Encefalopatia to nie jedna jednostka chorobowa, lecz ogólne określenie stosowane do opisywania uszkodzeń mózgu. Uszkodzenia te mogą mieć różne pochodzenie, w związku z czym wyróżnia się wiele rodzajów encefalopatii.
Rodzaje encefalopatii
Wyróżnia się encefalopatie:
- wrodzone;
- nabyte.
Encefalopatie wrodzone
Mogą stanowić następstwo urazów okołoporodowych, infekcji płodowych czy schorzeń matki. W przypadku wrodzonych encefalopatii zdecydowanie najczęstszą i najcięższą jest encefalopatia niedotlenieniowo-niedokrwienna. Do zaburzeń w zaopatrzeniu płodu w tlen dochodzi przede wszystkim w zaburzeniach wymiany tlenu między płodem a łożyskiem.
Główne przyczyny tego typu encefalopatii to:
- wady serca;
- zaburzenia hormonalne;
- padaczka;
- cukrzyca;
- nadciśnienie tętnicze u matki.
Wśród przyczyn encefalopatii wrodzonych wyróżnia się również zakażenia płodu w wyniku chorób matki, takich jak:
- toksoplazmoza;
- opryszczka;
- cytomegalia;
- różyczka.
Należy również wspomnieć o aberracjach chromosomalnych i genetycznych defektach enzymatycznych oraz metabolicznych płodu.
Ostatnią grupą przyczyn są szkodliwe czynniki związane ze środowiskiem, w tym:
- niedobór kwasu foliowego;
- nieprawidłowe odżywienie płodu;
- nadużywanie alkoholu;
- palenie tytoniu;
- stosowanie niektórych leków;
- ekspozycje na promieniowanie RTG.
Uszkodzenia w okresie do 36. tygodnia prowadzą do leukomalacji okołokomorowej i leukoencefalopatii wielokomorowej i krwawień dokomorowych. Po 36. tygodniu dotyczą kory mózgowej, jąder podkorowych i hipokampa. Wskutek krótkotrwałego lub przewlekłego niedoboru tlenu dochodzi do zaburzeń biochemicznych (niedobór glukozy, mleczanów, nadmiar dwutlenku węgla i kwasu mlekowego) we krwi i tkankach.
Encefalopatie nabyte
Encefalopatie nabyte dzielimy ze względu na przyczynę choroby na:
- pourazowe;
- nadciśnieniowe;
- miażdżycowe;
- metaboliczne;
- poszczepienne;
- gąbczaste;
- alkoholową.
Najobszerniejszą grupą są schorzenia na tle metabolicznym, ponieważ w tej grupie wyróżnia się dodatkowo encefalopatie wątrobowe, mocznicowe, hiper- i hipoglikemiczne, a także te spowodowane udarem.
Objawy encefalopatii
Encefalopatia to szerokie pojęcie określające przewlekłe lub trwałe, ciężkie i rozlane uszkodzenie mózgu. Oznacza stan manifestujący się klinicznie objawami neurologicznymi, które świadczą o uszkodzeniu OUN, czyli ośrodkowego układu nerwowego, czemu towarzyszą objawy psychopatologiczne. Mogą pacjenta mogą zatem wystąpić:
- charakteropatia;
- otępienie;
- upośledzenia pamięci, koncentracji, orientacji w czasie czy przestrzeni i koordynacji;
- chwiejność uczuciowa;
- afazja, apraksja, agnozja;
- porażenia i niedowłady;
- uszkodzenia nerwów czaszkowych;
- różnego rodzaju zaburzenia czucia;
- ruchy mimowolne, padaczka;
- objawy piramidowe i pozapiramidowe, móżdżkowe oraz wegetatywne.
Diagnostyka
Celem potwierdzenia schorzenia konieczne jest udowodnienie obecności objawów organicznego uszkodzenia mózgu. W związku z tym wykonuje się badania przedmiotowo-neurologiczne, a także dodatkowe, takie jak tomografia komputerowa czy rezonans magnetyczny głowy oraz EEG. Uzupełnieniem są testy psychologiczne.
Encefalopatia – leczenie
To tak obszerna grupa schorzeń, że nie można jednoznacznie przedstawić postępowania leczniczego. Wszystko zależy od wieku pacjenta, jego ogólnego stanu zdrowia, przyczyny encefalopatii (również czy jest ona wrodzona czy nabyta), a także od istniejących objawów klinicznych.
Zazwyczaj terapia opiera się na indywidualnie dobranych metodach fizjoterapeutycznych oraz farmakoterapii. W niektórych przypadkach, np. przy encefalopatii wątrobowej, konieczna będzie modyfikacja diety.
Bibliografia
- Ptaszyńska-Sarosiek I., Niemcunowicz-Janica A., Filimoniuk M., Wardaszka Z., Okłota M., Szeremeta M., Sackiewicz A., Cerebrastenia pourazowa i encefalopatia pourazowa – trudności opiniodawcze, Archiwum Medycyny Sądowej i Kryminologii, LX/2010.
- Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, Tom II, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2006.
- Panasiuk A., Encefalopatia wątrobowa, Forum Medycyny Rodzinnej, 2/2014.
- Kuliński W., Zeman K., Fizjoterapia w pediatrii, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
Polecane produkty:
|
Omega 3
Olej Omega 3 to czysty, 100% naturalny produkt pozyskiwany z rośliny o nazwie Pachnotka zwyczajna (Perilla frutescens). Tłoczony jest na zimno co sprawia, że zachowuje wszystkie, cenne składniki. Stanowi m.in. wsparcie dla mózgu ... Zobacz więcej... |
