Choroba de Quervaine dotyczy zapalenia pochewki ścięgnistej pierwszego przedziału prostowników, który zawiera ścięgna mięśnia odwodziciela długiego kciuka i mięśnia prostownika krótkiego kciuka. Jest jednostką chorobową z grupy entezopatii, po raz pierwszy opisaną w 1895 roku. Szacuje się, że częściej występuje u kobiet.
Przyczyny
Przyczyną choroby są zwykle sumujące się urazy i przeciążenia wymienionych wyżej ścięgien w efekcie wykonywania zajęć sportowych i czynności zawodowych, w których powtarza się mocny chwyt połączony z odwodzeniem ręki.
W związku ze zmianą amplitudy kierunków działania mięśni, przy określonych ruchach ręki i kciuka dochodzi do konfliktu ścięgien i pochewek ścięgnistych z otaczającymi tkankami.
Do pozostałych przyczyn zaliczamy:
- nadliczbowe ścięgna – jeśli mają tę samą część kurczliwą, lecz różne długości i przyczepy, będą powodować ograniczenia funkcji mięśni podczas ruchów kciukiem;
- zmiany kostne w obrębie dalszej nasady kości promieniowej – co powoduje upośledzenie poślizgu ścięgien w obrębie pochewki.
Przewlekle drażniona pochewka reaguje przekrwieniem, obrzękiem i wysiękiem. Następnie dochodzi do jej włóknienia, co z kolei prowadzi do pogrubienia ścian i trwałego zwężenia jej światła.
Objawy
Typowym objawem są dolegliwości bólowe okolicy wyrostka rylcowatego kości promieniowej. Występują one przy ruchach kciukiem, przywodzeniu ręki oraz mocnym uchwycie. Bardzo często zdarza się, że ból promieniuje w kierunku kciuka i przedramienia, co uniemożliwia wykonywanie podstawowych czynności codziennych.
Jednocześnie stwierdza się obrzęk, który powiększa obrysy obwodowej nasady przedramienia w okolicy wyrostka rylcowatego kości promieniowej. Ścięgna są napięte, a pochewka wyraźnie pogrubiała.
Niekiedy dochodzi do przeskakiwania ścięgien ponad wyrostkiem. Znacznie zaawansowana stenoza pochewki może doprowadzić do tak zwanego strzelającego ścięgna.
Ból uciskowy występuje około 1 cm powyżej wyrostka rylcowatego. Ważne, aby zróżnicować tę jednostkę chorobową z innymi schorzeniami w obrębie nadgarstka i kości śródręcza.
Zobacz również: Zespół cieśni nadgarstka.
Test von Finkelsteina
W rozpoznaniu choroby de Quervaine pomocny jest test funkcjonalny von Finkelsteina.
Kciuk chorego układa się na jego dłoni, a następnie zamyka nad nim pozostałe palce w pięść. Czynna lub bierna ulnaryzacja ręki powoduje ból. Ponieważ test ten bywa niekiedy bolesny nawet dla zdrowej ręki, zaleca się jego modyfikację. W rezultacie wystarczy przycisnąć jedynie kciuk do wskaziciela i następnie wykonać ulnaryzację ręki. Dodatkowo ból wywołuje czynny ruch wyprostu i odwiedzenia kciuka wbrew oporowi.
Choroba de Quervaine – leczenie
Leczenie zachowawcze ma sens jedynie w początkowej fazie choroby. Najważniejsze jest wówczas unieruchomienie w opatrunku obejmującym przedramię i sięgającym główek II-V kości śródręcza. Szyna gipsowa powinna ująć kciuk i utrzymywać nadgarstek w wyproście do 15-20 stopni. Z kolei kciuk powinien być ustawiony w odwiedzeniu dopromieniowym i dodłoniowym około 30 stopni. Należy zachęcać pacjenta do wykonywania delikatnych ruchów w nieobjętym szyną stawie międzypaliczkowym kciuka. Unieruchomienie stosuje się zwykle przez pierwsze 2 tygodnie w ciągu dnia, a na noc aż do wizyty kontrolnej.
Miejscowo i ogólnie można stosować farmakoterapię przeciwzapalną i przeciwbólową. Wstrzyknięcia kortykosteroidów do pochewki stosuje się u pacjentów, którzy zgłaszają znaczne dolegliwości bólowe utrzymujące się przynajmniej 3 tygodnie.
W leczeniu zachowawczym pomocna jest także fizykoterapia. W szczególności zaleca się stosowanie jonoforezy, ponieważ z 10% roztworem hydrokortyzonu znacznie zmniejsza obrzęk. Dodatkowo zachęca się pacjenta do delikatnych ruchów kciuka i nadgarstka przez 5 minut co godzinę. Celem jest zapobieganie powstawaniu przykurczy i ograniczeń ruchomości. Odpowiednio dobrana terapia manualna wraz z prawidłowo wykonywanymi ćwiczeniami pozwala nie tylko na szybszy powrót do sprawności, ale również zapobiega nawrotom choroby.
Zobacz więcej na temat: Zespół de Quervaina – diagnostyka i leczenie.
W zmianach zaawansowanych jedynym skutecznym sposobem leczenia jest zabieg chirurgiczny.
Bibliografia
- Dziak A., Urazy i uszkodzenia w sporcie, Wydawnictwo Kasper, Kraków 2000.
- Marciniak W., Szulc A., Wiktora Degi ortopedia i rehabilitacja, tom 2, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2015.
Polecane produkty:
Kwas hialuronowy na stawy i skórę
Kwas hialuronowy zapewnia mazi stawowej właściwości lepko-sprężyste, przez co zmniejsza ból w stawach. Dodatkowo wypełnia przestrzenie w naskórku redukując zmarszczki. Sprawia, że skóra wygląda młodziej i polepsza się jej odcień, dając też efekt ... Zobacz więcej... | |
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... |