Zespół suchego oka

Zespół suchego oka to stan chorobowy spowodowany niedostatecznym wydzielaniem łez, ich nieprawidłowym składem lub nadmiernym parowaniem. Może prowadzić do uszkodzenia gałek ocznych. Zgodne z inną definicją, to przewlekły stan utrzymywania się suchości oka.

Przyczyny

Częstą przyczyną zespołu suchego oka jest zanik gruczołu łzowego, zazwyczaj spowodowany chorobami autoimmunologicznymi (nadczynność tarczycy, stany zapalne gruczołu tarczowego, wole guzowate, zespół Sjogrena). W ich przebiegu organizm wytwarza komórki niszczące gruczoł łzowy.

Mechanizmy uszkadzające gruczoł tarczowy mogą także doprowadzić do włóknienia gruczołu łzowego, który przestaje wydzielać łzy. Zaburzone wydzielanie łez powodują także uszkodzenia gruczołu łzowego w wyniku:

• zabiegów chirurgicznych;
• guzów pierwotnych i przerzutowych;
• mechanicznych urazów gałki ocznej;
• napromieniowania oczodołów.

Z kolei uszkodzenie większej części gruczołu łzowego powoduje zmniejszenie objętości wydzielanych łez. Nieprawidłowe funkcjonowanie gruczołu łzowego zauważa się w przebiegu chorób takich jak chłoniaki czy amyloidoza. Ponadto objawy suchego oka mogą występować przy chorobach takich jak AIDS, sarkoidoza czy białaczka.

Niekiedy zdarza się, że nawilżanie oka nie jest wystarczające, mimo prawidłowej budowy oka oraz faktu, że ilość wydzielanych łez jest dostateczna, a ich skład prawidłowy. Przyczyną takiego stanu może być niedomykalność powiek i nieprawidłowe rozprowadzanie łez na powierzchni gałki ocznej. Zmniejszona produkcja łez może być również związana z podeszłym wiekiem. Rzadko spotyka się wrodzone nieprawidłowości gruczołu łzowego.

Klasyfikacja

Zespół suchego oka podzielono na 3 podstawowe postacie:

• związana z niedoborem warstwy wodnej – efekt zaburzeń czynnościowych gruczołu łzowego;
• związana z nadmiernym parowaniem łez – najczęstsza postać;
• mieszana.

Identyfikacja podtypu suchego oka pomaga w ukierunkowaniu postępowania terapeutycznego.

Objawy

Objawy tego zespołu opisywane są jako nieprzyjemne uczucie piasku pod powiekami, uczucie drapania i obecności ciała obcego pod powieką. Towarzyszą temu inne objawy takie jak:

• przewlekłe zmęczenie oczu;
• wymuszone mruganie;
• trudności podczas ruchów powiek;
• przekrwienie spojówek;
• nadwrażliwość na światło.

Niektórzy pacjenci skarżą się na obecność śluzowej wydzieliny zbierającej się przy kącikach zewnętrznych oczu. Objawy mogą występować o każdej porze dnia, znacznie utrudniając codzienne funkcjonowanie i pogarszając jakość życia chorego.

Leczenie

Leczenie jest długotrwałe, objawowe i niestety nie zawsze skuteczne. Głównie polega na stosowaniu specjalnych kropel do oczu imitujących sztuczne łzy. Częstość ich podawania ściśle zależy od przyczyny i zaawansowania choroby. W niektórych przypadkach pacjenci muszą zakraplać oczy nawet co godzinę. Ponadto zaleca się unikanie miejsc z zanieczyszczonym powietrzem, a także higienę powiek. Obejmuje ona między innymi ciepłe okłady o stałej temperaturze przez 10 minut czy masaż.

Mechanizm zespołu suchego oka

W warunkach prawidłowych gałkę oczną stale pokrywa film łzowy złożony z 3 warstw. Jego prawidłowa lepkość umożliwia szybkie ruchy gałek ocznych. To właśnie właściwy skład i struktura filmu łzowego stanowią najważniejsze czynniki zapewniające jego stabilność – parametry te są jednak bardzo krótkotrwałe. Do jego przerwania dochodzi zwykle po około 12-15 sekundach i musi być wówczas odnowiony. Zapewniają to ruchy powiek. Dzięki nim usuwane są z powierzchni oka drobne zanieczyszczenia takie jak pył czy kurz i rozprowadzane łzy. W warunkach fizjologicznych częstość mrugnięć wynosi 15 na minutę i jest to ilość wystarczająca do utrzymania ciągłości filmu.

Przy zespole suchego oka wszystkie funkcje łez ulegają upośledzeniu. W efekcie powoduje to dyskomfort i uszkodzenie powierzchni oka. Dodatkowo zwiększa się podatność na zakażenia drobnoustrojami.

Zobacz również: Zaćma.

Bibliografia

1. Szandruk M., Skrzypiec-Spring M., Szeląg A., Leczenie i profilaktyka zespołu suchego oka, Strzelectwo Sportowe, 12/2015.
2. Grabska-Liberek I., Mrukwa-Kominek E., Szaflik J., (i inni), Wytyczne Polskiego Towarzystwa Okulistycznego dotyczące diagnostyki i leczenie Zespołu suchego oka, Polskie Towarzystwo Okulistyczne.
3. Janik K., Antoniewicz-Papis J., Pogłód R., (i inni), Zespół „suchego oka” – możliwości leczenia z wykorzystaniem autologicznych „sztucznych łez”, Journal of Transfusion Medicine, 2/2013.

	Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu Spirulina i Chlorella to naturalny produkt, który dostarcza witaminy, minerały, a także inne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składniki odżywcze. Dodatkowo skutecznie wspomaga oczyszczanie organizmu, regulację metabolizmu i wzmacnianie układu … Zobacz więcej...
	Spirulina 100% naturalna Spirulina platensis – alga o niebiesko-zielonej barwie. Dostarcza kompleks niezwykle ważnych składników odżywczych, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Wspomaga regulację metabolizmu … Zobacz więcej...