Amniopunkcja (inaczej: amniocenteza) to inwazyjne badanie prenatalne wykonywane u kobiet ciężarnych, gdy istnieje podejrzenie poważnych wad dziecka. Polega na przezbrzusznej aspiracji płynu owodniowego z jamy macicy. Choć wiele kobiet boi się tego badania, ryzyko powikłań wynosi zaledwie 0,1%, a może wiele powiedzieć o stanie zdrowia rozwijającego się płodu. Przede wszystkim pozwala na określenie jego kariotypu.
Amniopunkcja – co to?
Amniopunkcja jest najczęściej wykonywanym inwazyjnym zabiegiem diagnostycznym we współczesnej medycynie prenatalnej. Pomaga określić ryzyko wystąpienia aberracji chromosomalnych w oparciu o wiek matki, wywiad rodowodowo-kliniczny, czas trwania ciąży oraz kombinację markerów biochemicznych i markerów ultrasonograficznych. Zabieg przeważnie wykonuje się między 15. a 20. tygodniem ciąży, jeśli istnieją ku temu określone wskazania. Polega na pobraniu 15-18 ml płynu owodniowego pod kontrolą USG, za pomocą specjalnej igły. Wprowadza się ją przez powłoki brzuszne i owodnię po wcześniejszym znieczuleniu miejscowym pacjentki. Należy pamiętać, aby nie wprowadzać igły przez miejsce przyczepu pępowiny do łożyska, zaś u kobiet Rh-ujemnych należy pilnować, aby nie wprowadzić jej przez łożysko.
Wyniki dostępne są do 17 dni, przeważnie jednak wcześniej. Każda kobieta przed przystąpieniem do amniopunkcji powinna podpisać zgodę przekazaną jej przez lekarza.
Wskazania do amniopunkcji
Amniopunkcja nie jest badaniem obowiązkowym w przypadku każdej kobiety ciężarnej. Wykonuje się ją przeważnie tylko wtedy, gdy istnieją ku temu określone wskazania:
- nieprawidłowy wynik testu potrójnego – badanie skriningowe oznaczające 3 substancje we krwi matki (AFP, hCG, wolnego estradiolu);
- nieprawidłowości w badaniu USG (np. obrzęk płodu, podejrzane wady płodu);
- obciążający wywiad (aberracje chromosomowe u innych dzieci lub w najbliższej rodzinie);
- wiek powyżej 35. roku życia.
Decyzję o wykonaniu amniopunkcji podejmuje lekarz ginekolog prowadzący kobietę ciężarną. Badanie nie wyklucza chorób monogenowych ani chorób uwarunkowanych wieloczynnikowo. Dlatego prawidłowy wynik amniopunkcji nie daje gwarancji prawidłowego rozwoju dziecka już po porodzie. Zawsze wynik powinien być zinterpretowany przez doświadczonego genetyka.
Zobacz również: Badania prenatalne.
Przeciwwskazania do amniopunkcji
Aby wykonać amniopunkcję, kobieta ciężarna musi być zdrowa. Nie może wykazywać oznak aktywnej infekcji. Przeciwwskazaniem jest natomiast obserwowanie objawów takich jak krwawienia z dróg rodnych czy bóle podbrzusza, które mogą wskazywać na nieprawidłowy przebieg ciąży.
Czy amniopunkcja jest bezpieczna?
Ryzyko powikłań w przebiegu amniopunkcji przez różne źródła oceniane jest na 0,1-1%, przy czym wynik badania kariotypu płodu jest wiarygodny na poziomie aż 99,7%. Możliwe powikłania:
- wywołanie czynności skurczowej macicy;
- odpływanie płynu owodniowego/całkowite odejście płynu owodniowego;
- wprowadzenie infekcji do jaja płodowego;
- plamienie z dróg rodnych;
- uszkodzenie dziecka igłą.
W skrajnych przypadkach może dojść do poronienia, choć w dzisiejszych czasach, przy zastosowaniu USG i najnowszego sprzętu medycznego, tak poważnych powikłań niemal się nie obserwuje. Doświadczenie oraz umiejętności osoby wykonującej zabieg mogą zmniejszyć ryzyko powikłań ciąży związanych z zabiegiem.
Amniopunkcja – cena
Aby wykonać badanie inwazyjne w ramach refundacji NFZ, niezbędne jest posiadanie skierowanie od lekarza prowadzącego ciążę, wraz z opisem nieprawidłowości i uzasadnieniem objęcia pacjentki programem. Można również zdecydować się na prywatną amniopunkcję. Wówczas jej cena waha się w przedziale 1300-2000 zł.
Polecane produkty:
|
Omega 3
Olej Omega 3 to czysty, 100% naturalny produkt pozyskiwany z rośliny o nazwie Pachnotka zwyczajna (Perilla frutescens). Tłoczony jest na zimno co sprawia, że zachowuje wszystkie, cenne składniki. Stanowi m.in. wsparcie dla mózgu ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Sadłecki P., Walentowicz-Sadłecka M., Pasińska M., Adamczak R., Grabiec M., Analiza wskazań do amniopunkcji genetycznej w zależności od wieku pacjentek na podstawie materiału Kliniki Położnictwa, Chorób Kobiecych i Ginekologii Onkologicznej CM UMK w Bydgoszczy, Ginekologia Polska, 85/2014.
- Korczyński J., Amniopunkcja u 47-letniej ciężarnej z mięśniakami macicy, Przegląd Menopauzalny, 2/2005.
- Paciorek J., Wytyczne ISUOG: zabiegi inwazyjne w diagnostyce prenatalne, Ultrasound Obstet Gynecol, 48/2016.
