Chód bociani (inaczej: chód brodzący, chód koguci lub chód koński) jest patologicznym rodzajem chodu wynikającym z niedowładu mięśni grupy przedniej i bocznej goleni o charakterze uszkodzenia dolnego neuronu ruchowego.
Chód bociani – występowanie
Chód bociani występuje u pacjentów z niedowładem wiotkim obu kończyn dolnych (najczęściej i najsilniej dotyczy mięśni prostowników stóp) i u chorych z zapaleniami wielonerwowymi.
Do typowych przyczyn można zaliczyć:
- chorobę Charcota-Marie’a-Tootha (obustronne opadanie stóp);
- porażenie nerwu strzałkowego wspólnego, np. po złamaniu szyjki strzałki (jednostronne opadanie stopy);
- uszkodzenie komórek rogów przednich, np. zapalenie rogów przednich rdzenia kręgowego czy choroba neuronu ruchowego (często asymetryczne opadanie stopy).
Zobacz również: Typy chodu.
Chód bociani – jak wygląda?
Dominującym objawem jest występowanie tak zwanej stopy opadającej. Pacjent, chcąc wykonać krok do przodu, jest zmuszony mocniej zgiąć kończynę dolną w stawie kolanowym i unieść ją wyżej. Właśnie temu zjawisku chód zawdzięcza swą nazwę.
W przypadku uszkodzenia nerwu udowego występuje u pacjentów przeprost kolana i utrudnione wchodzenie po schodach. Dodatkowo, pacjenci mają problem ze stabilizacją stawu kolanowego podczas obciążania kończyny. Niemożliwe jest także unoszenie bocznej krawędzi stopy. Można zatem zauważyć, że podeszwy butów ścierają się po stronie bocznej i w przedniej części.
W skrócie, chód z opadającą stopą wynika z osłabienia zginaczy grzbietowych stopy i stawu skokowego, powoduje nadmierne zgięcie stawu biodrowego i stawu kolanowego w fazie przenoszenia nogi dotkniętej problemem.
W niedowładach obwodowych kończyn dolnych (zwłaszcza w porażeniach nerwu strzałkowego i polineuropatiach) niemożliwy jest chód na piętach lub na palcach. Podczas chodzenia prostoliniowego chory stawia zwykle stopę przed stopą.
Zobacz również: Fazy chodu.
Brak działania mięśni zginaczy grzbietowych stopy
Brak prawidłowego funkcjonowania tych mięśni powoduje:
- opadanie stopy w czasie fazy wykroku;
- zwiększone zginanie w stawach biodrowym i stawie kolanowym;
- przy dotknięciu piętą podłoża charakterystyczne „klapnięcie” stopą;
- rotacja zewnętrzna kończyny dolnej kompensuje brak czynności zginaczy grzbietowych stopy.
Wyżej podane typowe cechy chodu chorych z niedowładami lub porażeniami poszczególnych grup mięśni to przeciętnie spotykane sposoby kompensacji niedomogi mięśni. Każdy z tych sposobów może wykazywać pewne różnice u poszczególnych pacjentów.
Poza tym należy zaznaczyć, że rzadko spotyka się izolowane porażenia mięśni. Przeważnie wiele grup mięśni objętych jest niedomogą, stąd i chód patologiczny jest bardziej złożony.
Znając jednak mechanizm prawidłowego chodu oraz podstawowe cechy chodu patologicznego w przypadku izolowanych porażeń łatwiej rozumie się ten problem. W związku z tym natrafia się na mniejsze trudności w prowadzeniu nauki chodzenia u chorych z dysfunkcjami narządu ruchu.
Polecane produkty:
Plastry do kinesiotapingu
Zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce z bólem układu mięśniowo-nerwowego. Dodatkowo korzystnie wpływają na poprawę krążenia krwi oraz limfy, zapewniając przy tym wygodę podczas noszenia. Zobacz więcej... | |
Plastry kinesiotaping
Taśmy Kinesio Tex Classic to oryginalne, japońskie plastry znane i cenione od lat przez fizjoterapeutów na całym świecie. Stworzone zostały i do tej pory nadzorowane są przez doktora Kenzo Kase. Taśmy te zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Petty N., Badanie i ocena narządu ruchu, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2010.
- Wieczorowska-Tobis K., Borowicz A., Fizjoterapia w geriatrii, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2011.
- Milanowska K., Kinezyterapia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2001.
- Kozubski W., Neurologia, Kompendium, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2014.
- Kozubski W., Neurologia, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2016.