie przeskakiwania i uciekania rzepki;
- czasami słyszalny trzask podczas zginania stawu kolanowego.
Boczne przyparcie rzepki – leczenie
W celu zapobiegania bocznego przyparcia rzepki należy zwiększyć siłę mięśniową głowy przyśrodkowej mięśnia czworogłowego uda poprzez odpowiednio dobrane ćwiczenia. Dąży się do leczenia zachowawczego, które ma na celu scentralizowanie trzeszczki w stawie rzepkowo-udowym oraz przywrócenie jej fizjologicznego toru ruchu. Do problemu należy podejść kompleksowo i indywidualnie.
Duże znaczenie w leczeniu zachowawczym mają wszystkie elementy fizjoterapii – zabiegi fizykalne, masaże i kinezyterapia.
Głównym celem badania diagnostycznego jest ocena funkcjonalna i kontrola zaburzeń stawu rzepkowo-udowego, określenie nasilenia objawów oraz dobór optymalnego programu usprawniania.
Kinezyterapia
Stosuje się ćwiczenia proprioceptywne, izometryczne oraz centralizujące i mobilizujące rzepkę, nie należy również pomijać ćwiczeń wzmacniających skupiających się na wspomnianej wcześniej głowie przyśrodkowej mięśnia czworogłowego uda. Uzupełnieniem terapii fizycznej są ćwiczenia rozciągające, głównie poizometryczna relaksacja mięśni pasma biodrowo-piszczelowego.
Mobilizacja rzepki wykonywana jest przed ćwiczeniami fizycznymi i przyczynia się bezpośrednio do uzyskania centralizacji trzeszczki. Jej celem jest odtworzenie prawidłowej ruchomości rzepki, zmniejszenie kompresji trzeszczki w stawie rzepkowo-udowym oraz rozciągnięcie przykurczonych struktur, które są do niej przyczepione. Mobilizacja trzeszczki wykonywana jest za pomocą ślizgów w możliwie pełnym jej zakresie ruchu. Technikę tę można wykonywać kilka razy dziennie.
Ćwiczenia izometryczne zwiększają siłę mięśni. Jest to równie ważne, ponieważ silne mięśnie odciążają staw rzepkowo-udowy. Zaleca się głównie ćwiczenia izometryczne mięśni pośladkowych wielkich i czworogłowych uda.
Priorytetem ćwiczeń proprioceptywnych jest podwyższenie wrażliwości ruchowej stawu kolanowego. Ćwiczenia te poprawiają funkcję mechanizmu nerwowo-mięśniowego. Zaleca się stosowanie 3 poziomów kontroli motorycznej:
- stymulacja stabilizacji stawu poprzez natychmiastowe zmiany jego położenia;
- wzmocnienie pracy motorycznej poprzez zastosowanie ćwiczeń równoważnych;
- zmiana świadomego planowania motorycznego na nieświadome.
Pozostałe metody
Masaż jest uzupełnieniem ćwiczeń i zabiegów fizykalnych. Stosuje się masaż głęboki lub drenaż limfatyczny, w zależności od potrzeb.
Warto zwrócić uwagę na kinesiotaping, czyli dynamiczne plastrowanie. Wraz z drenażem limfatycznym jego celem jest likwidacja obrzęków oraz stabilizacja stawu kolanowego. Kinesiotaping ma działanie sensoryczne i proprioceptywne. Ma ogromne znaczenie, ponieważ jest kontynuacją oddziaływania terapeutycznego. Należy stosować aplikacje, które mają na celu prawidłowe umiejscowienie rzepki i korygowanie jej ustawienia.
Z zabiegów fizykalnych należy wyróżnić biostymulację promieniowaniem laserowym, krioterapię, magnetoterapię, sonoterapię oraz elektroterapię (najczęściej wykonuje się zabieg z wykorzystaniem prądów interferencyjnych).
Polecane produkty:
|
Plastry do kinesiotapingu
Zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce z bólem układu mięśniowo-nerwowego. Dodatkowo korzystnie wpływają na poprawę krążenia krwi oraz limfy, zapewniając przy tym wygodę podczas noszenia. Zobacz więcej... |
|
Plastry kinesiotaping
Taśmy Kinesio Tex Classic to oryginalne, japońskie plastry znane i cenione od lat przez fizjoterapeutów na całym świecie. Stworzone zostały i do tej pory nadzorowane są przez doktora Kenzo Kase. Taśmy te zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Strojek K., Kortas K., Radzimińska A., Leczenie zachowawcze zespołu bocznego przyparcia rzepki, Journal of Education, Health and Sport, 6/2016.
- Worobel M., Gniewek T., Hadała M., Trening kontroli motorycznej w bocznym przyparciu rzepki według koncepcji Kinetic Control – opis przypadku część I. Praca globalna, Praktyczna Fizjoterapia & Rehabilitacja, 9/2013.
