Płód

Płód (zgodnie z definicją) to zarodek ludzki rozwijający się w organizmie kobiety od momentu zakończenia procesu embrionalnego. To właśnie wtedy zarodek przyjmuje kształt przypominający człowieka. Faza płodowa jest jedną z faz okresu prenatalnego (drugą jest faza zarodkowa) trwającą od 8. tygodnia ciąży aż do porodu.

Okres prenatalny

To czas najszybszego tempa rozwoju w ontogenezie. Dla przykładu, zapłodniona komórka jajowa waży zaledwie 0,0005 mg, a płód w 12. tygodniu ciąży waży około 1000 g. Z kolei noworodek może ważyć nawet 3500 g. Cały okres prenatalny podzielono na 2 fazy.

Faza zarodkowa

Trwa od momentu zapłodnienia komórki jajowej, do około 8. tygodnia ciąży. Obejmuje czas, gdy zapłodniona komórka jajowa ulega kolejnym podziałom komórkowym. W efekcie tworzą się listki zarodkowe, rozpoczyna się proces rozwoju poszczególnych elementów ciała i narządów. Dla prawidłowego rozwoju przyszłego płodu niezwykle ważne jest ukształtowanie układu nerwowego, co rozpoczyna się od 3. tygodnia ciąży.

Faza płodowa

Wraz z początkiem fazy płodowej rozpoczyna się aktywność neurologiczna płodu (skurcze mięśni i ruchy izolowanych okolic ciała). Pierwsze ruchy płodu (rozpychanie, kopanie) widoczne są około 14. tygodnia, następnie rejestruje się ruchy połykania, odruch ziewania i przeciągania. Od 17. tygodnia zauważalne są ruchy chwytne, od 24. tygodnia zaznacza się odruch ssania. W 20. tygodniu występują już wszystkie wzorce motoryczne, takie jak u noworodków. Wyraźna jest czynność elektryczna mózgu.

Na początku drugiego trymestru ciąży płód wykonuje kilkanaście tysięcy różnych ruchów w ciągu dnia, reaguje na smak wód płodowych, jest wrażliwy na dotyk i zmiany ciśnienia w przestrzeni, w której jest zanurzony. W 5. miesiącu ciąży matka odczuwa pierwsze ruchy dziecka, które jest coraz bardziej aktywne – możne przeciągać się, obracać, kopać, ma czkawkę. W kolejnym miesiącu pojawia się faza szybkich ruchów gałek ocznych (faza REM), świadcząca o rozpoczęciu procesu rejestracji i zapamiętywania wrażeń i odczuć. Kształtuje się świadomość.

W trzecim trymestrze ciąży doskonali się praca wszystkich narządów i układów. Płód reaguje na stany emocjonalne matki, także na bodźce akustyczne. Na te ostatnie nawet wcześniej, ponieważ już między 12. a 16. tygodniem zaczyna słyszeć rytmiczny szum krwi przepływającej przez łożysko. Nieco później także słyszy odgłosy związane z oddychaniem i trawieniem u matki oraz coraz wyraźniej dociera do niego jej głos.

Po 9 miesiącach niezwykle dynamicznego rozwoju dziecko osiąga pełną gotowość do życia pozamacicznego. Do momentu rozwiązania, zgodnie z przyjętymi normami, dziecko stanowi płód.

Zaburzenia rozwoju płodu

Szacuje się, że wady wrodzone mogą dotyczyć aż do 5% noworodków. Do najczęstszych (i niestety najcięższych) przyczyn uszkodzeń rozwijającego się mózgu w okresie płodowym należy encefalopatia niedotlenieniowo-niedokrwienna. Do zaburzeń w zaopatrzeniu płodu w tlen dochodzi przede wszystkim w zaburzeniach wymiany tlenu pomiędzy łożyskiem a płodem. Główne przyczyny to:

• niedotlenienie płodu zależne od stanu zdrowia matki;
• zakażenia płodu w wyniku chorób matki;
• aberracje chromosomalne oraz genetyczne defekty enzymatyczne i metaboliczne płodu, szkodliwe wpływy środowiskowe.

Uszkodzenia w okresie do 36. tygodnia prowadzą do leukomalacji okołokomorowej i leukoencefalopatii wielokomorowej oraz krwawień dokomorowych. Natomiast te po 36. tygodniu dotyczą kory mózgowej, jąder podkorowych i hipokampa.

Do najczęstszych wad anatomicznych należą:

• rozszczep podniebienia;
• wady kończyn (głównie palców rąk czy stóp).

Niestety, coraz częściej dzieci rodzą się z chorobami genetycznymi, które można wykryć podczas rutynowych badań prenatalnych (np. USG). Wśród takich wad znajdują się np.:

• mózgowe porażenie dziecięce;
• zespół Downa;
• zespół Klinefeltera;
• autyzm;
• zespół Turnera;
• zespół Edwardsa.

Czy płód jest człowiekiem?

To pytanie szczególnie sporne w środowisku przeciwników i zwolenników aborcji. Nie ma prawidłowej odpowiedzi na nie. Patrząc okiem naukowca, płód dopiero w momencie narodzenia przyjmuje miano dziecka, czyli również człowieka. Wcześniej, gdy znajduje się w brzuchu matki, nie jest uznawane za dziecko, w związku z czym zwolennicy aborcji uzasadniają swoją rację. Z drugiej strony, powszechnie wiadomo, że każdy płód po pewnym okresie stanie się dzieckiem i pełnoprawnym człowiekiem, co zmusza z kolei przeciwników aborcji do ochrony życia.

Zobacz również: Zapłodnienie in vitro.

	Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu Spirulina i Chlorella to naturalny produkt, który dostarcza witaminy, minerały, a także inne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składniki odżywcze. Dodatkowo skutecznie wspomaga oczyszczanie organizmu, regulację metabolizmu i wzmacnianie układu … Zobacz więcej...
	Spirulina 100% naturalna Spirulina platensis - alga o niebiesko-zielonej barwie. Dostarcza kompleks niezwykle ważnych składników odżywczych takich jak m.in. białko, witaminy, minerały, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Wspomaga regulację metabolizmu … Zobacz więcej...

Bibliografia

1. Latkowska I., Aborcja, eutanazja i samobójstwo, in vitro, kara śmierci. Wybrane problemy, Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie, V/2013.
2. Kuliński W., Fizjoterapia w pediatrii, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.