Wypadnięcie jądra miażdżystego to powszechnie stosowana nazwa odnosząca się do dyskopatii i często wskazująca na przepuklinę jądra miażdżystego. Jest to jedna z chorób cywilizacyjnych XXI wieku. Nie jest to zawsze (jak wskazuje nazwa) całkowite wypadnięcie części krążka międzykręgowego, lecz zwykle jego przesunięcie powodujące ucisk na nerwy i naczynia krwionośne.
Podstawy anatomiczne
Jednym z podstawowych elementów budujących kręgosłup jest krążek międzykręgowy, zwany popularnie dyskiem. Stanowi on rodzaj „poduszeczki”. Jej celem jest amortyzacja obciążeń, którym poddawany jest kręgosłup. Krążek międzykręgowy składa się z dwóch elementów:
- jądra miażdżystego
- pierścienia włóknistego.
Jądro miażdżyste jest zamknięte w wielowarstwowym pierścieniu zbudowanym z włókien kolagenowych.
Zobacz również: Kolagen i jego znaczenie w organizmie człowieka.
Działające na kręgosłup w ciągu dnia siły wyciskają wodę z dysku. Nocą, podczas spoczynku, krążek międzykręgowy ponownie ją chłonie, a tym samym pęcznieje. To właśnie z tego względu rano człowiek budzi się wyższy, i również dlatego rano objawy bólowe w przypadku schorzenia są intensywniejsze. Większy krążek międzykręgowy w większym stopniu uciska na struktury znajdujące się wokół niego.
Wypadnięcie jądra miażdżystego – przyczyny
Za główną przyczynę schorzenia uważa się siedzący tryb życia oraz mała aktywność fizyczna współczesnych ludzi. Warto wspomnieć także o nieprawidłowej eksploatacji kręgosłupa (czyli podnoszenie i noszenie ciężarów w niewłaściwy sposób).
Czynniki ryzyka zostały podzielone na zawodowe (wibracja, prowadzenie pojazdów mechanicznych przez dłuższy okres czasu, praca biurowa wymuszająca jednakową, nienaturalną pozycję) oraz związane z trybem życia (otyłość, przewlekły stres, nikotynizm, niska aktywność fizyczna).
Zobacz również: Leczenie otyłości.
W patogenezie dyskopatii biorą udział również czynniki genetyczne. Są one odpowiedzialne za jakość i układ włókien kolagenowych, które tworzą pierścień włóknisty krążka międzykręgowego.
Wypadnięcie jądra miażdżystego – objawy
W literaturze dokonuje się klasyfikacji objawów dolegliwości dzieląc je na zespół miejscowy, zespoły korzeniowe i objawy ubytkowe ogona końskiego.
Wypadnięcie lub uwypuklenie jądra miażdżystego powoduje rozciąganie się więzadła podłużnego tylnego wywołując silne bóle w danym obszarze. Długotrwały ucisk na korzenie nerwowe prowadzi do zmian w mikrokrążeniu nerwu powodując reakcję zapalną, obrzęk i zanik włókien.
Zobacz również: Zespół ogona końskiego.
W zespole korzeniowym pojawiają się dodatkowo objawy neurologiczne takie jak osłabienie lub brak odruchów, parestezje, niedowłady i zaburzenia czucia. Do objawów ubytkowych ogona końskiego zalicza się dysfunkcje zwieraczy, porażenie pęcherza i odbytnicy oraz zaburzenia czucia krocza.
Dolegliwości bólowe powodują zaburzenia snu, drażliwość, obniżają sprawność psychiczną, ruchową i seksualną, a tym samym znacznie pogarszają jakość życia pacjenta.
Zobacz również: Bezsenność – czym jest i jakie ma skutki?
Wypadnięcie jądra miażdżystego – leczenie
Zawsze podstawą rehabilitacji jest leczenie zachowawcze. Mimo że nie zmniejsza ono wielkości przepukliny, to umożliwia zmniejszenie reakcji korzenia na ucisk i jego obrzęku. W rezultacie skutkuje to ustąpieniem lub zmniejszeniem dolegliwości.
W czasie ostrym ulgę przynosi spoczynkowy tryb życia poprzez leżenie w łóżku w określonej pozycji. Można stosować farmakoterapię o charakterze przeciwbólowym.
Zdecydowanie najważniejszym elementem terapii jest rehabilitacja obejmująca zarówno terapię manualną, kinezyterapię, fizykoterapię, masaże czy kinesiotaping. W związku z tym, że problem wypadnięcia jądra miażdżystego staje się coraz popularniejszy, powstaje również coraz więcej metod ukierunkowanych na leczenie tej dolegliwości. Ważne jest wczesne podjęcie leczenia.
Polecane produkty:
Kwas hialuronowy na stawy i skórę
Kwas hialuronowy zapewnia mazi stawowej właściwości lepko-sprężyste, przez co zmniejsza ból w stawach. Dodatkowo wypełnia przestrzenie w naskórku redukując zmarszczki. Sprawia, że skóra wygląda młodziej i polepsza się jej odcień, dając też efekt ... Zobacz więcej... | |
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Bakalarek B., Dyskopatia.
- Kwolek A., Fizjoterapia w neurologii i neurochirurgii, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
- Celej-Szuster J., Turowski K., Zdanowicz T. (i inni), Wpływ bólu na funkcjonowanie chorych z dyskopatią lędźwiową, Uniwersytet Medyczny w Lublinie.